Esas No: 2011/8929
Karar No: 2012/11900
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/8929 Esas 2012/11900 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bakırköy 15. İş Mahkemesi
TARİHİ : 05/07/2011
NUMARASI : 2011/834-2011/378
Davacı vekili, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiğini belirterek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren vekili, işletmenin ve işyerinin gereklerinden kaynaklanan nedenle davacının iş akdinin feshedildiğini belirterek bu nedenle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davacının performansının düşük olduğu yönünde herhangi bilgi, belge ve tutanak bulunmadığı, bu hususa ilişkin davacının savunmasının alınmadığı, böylelikle 4857 sayılı İş Kanunu"nun 17. 18. ve 19. maddelerine muhalefet edildiği ayrıca işyerinde küçülmeye gidildiği belirtilmişse de davalı firmanın bazı işyerlerine ilişkin kapatma kararlarının sunulduğu ancak davacının davalı firmanın Topkapı"da bulunan merkez binasında çalıştığı ve buranın kapatılması yönünde işletmesel karar ya da Yönetim Kurulu kararının bulunmadığı, dolayısı ile davalının işten çıkarmanın gerekçelerini ispatlayamadığı gerekçesi ile davanın kabulü ile feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı Kanun’un 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir. İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda işverence organizasyon yapısında bir kısım değişiklikler nedeniyle davacının iş akdi feshedilmiştir. Davalı işverene ait satış mağazalarının kapatılmasının şirket merkezinde iş gücü fazlalığı meydana getirip getirmediği hususu araştırılmamıştır. İşverenin organizasyon yapısındaki bu değişiklikler nedeniyle işçi çıkartılmasının gerekli olup olmadığı, davalı işverence fesihten önce ve sonra yeni işçi alınıp alınmadığı, feshin son çare olması ilkesinin göz önünde bulundurulup bulundurulmadığı hususlarını açıklığa kavuşturacak şekilde bilirkişi raporu da alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.