Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/10515 Esas 2022/12795 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No :

Dava, kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın redine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekil dava dilekçesinde özetle; davacının davalı kurumdan emekliliğe hak kazandığını, aylık tahakkuk ettirildiğini, ancak kurum denetimi sonucunda sahte hizmet kazanımı iddiası ile emekliliğini iptal ettiğini, kurumca ödenen 74.295,10 TL borç kaydedilerek müvekkilinden istendiğini, davacının hiçbir surette gerçek olmaan çalışmasının mevcut olmadığını, kurumun tek taraflı inceleme yaparak karar vermesinin hukuka aykırı olduğunu, tebliğ edilen belgeler ve iptalde olgusal bir gerçeklik bulunmadığını, adına kayıtlı bir sahtecilik davası da olmadığını, bu nedenlerle emeklilik işleminin iptaline ilişkin kararın iptali ile vekil edenin emekliliğe hak kazandığının ve davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine, ödenmeyen aylıkların aylık ödeme tarihleri itibarı ile faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle ; kurumca yapılan denetimde ... ... unvanlı iş yerinin sahte iş yeri olup olmadığının tespiti için rapor tanzim edildiğini, bildirilen tüm hizmetlerin İsa Köse hariç gerçeğe dayanmadığını, yersiz ödemelere ilişkin olarak 5510 sayıl yasanın 96 maddesi kapsamında borç bildirimi yapıldığını, davacıya bağlanan aylığın sahte hizmet nedeni ile de iptal edildiğini, tanık dinletilmesine muvafakati olmamakla aksi iddiaların ispat edilmesi gerektiğini, haksız ve hukuktan yoksun davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi; Davanın reddine, karar vermiştir.
B-BAM KARARI
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi;İlk derece mahkemesinin kararının yasal ve hukuksal gerekçeleri ile dayanağı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığından 6100 sayılı HMK'nun madde 353/1-b.1 hükmü gereğince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, karar vermiştir.
Davacı vekili; dinlenen tanık anlatımlarının aksine kurum işleminin doğru olduğunu gösterir bir delil olmamasına rağmen mahkemece yetersiz gerekçeyle ve olgusal temeli olmayan iddialarla davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını ve davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre; davacı vekilinin sigortalılık sürelerinin iptaline ilişkin kurum işleminin iptaline yönelik temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Kısmi yaşlılık aylığını düzenleyen 1479 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesinin son fıkrasında; “Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olanlardan, 15 tam yıl prim ödeme süresi ile kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurma koşulunu, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren,
a) 2 tam yıldan fazla, 4 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 51, erkeklere 56 yaşını,
b) 4 tam yıldan fazla, 6 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 52, erkeklere 56 yaşını,
c) 6 tam yıldan fazla, 8 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 53, erkeklere 57 yaşını,
d) 8 tam yıldan fazla, 10 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 54, erkeklere 57 yaşını,
e) 10 tam yıldan fazla süre içinde yerine getiren, kadınlara 56, erkeklere 58 yaşını, doldurmaları ve talepte bulunmaları halinde, yaşlılık aylığı bağlanır.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, her ne kadar Mahkemece davacının 02/05/2009-30/06/2009 tarihleri arasındaki 4/1-a kapsamındaki hizmetlerinin iptal edilmesine yönelik tespit yerinde ise de, aylık koşulları değerlendirilirken yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler de göz önünde bulundurularak, davacının iptal edilen sigortalılık süresi dışında, mevcut prim ödeme gün sayısı belirlenerek irdeleme yapılmalı, davacının aylık-kısmi aylık (55 yaş, 3600 prim gün sayısı ve 15 yıl sigortalılık süresi) şartları bu kapsamda değerlendirilmeli ve kısmi aylık şartlarının varlığı halinde oluşabilecek istirdata konu fark aylık tutarları usulünce belirlenip davacı istemi bu çerçevede değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 19.10.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.