Esas No: 2020/324
Karar No: 2022/67
Karar Tarihi: 08.02.2022
Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2020/324 Esas 2022/67 Karar Sayılı İlamı
Ceza Genel Kurulu 2020/324 E. , 2022/67 K."İçtihat Metni"
Yargıtay Dairesi : 5. Ceza Dairesi
İhaleye fesat karıştırma suçundan sanık ...'in TCK’nın 235/1-3-a ve 53. maddeleri uyarınca 5 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluğuna ilişkin...2. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 04.09.2013 tarihli ve 81-177 sayılı hükmün sanık ve müdafisi tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 5. Ceza Dairesince 25.12.2019 tarih ve 7805-11978 sayı ile onanmasına karar verilmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise 28.02.2020 tarih ve 19638 sayı ile;
“Sanığın vekili Av. ... aracılığıyla ... İcra Dairesinin 2011/2462 esas sayılı dosyası üzerinden katılan ...'e karşı ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlattığı, üzerinde ipotek bulunan ... ili, ... ilçesi, 838 ada, 12 parseldeki yedi numaralı bağımsız bölümün 11.06.2012 tarihinde yapılan birinci açık artırmasında alıcı çıkmadığı, 21.06.2012 tarihinde yapılan ikinci açık artırmaya ... Gıda Maddeleri Taahhüt Turizm Taşımacılık Ticaret Ltd. Şti. adına ... ve alacağına mahsuben sanık ...'in vekili Av. ...'in katıldığı, Av. ...'in müvekkili adına 45.500 TL pey sürdüğü, ...'ın artırarak 46.600 TL fiyat verdiği, bunun üzerine şüpheli ...'in ...'ı 'Seninle dışarıda görüşeceğiz, dışarıda iki araba insan var.' şeklinde tehdit ettiği, bunun üzerine ...'ın korkarak tekrar pey sürmediği ve ...'in 50.000 TL bedelle bağımsız bölümü satın aldığı, icra müdür yardımcısı ...'in tehdit içerikli sözleri ikinci açık artırma tutanağına geçirdiği, bu şekilde kamu kurumu olan icra dairesi aracılığıyla yapılan açık artırmada teminat yatırarak ihaleye katılan ...'ın şüpheli alacaklı tarafından tehdit edilerek ihalede fiyat artırmasının engellenmesi ve borçluya ait taşınmazın muhtemel artırımlar nedeniyle daha yüksek meblağlara satılmasının önüne geçilmesi suretiyle sanığın atılı suçu işlediğinin iddia edildiği olayda;
1-Katılanın şikâyet dilekçesinde ve savcılıkta alınan ifadesinde, sanığın ... isimli ihale katılımcısına 'Seninle dışarıda görüşürüz.' dediğini iddia etmesi, kovuşturma aşamasında talimatla alınan beyanında ise, sanığın ...'a 'Dışarı çıkarsan sana gösteririm, ihaleden çekil, sen kim oluyorsun!' şeklinde sözler söylediğini, bunun üzerine icra müdürü tanık...'in de bunu tutanağa yazdığını belirtmesi, katılanın aşamalardaki yazılı ya da sözlü beyanlarının hiçbirinde 'Dışarıda iki araba adam var.' sözünün geçmemesi, bu sözün yalnızca tanık...'in beyanlarında geçmiş olması, ancak suça konu tutanakta ise bu sözlerin yer almaması, tutanakta yazılı olan sözlerin tutanağı kapatan çizginin altında yer alması, suça konu tehdit sözlerinin yazılı olduğu 21.06.2012 tarihli 2. artırma tutanağına göre ilk teklifin ... tarafından 46.600 TL olarak yapılması, buna karşı sanık ... vekili Av. ... tarafından 50.000 TL'lik pey sürülmesi ve ihalenin bu miktar üzerinden alacağa mahsuben sanık üzerinde kaldığının anlaşılması, üç pey sürüldüğü görülen aynı tarihli ek artırma tutanağında ise ilk peyin sanık - alacaklı vekili tarafından 46.500 TL olarak, ikinci peyin ... tarafından 46.600 TL olarak, nihayet üçüncü peyin de sanık - alacaklı vekili tarafından 50.000 TL olarak ileri sürüldüğünün anlaşılması, tanık icra müdürü...'in mahkeme huzurunda alınan beyanında ilk teklifin alacaklı vekili tarafından 46.000 TL olarak ileri sürüldüğünü belirtmesi, oysa yukarıda bahsi geçen 2. artırma tutanağında ve ek artırma tutanağında bu miktar bir peyin gözükmemesi, tanık Av. ... Yıldırım'ın talimatla alınan ifadesinin ise ilk teklifin ... adlı şahıs tarafından yapıldığını belirtmekle iki peyli 2. artırma tutanağını doğrulaması, ayrıca adı geçen tanık ...'in ifadesinde, ihale tutanağını imzaladıkları sırada tutanakta peylerin altında iddia konusu tehdit unsuru içeren herhangi bir sözün yazılı olmadığını, bu sözlerin kendisinin tutanağın imzalanmasından sonra tutanağa ilave edilmiş olabileceğini belirtmesi, tanık ...'in üç pey gözüken ek artırma tutanağında imzasının bulunmaması, sanığın mahkemedeki ilk savunmasında kamera kayıtlarının incelenmesini istemesi ancak yapılan yazışmada kamera kayıtlarının 20 günlük periyotlarla silinmesinden dolayı olay tarihindeki kayıtların bulunmadığının bildirildiğinin görülmesi, tanık ...'in duruşmadaki ifadesinde geçen 'Dışarıda iki araba insan var.' sözünü tutanağa neden yazmadığını bilmediği şeklindeki beyanının ve ifadesi sırasında gerek pey sürme sırası gerekse iddia olunan tehdit sözlerinin içeriğine ilişkin sorulan sorulara verdiği yanıtların ikna edici ve olağan yaşam koşullarına uygun bulunmaması, adı geçen tanığın, ihale sırasında salonun gergin ve karışık olduğunu, kendisinin bu yüzden heyecanlanarak zaptı kapatan çizgiyi peylerin hemen altından çektiğini belirtmesi, oysa olay günü ihale salonunda görevlendirilen polis memurları ... ve ...'in tanık olarak alınan ifadelerinde, olay sırasında salonda olmamakla ve olayı tam olarak hatırlayamamakla birlikte, iddia olunduğu gibi bir tartışma ya da arbedeyi ayırmak zorunda kaldıklarını hatırlamadıklarını belirtmeleri, oysa güvenlik sağlamak üzere ihalede görevlendirilen adı geçen tanıkların olayı tüm ayrıntılarıyla hatırlamaları beklenmese de en azından bir gerginlik ve tartışma ortamı oluştuğunu hatırlamalarının beklenebilir bir durum olması karşısında; sanığın üzerine atılı suçun sanık tarafından işlendiğinin her türlü şüpheden uzak, somut, yeterli, inandırıcı ve kesin delille ispat edilmiş kabul edilemeyeceği, şüpheden sanığın yararlandırılmasını öngören evrensel hukuk prensibi uyarınca, en küçük bir şüpheli hâlin dahi sanık lehine yorumlanmasının zorunlu olduğu ve mahkûmiyete engel teşkil edeceği, somut olayda da belirtilen nedenlerden dolayı sanığın kendisine yüklenen ihaleye fesat karıştırma suçunu işlediğinin sabit kabul edilemeyeceği gözetilerek, sanığın atılı suçtan CMK'nın 223/2-e maddesi uyarınca beraatine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde mahkûmiyeti yönünde hüküm kurulmuştur.
2- Kabule göre de; ihalede tellal olarak bulunan tanık ...'ın soruşturma aşamasında ve kovuşturma aşamasında talimatla temin edilen ifadeleri arasında çelişkiler bulunması, bu çelişkilerin giderilmesi için tanığın bizzat mahkeme huzurunda dinlenmesi yönündeki savunma talebinin de karşılanmamış olması, ayrıca dosya arasında bulunan sanığın mahkemeye hitaben sunduğu 22.02.2013 havale tarihli yazılı savunmada sanık tarafından, tanıklar icra müdür yardımcısı ... ve ihale katılımcısı ... hakkında yaptıkları şikâyet üzerine ... C.Başsavcılığınca adı geçenler hakkında suç uydurma, iftira, resmî ve özel belgede sahtecilik suçlamasıyla 2013/167 dosya numarası ile soruşturma başlatıldığının belirtilmesi, dilekçe ekine buna ilişkin 28.01.2013 tarihli şikâyet dilekçesinin eklendiğinin görülmesi karşısında; tanık tellal ...'ın soruşturma aşamasındaki beyanı ile talimatla temin edilen beyanları arasındaki çelişkiler açıklattırılmadan ve sanığın tanıklar... ve İsa hakkında yaptığı bahsi geçen şikâyete ilişkin açıldığı iddia olunan soruşturmanın akıbeti araştırılmadan eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulduğu," görüşüyle itiraz kanun yoluna başvurmuştur.
CMK'nın 308. maddesi uyarınca inceleme yapan Yargıtay 5. Ceza Dairesince 24.06.2020 tarih ve 1893-11637 sayı ile itiraz nedenlerinin yerinde görülmediğinden bahisle Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
Özel Daire ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanığa atılı ihaleye fesat karıştırma suçunun sabit olup olmadığının tespiti bakımından eksik araştırmayla hüküm kurulup kurulmadığının belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen dosya kapsamından;
... İcra Müdürlüğünün 2011/2462 esas numaralı dosyasına göre; alacaklının sanık ..., vekilinin Av. ..., borçlunun katılan ... olduğu, 12.12.2011 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesine dair takip başlatıldığı, takibin kesinleşmesi üzerine 03.10.2011 tarihinde kıymet takdirinin yapıldığı, gayrimenkulün satışının gazetede ilan edildiği, ... Karakuyu Mevki, 838 ada, 12 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 12/150 arsa paylı, zemin artı ... kattaki 7 numaralı dükkânın satışına ilişkin açık artırma ilanına göre, muhammen bedeli 110.000 TL olan taşınmazın 11.06.2012 tarihinde saat 10.30'da satışına karar verildiği, 11.06.2012 tarihli birinci artırmaya alıcı çıkmadığı için ihalenin ikinci satışa bırakıldığı, 21.06.2012 tarihinde yapılan ikinci açık artırmaya ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. adına ...’ın ve alacağına mahsuben alacaklı vekili Av. ...'in katıldıkları, ...’ın 46.600 TL, Av. ...’in 50.000 TL pey sürdüğü, alacaklı ...’in ihale katılımcısına “Seninle dışarıda görüşürüz.” dediğinin tutanağa geçirildiği, taşınmazın 50.000 TL’ye alacağa mahsuben alacaklı vekiline ihale olunduğu, tutanağın icra müdürü ..., tellal ..., alacaklı vekili Av. ... tarafından imzalandığı, tutanağın ekinde yer alan 21.06.2012 tarihli ek artırma tutanağına göre; ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. adına ...’ın 46.600 TL, alacağa mahsuben alacaklı vekili Av. ...’in 46.500 TL ve 50.000 TL teklif verdiği, tutanağın ... ve ... tarafından imzalandığı,
... İcra Hukuk Mahkemesinin 04.02.2014 tarihli ve 111-12 sayılı kararına göre; davacının ..., davalının ..., dava tarihinin 26.06.2012 olduğu, davacının ... İcra Müdürlüğünün 2011/2462 esas sayılı icra dosyası ile tapuda borçlu adına kayıtlı bulunan taşınmazın 21.06.2012 tarihinde 2. açık artırmasında dosyanın alacaklısı ...'e ihale edildiği, ancak ... bu ihaleye fesat karıştırılmış olup ihale sırasında ihale katılımcısı ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Ticaret Ltd. Şti. adına ...'ın pey sürerek taşınmazın değerini yükseltmesinin engellendiği, icra dosyasının alacaklısı ...’in ihale katılımcısı ...'ı tehdit ettiği, bunun tutanağa geçirildiği, can güvenliği nedeniyle ihale katılımcısının ihaleden çekilmek zorunda kaldığından ve taşınmazın gerçek değerinin 1/4'ü fiyata taşınmaza sahip olma niyetiyle hareket ettiğinden ihalenin feshine karar verilmesinin talep edildiği, davalının tehdit suçlamasının yersiz olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istediği, ... İcra Müdürlüğünün 2011/2462 takip sayılı dosyasında yapılan ikinci ihalede davalının sarf ettiği sözler nedeniyle diğer katılımcının engellendiği kanaatiyle davanın kabulüne ve ihalenin feshine karar verildiği, kararın temyiz edilmeksizin 17.02.2014 tarihinde kesinleştiği,
... Cumhuriyet Başsavcılığına hitaben sanık ... tarafından düzenlenen 28.01.2013 tarihli şikâyet dilekçesine göre; şikâyetçinin ..., şüphelilerin ... ve ... olduğu, icra müdür yardımcısı olan ...’in 21.06.2012 tarihli açık artırma tutanağına sonradan ekleme yapıp sahtecilik yaptığı, üç pey ileri sürüldüğüne ilişkin olan ek tutanağın sonradan düzenlendiği, tanık ...’ın da şirketinin temsilcisi olduğundan ve fotokopi belgeyle artırmaya katıldığından bahisle anılan şahıslar hakkında şikâyetçi olup ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2013/167 numaralı soruşturma dosyası üzerinden soruşturmanın yürütüldüğü,
Anlaşılmaktadır.
Katılan ... Savcılıkta; ... İcra Müdürlüğünün 2011/2462 esas sayılı icra takip dosyasında 11.06.2012 tarihinde yapılan birinci açık artırmada mülkiyeti kendisine ait olan ... yeri için alıcı çıkmadığını, 21.06.2012 tarihindeki ikinci artırmaya ise icra dosyasının alacaklısı olan sanık ... ve ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. adına tanık ...’ın katıldığını, kendisinin de adliyede açık artırmanın yapıldığı salonda bulunduğunu, ihale başlamadan önce sanık ...’in tanık ...’a "Seninle dışarıda görüşürüz." diyerek tehdit etmesi üzerine bu ibarenin icra müdür yardımcısı tanık ... tarafından açık artırma tutanağına yazıldığını, söz konusu taşınmazın 50.000 TL karşılığında sanık ...'e ihale edildiğini,
İstinabe suretiyle alınan beyanında öncekinden farklı olarak; sanık ...’in ikinci açık artırma esnasında tanık ...’a "Dışarı çıkarsan sana gösteririm, ihaleden çekil, sen kim oluyorsun!" diyerek tehdit ettiğini, söz konusu taşınmazın emsalinin 200.000 TL civarında olduğunu,
Tanık ... Savcılıkta; ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti’nin sorumlu müdürü olduğunu, ... işi ile uğraştığını, icrada satışa çıkan taşınmazları takip edip uygun olan ihalelere katıldığını, söz konusu ikinci açık artırmaya kendisinin de katıldığını, % 20 teminat yatırdığını, 46.600 TL pey sürünce sanık ...’in "Seninle dışarıda görüşürüz!" dediğini, bunun üzerine tekrar teklif vermediğini, tehdit edilince korkarak dışarı çıktığını, sanık ...'in 50.000 TL teklif vererek taşınmazı satın aldığını,
Mahkemede önceki beyanından farklı olarak; ihalede 46.600 TL pey sürdüğünü, sanık ...’in "Dışarı çıkınca seninle görüşürüz!" deyince bu sözleri tehdit olarak algılayıp ihaleden çekildiğini, sanığın tehdidi olmasa sanığın avukatının teklif ettiği fiyatın üzerinde pey süreceğini,
Tanık ... Savcılıkta; icra müdür yardımcısı olarak görev yaptığını, İcra Müdürlüğünün 2011/2462 esas numaralı dosyasında 21.06.2012 tarihinde ikinci açık artırmanın yapıldığını, artırmaya alacaklı olan sanık ... ve avukatı tanık ..., borçlu olan katılan ..., ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. adına tanık ... ile tellal olan tanık ...’ın katıldığını, tanık ...’ın %20 teminatı yatırdığını ve şirket adına vekâletnamesini sunduğunu, alacaklı vekili olan tanık ...’in tanık ...’ın ibraz ettiği vekâletnamenin onaylı olmadığını belirtip ihaleye katılamayacağını söylediğini, ihaleye katılabileceğini belirttiği tanık ...'a, vekâletnamenin üzerine “aslı gibidir” onayını yapması gerektiğini söylemesi üzerine tanık ...'ın bunu yerine getirip açık artırmaya başladıklarını, alacaklı vekili tanık ...’in 46.500 TL pey sürmesi üzerine tanık ...’ın 46.600 TL pey sürdüğünü, ihale bitimine yakın tanık ...’in 50.000 TL pey sürdüğünü, tellalın “Satıyorum.” diyeceği sırada sanık ...’in tanık ...'a "Seninle dışarıda görüşürüz, dışarıda iki araba insan var!" dediğini, bunu tutanağa geçirdiğini,
İstinabe suretiyle alınan beyanında öncekinden farklı olarak; 2011/2462 esas numaralı dosyada ikinci açık artırma yapılırken sanık ...’in, tanık ...'a "Seninle dışarıda görüşürüz, dışarıda iki araba insan var!" demesi üzerine bunu tutanağa geçirdiğini, söz konusu taşınmazın ikinci açık artırması olması nedeniyle değerinin % 40'ı üzerinden satışının yapıldığını,
Mahkemede; ihalenin yapıldığı salonda polis memurlarının olup olmadığını hatırlamadığını, ilk olarak alacaklı vekilinin 46.000 TL pey sürdüğünü, ardından tanık ...'ın pey sürdüğünü, bu sırada alacaklı vekilinin tanık ...'a sunduğu vekâletnamenin onaylı sureti olmadan ihaleye katılamayacağını söyleyince kendisinin tanığın ihaleye katılabileceğini ifade ettiğini, hatta tanık ...'a vekâletnameye “aslı gibidir” onayı yapmasını söylediğini ve bunun yerine getirilmesi sonrasında ihaleye devam ettiklerini, bu sırada sanık ...'in “Seninle dışarıda görüşürüz, dışarıda iki araba insan var!” dediğini, bu sözü kime hitaben söylediğini hatırlayamadığını, bu hususu tutanağa geçirdiğini ancak “Dışarıda iki araba insan var!” cümlesini neden tutanağa yazmadığını bilmediğini, ilk pey sürenin alacaklı vekili olduğu hususu ikinci açık artırma tutanağında yazılı değil ise de bunun 21.06.2012 tarihli ek artırma tutanağından anlaşıldığını, ihale sırasında bazen çok fazla pey sürüldüğü için açık artırma tutanağı düzenlenirken genelde son sürülen peyleri tutanağa yazdıklarını, ihale anında düzenlenen ek artırma tutanağında ise, sürülen tüm peyleri tek tek gösterdiklerini, ikinci açık artırma tutanağında alacaklı vekilinin sürdüğü ilk peyin gözükmemesinin sebebinin bundan kaynaklandığını, ihale anında son pey sürüldüğünde tellalın “Satıyorum, satıyorum, sattım!” şeklinde bağırdıktan sonra son peyleri ikinci açık artırma tutanağına yazıp tutanağı kapatmaya başladığında salonda gerginlik olduğunu ve anki heyecanla zaptı kapattığına dair çizgiyi peylerin hemen altına çektiğini, sanık ...'in söylediği sözleri yazacak yeterli alan kalmadığından bu sözlerin bir kısmının çizginin altında kaldığını, tutanağa sonradan eklenmiş bir ibare olmadığını, ihale sırasında sanık ...'in tanık ...'a sarfettiği sözler nedeniyle ihaleyi sonlandırma yetkisinin olmadığını, ihaleye bu şekilde devam ederek tutanağı tanzim ettiğini,
Tanık ... Savcılıkta; söz konusu ikinci açık artırmada tellal olarak görev aldığını, satış başlamadan önce tanık ...'ın satışa giremeyeceği konusunda taraflar arasında çıkan tartışma sırasında sanık ...’in katılan ...'e "Dışarıda görüşelim." dediğini, bu sözü tehdit olarak algılamayıp dışarıda görüşülmek istendiği kanaatinde olduğunu,
İstinabe suretiyle dinlenen beyanında; sanık ...’in ihale katılımcısı olan tanık ...'a “Seninle dışarıda görüşürüz.” dediğini, konuya ilişkin bilgi ve görgüsünün bundan ibaret olduğunu,
Tanık ...; polis memuru olduğunu, olayı hatırlamadığını, sanığı ve katılanı da tanımadığını, yazları geçici görevle ...'e gittiklerini, ...'de ihalede güvenliği sağlamak amacı ile bulunduğunu hatırlamadığını, tehdit içeren sözlerin söylendiğini de anımsamadığını, ifade tarihinden yaklaşık bir yıl önce bir ihalede çıkan olay üzerine çağrılınca olay yerine gittiklerinde herhangi bir tartışma veya arbede olmadığını gördüğünü,
Tanık ...; polis memuru olduğunu, ifade tarihinden bir yıl önce geçici görevle ...'e gittiğini, ihalelerde de görevlendirilmiş olabileceğini, ancak bu gibi durumlarda da ihale yapılan yerde durmayıp bir olayın olması hâlinde müdahalede bulunduklarını, görevli olduğu dönemde müdahale gerektirecek bir tartışma olduğunu hatırlamadığını, sanığı ve katılanı da tanımadığını,
Tanık ... istinabe suretiyle dinlenen beyanında; 21.06.2012 tarihinde yapılan ihaleye alacaklı olan sanık ...’in vekili olarak alacağa mahsuben katıldığını, ihale sırasında bir şirket adına yetkili olduğunu söyleyen tanık ... pey sürünce icra memuruna bu şahsın yetki belgesini sorduğunu, kendisine gösterilen belgenin fotokopiden ibaret imza sirküleri olması üzerine tanık ...'ın satışa katılamayacağını söyleyip itiraz ettiğini, tanık ...’ın teminatını ve fotokopi belgeyi alıp satıştan çekilmek istediğini, icra memuruna fotokopi belgenin dosya arasına alınarak iade edilmemesini söylediğini, daha sonra taşınmaz için pey sürdüklerini, ihaleye başka katılan olmadığından ihaleyi aldıklarını, ihale tutanağını imzaladığında tutanakta tehdit unsuru içeren herhangi bir yazının olmadığını, iddiaya konu sözün tutanağı imzaladıktan sonra ilave edildiğini düşündüğünü,
Tanık ...; polis memuru olduğunu, ihbar üzerine Adliyeye gittiğinde ihalenin bittiğini gördüğünü, ismini bilmediği bir şahsın yanına yaklaşıp “Evim usulsüz şekilde satılıyor neden müdahele de bulun muyorsunuz?” deyince ihaleye müdahele yetkisinin olmadığını, kendisine yönelik bir saldırı varsa o konuda müracaat edebileceğini söylediğini, bunun dışında başka bir duruma tanık olmadığını,
Beyan etmişlerdir.
Sanık ... Savcılıkta; 2011 yılı Ekim ayında kız kardeşi olan Mürüvvet Şafak ...'e ait taşınmazı 225.000 TL'ye katılan ...'e sattığını, katılan borcunu ödemeyince ... İcra Dairesinin 2011/2462 esas numaralı dosyası üzerinden ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlattığını, 21.06.2012 tarihinde katılana ait taşınmazın ikinci açık artırmasında alacağa mahsuben kendisi ve ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. adına tanık ...’ın pey sürdüğünü, tanık ...’ın pey sürmeden önce şirket adına verdiği vekâletnamenin üzerinde “aslı gibidir” kaşesi veya noter tasdikinin olmadığını görünce avukatı olan tanık ...'i uyardığını, tanık ...’in de icra müdür yardımcısı olan tanık ... ile bu konuyu konuştuğu sırada tanık ...’ın kendisine dönüp “... seninle anlaşmak istiyor.” deyince "İhaleden sonra dışarıda görüşürüz, bu işin yeri ihale salonu değil, beni ihale salonundan uzaklaştırmaya çalışıyorsun." dediğini, tanık ...'ı tehdit etmediğini, tanık ...’in ise tanık ...’ın avukatlar gibi “aslı gibidir” onayı yapamayacağını, vekâletname aslının yanında olmadığı için bu işlemi yapamayacağını söyleyince “O zaman şikâyet et.” diyen tanık ...’in sonrasında da “Sen ...'la ihaleden sonra ne görüşeceksin?” dediğini, daha sonra satışa geçildiğinde tanık ...’ın 46.500 TL pey sürünce tanık ...’e 50.000 TL pey sürmesini söylediğini, 50.000 TL pey sürülünce katılan ... ve tanık ...'ın biraraya gelip aralarında konuştuktan sonra tanık ...’ın ihaleden çekilip satıştan ayrıldığını,
Mahkemede farklı olarak; ihaleye avukatı ile birlikte alacağına mahsuben katıldığını, tanık ...’ın ise borçlu olan katılan ... adına hareket ettiğini, ihalenin usulü ile ilgili olarak avukatının icra müdür yardımcısı ile konuşurken tanık ...’ın ihaleye borçlu adına katıldığını ve onun adına anlaşma yapmak istediğini söyleyince “Dışarıda görüşürüz.” dediğini, bunu tehdit niyeti ile değil, ihaleden sonra görüşelim şeklinde söylediğini, tutanakta yazılan “Seninle dışarıda görüşürüz!” ifadesinin tutanağa sonradan eklendiğini, tutanağın çizgi ile kapatıldıktan sonra çizginin dışına taşılarak yazıldığını, sonradan yazılmamış olsa, bu ibarenin yanında ihale katılımcılarının imzalarının olmasının gerektiğini, ek artırma tutanağı ibaresi olan yazıda sadece tanıklar ..., ... ve ...'ın imzalarının bulunduğunu, vekilinin imzası olmadığından bu belgenin sonradan düzenlendiğini düşündüğünü, avukatı olan tanık ...’in ihalenin usulü ile ilgili itirazda bulunmasına rağmen bunun tutanağa yazılmadığını, yine tanık ... ihaleden çekilip teminatını almak isterken tanık ...’in müdahale edip ihale katılımcısı olduğundan teminatını alamayacağını söylediğini,
Savunmuştur.
TCK’nın ikinci kitabının "Topluma Karşı Suçlar" başlıklı üçüncü kısmında yer alan "Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar" başlıklı dokuzuncu bölümünde düzenlenen “İhaleye fesat karıştırma” başlıklı TCK’nın 235. maddesi suç tarihi itibarıyla;
"(1) Kamu kurum veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat karıştıran kişi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Aşağıdaki hâllerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılır:
a) Hileli davranışlarla;
1. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek,
2. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak,
3. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu hâlde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak,
4. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı hâlde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak.
b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak.
c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek.
d) İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları.
(3) İhaleye fesat karıştırma sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmiş ise, ceza yarı oranında artırılır. Zararın meydana gelmiş olduğu sabit olmakla birlikte miktarının belirlenememiş olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasını engellemez.
(4) İhaleye fesat karıştırma dolayısıyla menfaat temin eden görevli kişiler, ayrıca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandırılırlar.
(5) Yukarıdaki fıkralar hükümleri, kamu kurum veya kuruluşları aracılığı ile yapılan artırma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının iştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler veya kooperatifler adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara fesat karıştırılması hâlinde de uygulanır” şeklinde iken, suç tarihinden sonra 30.04.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6459 sayılı Kanunla maddenin birinci fıkrası;
"(1) Kamu kurumu veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alımı veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır",
Üçüncü fıkrası da;
"(3) İhaleye fesat karıştırma suçunun;
a) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle işlenmesi hâlinde temel cezanın alt sınırı beş yıldan az olamaz. Ancak, kasten yaralama veya tehdit suçunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca bu suçlar dolayısıyla cezaya hükmolunur.
b) İşlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemiş ise, bu fıkranın (a) bendinde belirtilen hâller hariç olmak üzere, fail hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur” biçiminde değiştirilerek yürürlükteki hâlini almıştır.
Söz konusu suç ile korunan hukuki değerle ilgili olarak madde gerekçesinde; "Bu hükümle korunmak istenen hukuki değer, kamusal faaliyetlerin dürüstlük ilkesine uygun olarak yürütüldüğüne dair ve özellikle, kamu adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımı gibi ihale işlemlerinin yapılmasıyla ilgili olarak, kamu görevlilerine duyulan güvendir” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.
İhaleye fesat karıştırma suçunun maddi unsuru, bir ihalenin varlığı ve bu ihaleye kanun koyucu tarafından öngörülen seçimlik hareketlerden birisi vasıtasıyla fesat karıştırılmasıdır. İhale kavramı, bir işi veya bir malı birçok istekli arasından en uygun şartlarla kabul edene bırakma, eksiltme veya artırma usulünün izlenmesi amacıyla yapılan ilan, davet ve bunun sonucunda gerçekleştirilen işlemler olarak tanımlanabilir (Çetin Arslan, İhaleye Fesat Karıştırma Suçu, ... Yayınevi, 3. Baskı, ..., .... 170.).
TCK'nın 235. maddesinin ikinci fıkrasında; "Aşağıdaki hallerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılır:" denilmek suretiyle ihaleye fesat karıştırma sonucunu doğurabilecek bütün fiillerin değil, ikinci fıkrada tek tek sayılan hâllerin ihaleye fesat karıştırma kabul edileceği belirtilerek bağlı hareketli bir suç öngörülmüştür. Sayılan hâllerden herhangi biriyle gerçekleştirilmesi mümkün olduğundan ihaleye fesat karıştırma, ayrıca seçimlik hareketli bir suçtur.
Fıkrada da açıkça görüldüğü üzere hileli davranışlarla gerçekleştirilmesi gereken bu hâller: ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak, teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu hâlde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak, teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı hâlde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak ile tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak, cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek ve ihaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmalarıdır.
Bu açıklamalar ışığında uyuşmazlık konusu değerlendirildiğinde;
... İcra Müdürlüğünün 2011/2462 esas numaralı dosyasında alacaklı olan sanık ...’in borçlu olan katılan ... aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlattığı icra takibinde muhammen bedeli 110.000 TL olan katılana ait ... yerinin satışında birinci açık artırmaya alıcı çıkmadığı, 21.06.2012 tarihinde yapılan ikinci açık artırmaya ... Gıda Mad. Taah. Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. adına tanık ... ile alacağına mahsuben sanık ...'in vekili olan tanık ...'in katıldıkları, tanık ...'in müvekkili adına 46.500 TL pey sürdüğü, tanık ...'ın artırarak 46.600 TL fiyat verdiği, bunun üzerine sanık ...'in tanık ...'ı "Seninle dışarıda görüşeceğiz, dışarıda iki araba insan var!" şeklinde tehdit edince tanık ...'ın korkarak tekrar pey sürmediği, tanık ...’in 50.000 TL bedelle taşınmazı satın aldığı, icra dairesi aracılığıyla yapılan açık artırmada teminat yatırarak ihaleye katılan tanık ...'ın sanık tarafından tehdit edilmesi üzerine ihalede pey sürmediği ve sanığın tehdit kullanmak suretiyle ihaleye fesat karıştırma suçunu işlediği iddia ve kabul edilen olayda;
Sanık suçlamayı kabul etmeyerek, 2. artırma tutanağında yer alan “Seninle dışarıda görüşürüz.” ibaresinin sonradan tutanağa eklendiğini ve ek artırma tutanağının da daha sonra düzenlendiğini savunmuş, sanığın icra takibi dosyasında vekili olan tanık ... de benzer şekilde beyanda bulunmuş ise de; katılan şikâyet dilekçesinde ve savcılıktaki ifadesinde sanığın artırmaya katılan tanık ...’a ihale sırasında “Seninle dışarıda görüşürüz.” dediğini beyan etmesi, tanık ...’ın % 20 teminat yatırarak katıldığı açık artırmada 46.600 TL pey sürmesi üzerine sanık ...’in "Seninle dışarıda görüşürüz." deyince tekrar fiyat teklif vermeyip korkarak dışarı çıktığını beyan edip katılanın beyanını doğrulaması, tutulan ikinci açık artırma tutanağında “Alacaklı asil ..., ihale katılımcısına ‘Seninle dışarıda görüşürüz.’ dedi.” ibaresinin yer alması, tutanağın icra müdür yardımcısı olan tanık ..., tellal olan tanık ..., alacağa mahsuben ihaleye katılan alacaklı vekili Av. ... tarafından imzalanması, icra müdür yardımcısı tanık ...’in, ihale sırasında sanığın tanık ...’ı tehdit etmesi üzerine tutanağa geçirdiğini beyan etmesi, ihalede güvenlikten sorumlu polis memurları olan tanıklar ..., ... ve ...’in ihalenin yapıldığı salonda bulunmamakla birlikte tanık ...’in ihale bitiminde katılanın yanına gelerek taşınmazının usulsüz bir şekilde satıldığını beyan ettiğini ifade etmesi, sanık tarafından söylendiği iddia edilen sözün bir kısmının artırma tutanağında yer alan çizginin altında, diğer kısmının çizginin üstünde olduğundan bahisle bunun açık artırma tutanağına sonradan eklendiği sanık tarafından ifade edilmiş ise de bunun tutanağı düzenleyen icra müdür yardımcısı olan tanık... tarafından doğrulanmaması, söz konusu tutanakta yer alan tehdit içeren cümlenin tanık...'in tutanağa çizdiği çizginin üstünde olması zorunlu olmadığı gibi cümlenin bir kısmının çizginin altında bulunmasının sonradan eklendiği anlamına gelmemesi, bunun memurun tecrübesizliğinden kaynaklanmış bir eksiklik olarak görülebilecek olup tutanağın tanıklar..., ... ve alacaklı olan sanığın vekili tarafından da imzalanması, söz konusu ihalenin ... İcra Hukuk Mahkemesince sarf edilen sözler ile ihalenin engellendiğinden bahisle feshedilmesi, sanık hakkında soruşturmaya başlanmasından sonra sanığın tanık ... ve tanık ... hakkında resmî belgede sahtecilik, suç uydurma ve iftira suçlarından suç duyurusunda bulunduğu soruşturma dosyasının akıbeti araştırılmayıp dosya arasına alınmamış ise de dosyanın geldiği aşama, mevcut deliller göz önüne alındığında bunun sonuca etkili olmaması, tellal olan tanık ... Savcılıkta, sanığın "Dışarıda görüşelim." şeklinde söylediği ifadeyi tehdit olarak algılamayıp dışarıda görüşmek istediği kanaati ile söylendiğini beyan etmiş ise de tanık İsa’nın bu sözler üzerine korkarak pey sürmediğini söylemesi ve “Seninle dışarıda görüşürüz.” sözünün objektif olarak ciddi mahiyet arz etmesi ile dosyadaki tüm deliller göz önüne alındığında tanık ...'ın savcılıktaki ifadesini destekleyen başka bir delilin bulunmaması da gözetilip tanık ...’ın yeniden dinlenmesine gerek olmadığı, bu bağlamda sanık hakkında eksik araştırmayla hüküm kurulmadığı; 2. açık artırma ve ek artırma tutanakları ile tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde, taşınmazın satışına ilişkin yapılan ikinci artırmada teminat yatırarak ihaleye katılan ve ihale sırasında teklif veren tanık ...’a sanığın "Seninle dışarıda görüşürüz." demesi üzerine tanık ...’ın tekrar teklif vermediği ve alacaklı olan sanığın vekilinin sanık adına pey sürerek taşınmazı satın aldığı anlaşılmakla sanığın tehdit kullanmak suretiyle ihaleye fesat karıştırdığı kabul edilmelidir.
Bu itibarla, haklı nedene dayanmayan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının reddine karar verilmelidir.
SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle,
1- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının REDDİNE,
2- Dosyanın, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 08.02.2022 tarihinde yapılan müzakerede oy birliğiyle karar verildi.