Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/8907 Esas 2022/12789 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
No :


Dava, Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın redine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekil dava dilekçesinde özetle; davacının 1981 yılında ... giriş yaptığını, 2011/Haziran ayına kadar çalıştığını ve 01/09/2011 tarihinde emekli olduğunu, emekli olduktan sonra çalışmaya devam ettiğini ve halen çalıştığını, müvekkilinin 03/02/2008-20/06/2011 tarihleri arasında dava dışı Ergüneş İnşaat Şirketinde çalıştığını ve emeklilik nedeniyle ayrıldığını, SGK'nın hiçbir denetim ve araştırma yapmadan müvekkilinin ifadesine başvurmadan 12/12/2016 tarih, 2016/KD:131 sayılı denetmen raporuna istinaden dava dışı ... Ltd. Şti.'nde çalışmalarının fiili olmadığına ve buna bağlı olarak 01/09/2011 tarihinden itibaren yaşlılık aylığının durdurulmasına karar vererek davalı şirkette çalıştığı dönemi sahte sigortalılık olarak belirttiği ve müvekkilinin emekliliğini iptal ettiğini, müvekkilinin kuruma itiraz ettiğini, itirazının reddedildiğini beyanla usulsüz ve hukuka aykırı kurum işleminin iptali, iptal edilen çalışmalarının fiili ve gerçek olduğunun tespiti, yersiz ödeme nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile birlikte tahsiline karar verilmesi istemi ile iş bu davayı açmıştır.
II-CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafından, usule ve yasal mevzuata aykırı olarak açılan davanın reddi gerektiğini, müvekkil kurumda ... iş yeri sicil numaralı dosyada işlem gören ... .San. Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı iş yeri ile ilgili olarak 12.12.2006 tarih ve 2016/KD:131 sayılı rapora istinaden 2008-2009-2010-2011 dönemlerinde toplam 836 günlük bildirimlerinin iptal edildiğini, aylık bağlama şartı olan 5075 günü tamamlamadığından aylık bağlandığı tarih olan 01.09.2011 tarihinden itibaren de aylığının durdurulduğunu, 5510 sayılı Yasanın 59/2 maddesi gereğince kurum denetmen raporunun geçerli olduğunu, müvekkili kurumun denetmenlerince hazırlanan raporda davacının dava dışı işverendeki çalışmalarının gerçek olmadığının tespit edildiğini ve düzenlenen rapora istinaden toplam 836 günlük bildirimlerinin iptal edildiğini, müvekkili kurum tarafından yapılan işlemlerin usul ve hukuka uygun olduğunu beyanla açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi; Davanın reddine, karar vermiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi; Davacının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermiştir.
Davacı vekili; mahkeme tarafından eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeler ile karar verildiğini, davanın kabulü gerektiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını ve davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre; davacı vekilinin sigortalılık sürelerinin iptaline ilişkin Kurum işleminin iptaline yönelik temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Kısmi yaşlılık aylığını düzenleyen 1479 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesinin son fıkrasında; “Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olanlardan, 15 tam yıl prim ödeme süresi ile kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurma koşulunu, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren,
a) 2 tam yıldan fazla, 4 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 51, erkeklere 56 yaşını,
b) 4 tam yıldan fazla, 6 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 52, erkeklere 56 yaşını,
c) 6 tam yıldan fazla, 8 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 53, erkeklere 57 yaşını,
d) 8 tam yıldan fazla, 10 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 54, erkeklere 57 yaşını,
e) 10 tam yıldan fazla süre içinde yerine getiren, kadınlara 56, erkeklere 58 yaşını, doldurmaları ve talepte bulunmaları halinde, yaşlılık aylığı bağlanır.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, her ne kadar Mahkemece davacının 02/05/2009-30/06/2009 tarihleri arasındaki 4/1-a kapsamındaki hizmetlerinin iptal edilmesine yönelik tespit yerinde ise de, aylık koşulları değerlendirilirken yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler de göz önünde bulundurularak, davacının iptal edilen sigortalılık süresi dışında, mevcut prim ödeme gün sayısı belirlenerek irdeleme yapılmalı, davacının aylık-kısmi aylık (55 yaş, 3600 prim gün sayısı ve 15 yıl sigortalılık süresi) şartları bu kapsamda değerlendirilmeli ve kısmi aylık şartlarının varlığı halinde oluşabilecek istirdata konu fark aylık tutarları usulünce belirlenip davacı istemi bu çerçevede değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 19.10.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.