Esas No: 2011/14753
Karar No: 2012/8529
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/14753 Esas 2012/8529 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Mersin 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 15/10/2010
NUMARASI : 2009/907-2010/501
Davacı vekili, iş sözleşmesinin geçerli sebebe dayanmaksızın işverence feshedildiğini belirterek müvekkilinin işe iadesine ve kanuni haklarına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, piyasa şartları nedeniyle yeniden yapılanma sürecine gidildiğini, bunun devam ettiğini, feshin geçerli sebebe dayandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporuna göre, davalı şirketin zarar etmediği, işletmesel kararın tüm işyerlerinde tutarlılıkla uygulandığı, davacının başka birimde istihdam edilmesi imkanının araştırılmadığı, feshin son çare olması ilkesine uygun davranılmadığı, feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesiyle, işe iadeye karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine göre, işverenin Tarsus suma fabrikasında çalışmakta olan işçinin iş sözleşmesi, yeniden yapılanma ve üretim programı çerçevesinde kuru üzüm işlemine dayalı üretime son verildiğinden, istihdam fazlası personelin iş sözleşmelerinin feshedilmesi zorunluluğu nedeniyle feshedilmiştir. İşveren tarafından buna ilişkin işletmesel karar sunulmuştur. Fabrikanın 2007 yılından beri % 50 kapasite ile çalıştığı, son 6 aydır da üretim yapılmadığı, 2009 eylül itibariyle kuru üzümden suma üretimine son verildiği, 2010 yılındaki yaş üzümden suma üretimi faaliyetleri ise salt Temmuz-Kasım arasında yapılmak üzere sınırlandırıldığı, bu durumun 2007’den bu yana süregelen istihdam fazlasına eklenince işçi sayısında tasarrufa gidilmesinin zorunlu bir hal aldığı savunulmaktadır.
Yargılama sırasında elde edilen belgelere ve bilirkişi incelemesine göre, işyerinde kasım 2009’da 38 kişi çalışmaktayken yirmibir kişinin sözleşmesi feshedilmiş, onyedi kişi kalmıştır. Fesih sonrası işe alınan iki kişi ise mühendis seviyesinde olup, davacının pozisyonunda istihdam edilen kişiler değildir. Fabrikadan yedi işçinin, işverenin Karaman, Kilis, Alaşehir fabrikalarına nakledildiği anlaşılmaktadır. İşyeri kayıtları incelendiğinde, işverenin Türkiye’nin değişik illerinde birçok fabrikası bulunduğu, sözü edilen işletmesel kararın alındığı tarihten itibaren bu fabrikaların bir kısmında işçi sayısında artış gerçekleştiği görülmektedir. Mahkemece, işletmesel karar tarihinden sonra, davacının çalıştırılabileceği işler için işverenin diğer işyerlerine (diğer fabrikalardan nakledilenler haricinde) yeni işçi alımı yapılıp yapılmadığı, bu pozisyonlarda davacının değerlendirilme imkanının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Eğer davacının çalıştırılabileceği bölümler için yeni işçi alımı yapılmış ise, feshin son çare olması ve işletmesel kararın tutarlılıkla uygulanması ilkelerine aykırı davranıldığından işe iade kararı verilmelidir. Aksi durumun tespiti halinde davanın reddi gerekir. Yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.