Esas No: 2011/15656
Karar No: 2012/8383
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/15656 Esas 2012/8383 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bakırköy 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 16/12/2010
NUMARASI : 2009/492-2010/691
Davacı vekili, müvekkilinin davalı iş yerinde 27.06.2007- 28.05.2009 tarihleri arasında çalıştığını, davalı iş veren tarafından 18.05.2009 tarihinde iş sözleşmesinin ekonomik sebeplerle feshedilerek davacıya ihbar öneli tanındığını, ihbar süresi içerisinde 27.05.2009 tarihinde ise, gömlek üretimi için hatalı sipariş verdiği ve iş verini zarar uğrattığı gerekçesi ile ikinci defa iş sözleşmesinin feshedildiğini ileri sürerek, işverenin tazminatsız fesih yoluna gidebilmek için gerçeğe aykırı şekilde ve haklı sebebe dayanılmaksızın gerçekleştirdiği feshin geçersizliğine ve müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili, satın alma uzmanı olarak çalışan davacının amirleri tarafından belirlenmiş ve onaylamış poplin kumaş yerine vual kumaş ile üretim talimatı verdiğini, üretici firmanın yanlış sipariş sonucunda 8000 metre kumaş üretimi yaptığını ve davalı işverenin bu sebeple 12.000,00 USD zararının doğduğunu, iş sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; iş yerindeki genel uygulamaya göre, davacının kumaş seçme yetkisini maliyet tablosunda belirtilen rakamları aşmamak sureti ile kullanma hakkının bulunduğu ve kendisine verilen yetki sınırları içinde işini yürüttüğü, taraflar arasındaki iş sözleşmesinin haklı ve geçerli sebeple feshedildiği hususunun işverence ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İş sözleşmesinin, işçinin işverene zarar vermesi sebebiyle ve haklı olarak işverence feshedilip feshedilmediği noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 25. maddesinin (II) numaralı bendinin (ı) alt bendinde, işverenin malı olan veya eli altında bulunan makine, tesisat, eşya ya da maddelere otuz günlük ücreti tutarını aşacak şekilde zarar vermesi halinde, işverenin haklı fesih imkânının bulunduğu belirtilmiştir.
İşçinin kusursuz olduğunun ortaya çıkması durumunda, işverenin haklı fesih imkânı olmadığı gibi işçinin kusuru belli bir yüzde ya da belli bir oran olarak saptanmışsa; zararın miktarının bu kusur nispetinde azaltıldıktan sonra otuz günlük ücreti aşıp aşmadığına bakılmalıdır.
Zararın işçinin kasıtlı davranışından ya da taksirli eyleminden kaynaklanmasının hukukî sonuca etkisi bulunmamaktadır. İşçinin kusuru ve zararı, ayrı ayrı uzman kişilerce belirlenmelidir. Zarar tutarı ile karşılaştırılacak olan işçinin otuz günlük ücretinin brüt ya da net olarak dikkate alınması gerektiği noktasında kanunda herhangi bir açıklık bulunmamakla birlikte, işçi lehine yorum ilkesi uyarınca brüt ücretin esas alınması gerekir. Otuz gün, bir aydan farklı bir kavramdır. Bu noktada işçiye aylık olarak ödenen ücret yerine, günlük yevmiyesinin otuz katı tutarı dikkate alınmalıdır.
Maddede sözü edilen ücret dar anlamda ücrettir. İkramiye, prim, fazla çalışma ücreti ve benzeri ödemeler bu maddede yer alan otuz günlük ücret içersinde değerlendirilmemelidir.
Zararın otuz günlük ücreti aşması durumunda işverenin fesih hakkı doğar. İşçinin zararı derhal ödemiş ya da ödeyecek olması, işverenin bu hakkını ortadan kaldırmaz. İşverence zarar tutarının işçiden talep edilmemiş olması fesih hakkını ortadan kaldırmaz.
Somut olayda, davalı işveren tarafından davacının poplin kumaştan üretilmesi gereken bir ürün için, üretici firmaya poplin yerine vual kumaş üretimi yönünde sipariş vermesi sebebi ile şirketi 12.000,00 USD zarara uğrattığı ileri sürülmüştür. Dosya içerisine ibraz edilen ve davacının görev tanımını düzenleyen belgenin 6. maddesinde, davacının targetler belirlendikten sonra amirin onayı ile siparişleri en doğru şekilde üretebilecek olan ülke ve imalatçılara yerleştirmekten sorumlu olduğu belirtilmektedir. Davalı tanıkları satın alma uzmanlarının sipariş edeceği kumaşının, standardın gramaj olarak dışına çıkması halinde, kumaş değişikliği için amirlerden onay alınması gerektiğini bildirmişlerdir .
Feshe konu olayda, poplin kumaş yerine vual kumaş siparişi verdiği davacınında kabulündedir. Ancak davacı bu hususun görev sınırları içerisinde kaldığını ve verilen siparişlerin tümünün şirketteki bilgisayar sistemine göre, yönetici ve amirleri tarafından değerlendirildiğini ileri sürmüştür.
Mahkemece, davalı işverene feshe konu olay sebebi ile uğradığı zararı gösterir delilerini sunması için süre tanınmalı, iş yerindeki genel işleyiş açısından, satın alma uzmanları tarafından verilen siparişlerin, bilgisayar sistemi sayesinde yönetici ve amirler tarafından denetlenebilir olup olmadığı, somut uyuşmazlığa esas siparişlerin bilgisayar sistemine aktarılıp aktarılmadığı yönünde bir değerlendirme yapılarak, davacının gerçekleştirdiği eylemin görev sınırları içerisinde kalıp kalmadığı belirlenmeli sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması hatalı olup bu hususu bozmayı gerektirmiştir.
HÜKÜM : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02.05.2011 tarihinde oy birliği ile karar verildi.