Esas No: 2011/14744
Karar No: 2012/7864
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/14744 Esas 2012/7864 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir 7. İş Mahkemesi
TARİHİ : 22/12/2010
NUMARASI : 2009/316-2010/791
Davacı vekili, müvekkilinin davalı nezdinde Bilgi İşlem Müdürü olarak çalıştığını, feshin haklı ve geçerli bir sebebe dayanmadığını ileri sürerek feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin geçerli sebeple ve usulüne uygun bir şekilde feshedildiğini, ekonomik krizin Birliğe olumsuz etkisinin olduğunu, bu süreçte masraflarda kısıntı yöntemine başvurulduğunu ve personel çıkarmasının en son çare olarak değerlendirildiğini, buna rağmen ekonomik durumunu düzeltecek sonuçlara ulaşamadığını ve her birimde yürütülen işe karşılık çalışan personel sayılarının değerlendirildiğini, davacının iş sözleşmesine son çare olarak son verildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, dava konusu uyuşmazlıkta davacının işgücü fazlası haline geldiğinin sayısal olarak ispatını mümkün kılacak bilimsel esaslara göre yapılmış bir norm kadro çalışmasının sunulamadığı, fesih bildiriminde ileri sürülen tasarrufa gidilmesi zorunluluğu kapsamında işletmede bir yeniden yapılanma tedbirine başvurulduğunun belirlenemediği, davalı işverenlikçe davacının çalıştığı bölümü de kapsayan yeniden yapılanmaya ilişkin işletmesel karar alındığının da iddia edilmediği, davalı Birliğin ekonomik güçlük içinde olduğu ve zarar ettiği sabit olmakla birlikte, mevcut delillere göre davacının çalıştığı birimde istihdam fazlası olduğuna ilişkin somut tespit yapılamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran iş yerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, iş yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, iş yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesin olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin, fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
Somut olayda davacı, davalının iş yerinde Bilgi İşlem Müdürü olarak çalışmıştır. İş sözleşmesi yaşanan ekonomik kriz gerekçe gösterilerek feshedilmiştir. Mahkemece davalı Birliğin ekonomik güçlük içinde olduğu ve zarar ettiği sabit olmakla birlikte işletmede yeniden yapılanma tedbirine başvurulduğunun belirlenemediği, alınmış işletmesel karar bulunmadığı gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyada mevcut belgelere göre kriz nedeniyle işyerinde bir kısım tedbirlerin alındığı anlaşılmaktadır. Ancak yapılan araştırma ve toplanan deliller hüküm kurmaya yeterli değildir. Yukarıda açıklanan ilke ve esaslar doğrultusunda delilleri toplamak, davalı işverenin iştigal alanı konusunda uzman bilirkişilerden rapor almak, gerektiğinde keşif yapılarak, davalı işyerinde ekonomik krizin devam edip etmediği, işletmesel karar alınıp alınmadığı ve feshin son çare olarak uygulanıp uygulanmadığı tereddüte yer vermeyecek şekilde araştırılıp sonuca gidilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19/04/2012 gününde oybirliği ile karar verildi.