Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait işyerinde hükümlü kadrosunda çalıştığını, davalı kurumda işten çıkarılan diğer personelden sonra 120 personelin çalıştığını ve 1 kişinin hükümlü kadrosunda yer aldığını buna rağmen müvekkilinin işten çıkarıldığını, gerekçe olarak gösterilen personel fazlalığının iş sözleşmesinin feshini haklı kılmadığını, emeklilik süresi dolanların çalışmasına rağmen müvekkilnin işten çıkarılmasının haksız olduğunu belirterek müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, müvekkili kurumun tüzel kişiliğe haiz olduğunu, Dış Ticaret Müsteşarlığına bağlı olup, 5910 sayılı Kanun"un geçici maddesinde "personel giderlerinin %40"ını aşan birliklerin genel sekreterlikleri bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde personel giderlerini bu seviyeye getirmekle yükümlüdür" hükmünün yeraldığını, kurumun kanunun yayınlandığı tarih itibarı ile personel giderlerinin, gelirlerin %80"i oranında olduğunu, bir takım tasarruf tedbirlerinin alındığını, fesihte de objektif kriterlerin gözetildiğini ve davacının sürekli rapor alması ve işe gelmemesi nedeniyle iş sözleşmesinin feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davalı işverenin kendi iradesi ile belirlediği prensiplere uymadığı gibi öncelikle emeklilik hakkını almış personelin iş sözleşmesinin sona erdirileceğinin bildirilmesine rağmen emekliliği gelmeyen personelin de iş sözleşmesini sona erdirdiğini, işletmesel karar sonucunda tedbir olarak düşünülen feshin zorunlu hale gelmiş olması gerektiğini, işletmesel kararların tam olarak uygulanması ve sonuçlarının görülmesi beklenmeden feshin son çare olması ilkesine aykırı davrandığı gerekçesiyle feshin geçersizliğinin tespiti ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
18/6/2009 tarihinde kabul edilerek 3/7/2009 tarihli Resmi Gazete"nin 27277 sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun"un 19/4 maddesinde birliklerin TİM"in personel giderleri, gelirlerinin %40"ını geçemeyeceği belirtilmiştir.
5910 sayılı Kanun çıktıktan sonra davalının 3 yıl içinde peyderpey personel giderlerini azaltarak gelirlerinin %40"ını geçmeyecek hale getirmesi gerektiği yine sözkonusu kanunun geçici 1/4. maddesinde birliklerin personel giderleri gelirlerinin yüzde 40’ını aşan birliklerin genel sekreterlikleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde, personel giderlerini bu seviyeye getirmekle yükümlü kılınmıştır.
Yine 03/09/2009 tarihli Resmi Gazete"nin 27338 sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birlikleri İnsan Kaynakları Yönetmeliğinin 12/1-b maddesinde emeklilik, malullük veya ölüm halinde personelin genel sekreterlikle ilişiği yönetim kurulu kararı ile kesileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda davacı işçinin iş sözleşmesi yukarıda sözü edilen kanuni düzenleme gerekçe gösterilmek suretiyle %40"lık oranın 3 yıl içinde tutturulması amacı ile tasarruf tedbirleri alındığı ve uygulamasına geçildiği, bu tedbirlere rağmen personel giderlerinin belirlenen sınırlar üzerinde bulunması dikkate alınarak feshedilmiştir.
Mahkemece davalı birliğin personel giderlerinin gelirin %40 nı aşmaması için aldığı tedbirlerin sonucu beklenmeden feshe son çare olarak başvurma ilkesinin ihlal edildiği gerekçesi ile karar verilmişse de, her davanın kendi şartlarına göre tarafların iddia ve savunmaları değerlendirilerek sonuçlandırılması gerekmektedir. Mahkemece davacının iddiası ve davalı işverenin savunması dikkate alınarak iş sözleşmesinin feshine gerekçe gösterilen %40 oranının gerçekleşip gerçekleşmediği hususu bilirkişi aracılığı belirlenmeli bundan sonra bütün deliller birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, 19.04.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.
