Esas No: 2008/99
Karar No: 2010/42
Karar Tarihi: 25/02/2010
AYM 2008/99 Esas 2010/42 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı
Esas Sayısı : 2008/99
Karar Sayısı : 2010/42
Karar Günü : 25.2.2010
R.G. Tarih-Sayı : 18.05.2010-27585
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN:Kocaeli 6. Asliye Ceza Mahkemesi
İTİRAZIN KONUSU:10.7.1953 günlü, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun"un 23.1.2008 günlü, 5728 sayılı Yasa"nın 156. maddesiyle değiştirilen 13. maddesinin beşinci fıkrasının Anayasa"nın 2., 10., 36., 37. ve 38. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.
I- OLAY
Şüphelinin evinde yapılan aramada ele geçirilen ruhsatsız tabanca ve mermi nedeniyle açılan davada, 6136 sayılı Yasa"nın 13. maddesinin beşinci fıkrasının Anayasa"ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme iptali için başvurmuştur.
III- YASA METİNLERİ
A- İtiraz Konusu Yasa Kuralı
6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun"un itiraz konusu fıkrayı içeren 13. maddesi şöyledir:
"Madde 13 "Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alan veya taşıyanlar veya bulunduranlar hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Ateşli silahın, bu Kanunun 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasında sayılanlardan olması ya da silâh veya mermilerin sayı veya nitelik bakımından vahim olması halinde beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Bu Kanunun 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasında sayılanlar dışındaki ateşli silahın bir adet olması ve mutat sayıdaki mermilerinin ev veya işyerinde bulundurulması halinde verilecek ceza bir yıldan iki yıla kadar hapis ve yirmibeş günden yüz güne kadar adlî para cezasıdır.
Ateşli silahlara ait mermilerin pek az sayıda bulundurulmasının veya taşınmasının mahkemece vahim olarak takdir edilmemesi durumunda hükmolunacak ceza altı aya kadar hapis ve yüz güne kadar adlî para cezasıdır.
Kuru sıkı tabir edilen ses veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen tabancayı, teknik özelliklerinde değişiklik yaparak öldürmeye elverişli silah haline dönüştüren kişi, bu maddenin birinci fıkrası hükümlerine göre cezalandırılır."
B- Dayanılan Anayasa Kuralları
Başvuru kararında,Anayasa"nın 2., 10., 36., 37. ve 38. maddelerinedayanılmıştır.
IV- İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü"nün 8. maddesi uyarınca, Haşim KILIÇ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Sacit ADALI, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, Mustafa YILDIRIM, A. Necmi ÖZLER, Fettah OTO, Serdar ÖZGÜLDÜR, Serruh KALELİ ve Zehra Ayla PERKTAŞ"ın katılımlarıyla yapılan ilk inceleme toplantısında, dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine 13.11.2008 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.
V- ESASIN İNCELENMESİ
Başvuru kararı ve ekleri, işin esasına ilişkin rapor, itiraz konusu Yasa kuralı, dayanılan Anayasa kuralları ve bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Başvuru kararında, ateşli silaha dönüştürülmüş kuru sıkı olarak adlandırılan silahları bulundurma suçu nedeniyle 6136 sayılı Yasa"nın 13. maddesinin birinci fıkrasına göre verilen cezanın, ilk imal ediliş tarzı itibariyle ateşli silahın bulundurulması halinde aynı maddenin üçüncü fıkrasına göre verilen cezadan fazla olmasının ve görevli mahkemenin, diğerinde sulh ceza mahkemesi iken bu suçta asliye ceza mahkemesi olarak kabul edilmesinin Anayasa"nın 2., 10., 36., 37. ve 38. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
6136 sayılı Yasa"nın 5728 sayılı Yasa"nın 156. maddesiyle değişik 13. maddesinin son fıkrasına göre, kuru sıkı tabir edilen ses veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen tabancayı teknik özelliklerinde değişiklik yaparak öldürmeye elverişli silaha dönüştürenlerin birinci fıkra gereğince bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacağı kurala bağlanmıştır. Madde gerekçesindeki"kuru sıkı tabancanın öldürmeye elverişli silah haline dönüştürülmesinin yaptırım altına alındığı konusuna açıklık kazandırmak"ifadesi de gözetildiğinde birinci fıkra gereğince cezalandırılacak olan suçun"dönüştürme suçu"olduğu açıktır.
Anayasa"nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa"ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve yasalarla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık, Anayasa"nın ve yasaların üstünde yasa koyucunun da bozamayacağı temel hukuk ilkeleri bulunduğu bilincinde olan devlettir.
Yasa önünde eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur. Bu ilke ile eylemli değil, hukuksal eşitlik öngörülmüştür. Eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda bulunan kişilerin yasalar karşısında aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak, ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir. Bu ilkeyle, aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak yasa karşısında eşitliğin çiğnenmesi yasaklanmıştır. Durumlarındaki özellikler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları gerektirebilir. Aynı hukuksal durumlar aynı, ayrı hukuksal durumlar farklı kurallara bağlı tutulursa Anayasa"da öngörülen eşitlik ilkesi zedelenmez.
Anayasa"nın 36. maddesinde herkesin meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahip olduğu, mahkemelerin görev ve yetkisi içindeki davaya bakmaktan kaçınamayacağı, 37. maddesinde kanuni hâkim güvencesi kurala bağlanmış, 38. maddesinde ise suç ve cezalara ilişkin esaslara yer verilmiştir.
İlk imal edilişi 6136 sayılı Yasa kapsamında olan bir silahı"bulundurma eylemi"ile kurusıkı olarak adlandırılan ses veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen tabancanın 6136 sayılı Yasa kapsamındaki silaha"dönüştürme eylemi"aynı nitelikte değildir. Farklı suçları işleyenler ise aynı hukuksal konumda bulunmadıklarından eşitlik karşılaştırmasına esas alınamazlar.
Hukuk devletinde ceza hukukuna ilişkin düzenlemelerde Anayasa"ya ve ceza hukukunun temel ilkelerine bağlı kalmak koşuluyla hangi eylemlerin suç sayılacağı, bunlara uygulanacak yaptırımın türü ve ölçüsü, cezayı ağırlaştırıcı ve hafifletici nedenlerin belirlenmesi gibi konulardayasa koyucunun takdiryetkisi bulunmaktadır. Bu bağlamdases veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen tabancayı teknik özelliklerinde değişiklik yaparak öldürmeye elverişli silaha dönüştürmesuçuna 6136 sayılı Yasa kapsamındaki silahı bulundurma suçuna göre niteliğindeki ağırlık gözetilerek daha ağır bir yaptırım öngörülmesi de anayasal sınırlar içinde yasa koyucunun takdiri kapsamındadır.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa"nın 2., 10. ve 38. maddelerine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Kuralın, Anayasa"nın 36.ve 37. maddeleri ile ilgisi görülmemiştir.
VI - SONUÇ
10.7.1953 günlü, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun"un 23.1.2008 günlü, 5728 sayılı Yasa"nın 156. maddesiyle değiştirilen 13. maddesinin beşinci fıkrasının Anayasa"ya aykırı olmadığına ve itirazın REDDİNE, 25.2.2010 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan Haşim KILIÇ |
Başkanvekili Osman Alifeyyaz PAKSÜT |
Üye Sacit ADALI |
Üye Fulya KANTARCIOĞLU |
Üye Ahmet AKYALÇIN |
Üye Mehmet ERTEN |
Üye Fettah OTO |
Üye Serdar ÖZGÜLDÜR |
Üye Şevket APALAK |
Üye Serruh KALELİ |
Üye Zehra Ayla PERKTAŞ |