Esas No: 2007/356
Karar No: 2008/185
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 2007/356 Esas 2008/185 Karar Sayılı İlamı
Hukuk Bölümü 2007/356 E., 2008/185 K.
"İçtihat Metni"
O L A Y
: Turban Turizm A.Ş."nde kapsam dışı personel statüsünde çalışmakta iken; Turban Turizm A.Ş."nin 01.03.2002 tarihinde Sümer Holding A.Ş. ile birleşmesi üzerine anılan kuruma devredilen, 08.07.2003 tarihinde kendisine bildirilen işlemle 4046 Sayılı Yasanın 22. maddesi uyarınca Gazi Üniversitesi Rektörlüğü emrine şef kadrosu ile atanan davacı, daha önce çalıştığı kurumda işçi statüsünde geçen hizmetine tekabül eden kıdem tazminatının ve 90 günlük yıllık izin ücretinin ödenmesi istemiyle Sümer Holding A.Ş. Genel Müdürlüğüne karşı idari yargı yerinde dava açmıştır.
ANKARA 4. İDARE MAHKEMESİ; 09.01.2004 günlü, E:2004/1, K:2004/8 sayılı kararıyla, 1475 sayılı İş Kanunu kapsamında bazı idari para cezası uygulamalarının dışında, ilgilinin çalışma hayatı ve özlük hakları ile ilgili konularda çıkabilecek uyuşmazlıklarda adli yargı yerlerinin görevli bulunduğu; uyuşmazlıkta ise; 4046 sayılı Kanunun 22. maddesi kapsamında Gazi Üniversitesi"ne naklen atanan davacının, eski kurumunda işçi statüsünde geçen hizmetlerinin karşılığı 1475 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca oluşan kıdem tazminatı ve 90 günlük yıllık izin ücretinin ödenmesinin istenildiğinin görüldüğü; bu durumda, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde, uyuşmazlığın 1475 sayılı Kanuna tabi olarak çalışılan döneme ait olması nedeniyle adli yargı yerlerinin görevli bulunduğu gerekçesiyle davayı görev yönünden reddetmiş; bu karar kesinleşmiştir.
Davacı, önceki istemine ek olarak, 250,00YTL kıdem tazminatının ve 250,00YTL izin ücretinin 9.7.2003 tarihinden itibaren hesaplanacak faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
Ankara 7. İş Mahkemesi"nin, işin esasını inceleyerek verdiği 18.10.2006 gün ve E.2005/719, K.2006/519 sayılı kararı; Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 8.3.2007 gün ve E.2007/787, K.2007/6130 sayılı ilamı ile bozulmuştur.
ANKARA 7. İŞ MAHKEMESİ; 22.5.2007 gün ve E:2007/299, K:2007/231 sayı ile Mahkemeleri kararının, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin ilamı ile bozulduğu, bozma ilamında; "Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının 10.6.1993 tarihinden itibaren Turban A.Ş."de kapsam dışı personel olarak çalışmaya başladığı, Turban A.Ş."nin varlık satışı yoluyla kısmen özelleştirildikten sonra özelleştirme kapsamındaki Sümer Holding A.Ş. ile birleştirilmiş olduğu, davacının 7.2.2003 tarihinden itibaren Sümer Holding bünyesinde çalıştığı, davanın da adı geçen kuruluşa karşı açıldığı anlaşılmaktadır. Sümer Holding A.Ş. özelleştirme kapsamında olup, henüz özelleştirme işlemi tamamlanmamıştır. Buna göre davacının hizmet akdinin sona erdiği tarihte kamu hisselerinin %51"nin özelleştirilmediği anlaşıldığından, Uyuşmazlık Mahkemesinin 21.1.1996 gün, 1995/1 Esas-1996/1 Karar sayılı ilke kararı uyarınca dava konusu uyuşmazlığın çözüm yeri İdari Yargıdır. Mahkemece bu husus gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek hüküm kurulması hatalıdır." denildiği gerekçesiyle; bozma ilamına uyularak, bozma ilamı doğrultusunda görevsizlik kararı vermiş; bu karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.
Davacı vekili 29.05.2007 tarihli dilekçe ile görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesi isteminde bulunmuştur.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü"nün, Ahmet AKYALÇIN"ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa KICALIOĞLU, Mahmut BİLGEN, Habibe ÜNAL, O.Cem ERBÜK, Serdar AKSOY ve Muhittin KARATOPRAK"ın katılımlarıyla yapılan 7.7.2008 günlü toplantısında;
I-İLK İNCELEME : Adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece; idari yargı kararının kesinleşme durumunu gösteren onaylı bir örneğinin Başkanlık yazısı üzerine Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Taşkın Çelik"in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU"nun, davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, davacının önce Turban Turizm A.Ş., daha sonra Sümer Holding A.Ş."nde kapsam dışı personel statüsünde çalıştığı, döneme ilişkin 10 yıl 28 günlük çalışma süresi karşılığı tahakkuk edecek kıdem tazminatı ile 90 günlük yıllık izin ücretinin ödenmesi isteminden ibarettir.
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi bir kuruluş olan Turban Turizm A.Ş."nin Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 01.03.1988 günlü işlemi ile Sümer Holding A.Ş."ne tüm hak ve yükümlülükleri ile devredilerek tüzelkişiliğinin sona erdirilmesine karar verilmiş, bu karar üzerine Sümer Holding A.Ş."ne aynı statü ile devredilen davacı, Gazi Üniversitesi Rektörlüğüne 657 sayılı Yasaya tabi bir göreve atandığı tarihe kadar anılan kurumda görev yapmıştır. Sümer Holding A.Ş."nin tüm hisselerinin 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3/a. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak özelleştirme kapsam ve programına alınmasına Özelleştirme Yüksek Kurulunca karar verilmiş olup; aynı Yasanın 4. maddesi ile, Başbakana bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip ve özel bütçeli olarak kurulan Özelleştirme İdaresi Başkanlığının, özelleştirme programına alınan kuruluşlardan, anonim şirket statüsünde olan ve anonim şirket haline dönüştürülen kuruluşların sermayelerindeki kamu payı %50"nin altına düşünceye, diğerlerinde ise özelleştirme uygulamaları sonucu devredildikleri tarihe kadar bunların sermaye miktarını belirlemek, kuruluş, birleşme ya da bölünmelerinde gerekli düzenlemeleri yapmak, mal varlıkları ile hak ve yükümlülüklerine ilişkin esasları saptamak, hesapları ve faaliyetleri ile ilgili her türlü düzenlemeyi yapmak, bu işlemleri kolaylaştırıcı önlemleri almak, yasal sınırlamalar saklı kalmak kaydıyla, kuruluşların mali, yönetsel ve hukuksal yapıları ile ilgili olarak düzenlemeler yapmak ve belirtilen diğer hususlarla görevli ve yetkili olduğuna işaret edilmiştir.
4046 sayılı Yasanın 22. maddesinde, özelleştirme programına alınan, özelleştirilen, faaliyeti durdurulan, küçültülen, kapatılan ya da tasfiye edilen kuruluşlarda çalışan 657 sayılı Yasaya tabi personel ile kapsam dışı personel dahil, sözleşmeli personelin "kamu personeli" olduğu ifade edilmiş ve bunların diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nasıl nakledilecekleri ile özlük ve diğer haklarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
Yukarıdan beri açıklandığı üzere, Sümer Holding A.Ş. özelleştirme sürecine girmiş olmakla birlikte dava tarihi bakımından satışı henüz tamamlanmadığından kamu kuruluşu niteliğini sürdürmekte olup, davacının da gerek bu kuruluşta, gerekse bu kuruluşa devredilmeden önce görev yaptığı Turban Turizm A.Ş."nde çalıştığı dönemdeki statüsü bakımından 4046 sayılı Yasada açıkta belirtilmiş olan "kamu personeli" olduğu kuşkusuzdur.
Bu durumda, çalıştığı dönemdeki statüsü bakımından kamu personeli olan davacı ile bir kamu kuruluşu olduğu çekişmesiz bulunan Sümer Holding A.Ş. arasındaki ilişkinin, yönetim hukuku ilkelerine dayanan ve yönetim hukuku kurallarıyla düzenlenen bir kamu hukuku ilişkisi olduğu açıktır. Her ne kadar davacı tarafından kıdem tazminatının ve yıllık izin ücretinin ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açılmış ise de, bu durum, kamu personeli olan davacı ile yönetim arasında kamu hukukuna ilişkin bulunan hukuksal ilişkinin niteliğini değiştirmemektedir.
Belirtilen tüm bu hususlar ile 1.3.1996 tarih ve 22567 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanmış bulunan Uyuşmazlık Mahkemesinin 22.1.1996 gün ve E:1995/1, K:1996/1 sayılı kararıyla, özelleştirme kapsamında bulunan kuruluşlarda kapsam dışı statüde çalışan personelin kurumları ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıkların çözüm yerinin idari yargı olduğuna ve konunun 2247 sayılı Yasanın 30. maddesi uyarınca bu doğrultuda ilke kararına bağlanmasına karar verilmiş olması karşısında, davacıya kapsam dışı personel olarak çalıştığı döneme ilişkin kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti ödenip ödenemeyeceğinden doğan uyuşmazlık konusu davanın, idari yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, Ankara 4. İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 4.İdare Mahkemesi"nce verilen 09.01.2004 gün ve E:2004/1 ve K:2004/8 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 07.07.2008 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.