AYM 2013/98 Esas 2013/98 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı

Esas Sayısı : 2013/98

Karar Sayısı : 2013/98

Karar Günü : 12.9.2013

R.G. Tarih-Sayı: Tebliğ edildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU : 4.11.1983 günlü, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"na, 24.5.2013 günlü, 6487 sayılı Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 22. maddesiyle eklenen geçici 7. maddenin ""mahkemelerce idare adına tescil kararı verilen kamulaştırmalarda tebligatlar ve diğer kamulaştırma işlemleri tamamlanmış sayılır. Bu kamulaştırma işlemleri sebebiyle hiçbir hak ve alacak talebinde bulunulamaz;"devam eden davalar bu madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır." bölümünün Anayasa"nın 2., 35. ve 36. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi istemidir.

I- OLAY

Davacılar murisinin paydaşı bulunduğu taşınmazların kamulaştırıldığı ancak, usulüne uygun tebligat yapılmadığından kamulaştırmanın kesinleşmediği, bu sebeple davalı idarenin taşınmazları fiilen kullanmasının kamulaştırmasız el atma hükmünde olduğunu belirtilerek uğranıldığı öne sürülen zararın yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılan davada, davacılar vekilinin itiraz konusu kuralın Anayasa"ya aykırı olduğu iddiasını ciddi bulan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.    

II- İTİRAZ KONUSU YASA KURALI

4.11.1983 günlü, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"na, 24.5.2013 günlü, 6487 sayılı Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 22. maddesiyle eklenen ve dava konusu kuralı da içeren geçici 7. madde şöyledir:

"GEÇİCİ MADDE 7- Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlak Kanununun 16 ve 17 nci maddeleri ile 2942 sayılı Kanunun mülga 16 ve 17 nci maddeleri uyarınca mahkemelerce idare adına tescil kararı verilen kamulaştırmalarda tebligatlar ve diğer kamulaştırma işlemleri tamamlanmış sayılır. Bu kamulaştırma işlemleri sebebiyle hiçbir hak ve alacak talebinde bulunulamaz; kamulaştırmaya veya bedeline karşı itiraz davaları açılamaz; açılmış ve devam eden davalar bu madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır." 

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, Raportör Ayhan KILIÇ tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu, itiraz konusu yasa kuralı ve dayanılan Anayasa kuralları ile bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun"un  "Anayasaya aykırılığın mahkemelerce ileri sürülmesi" başlıklı 40. maddesinde, Anayasa Mahkemesine itiraz yoluyla yapılacak başvurularda izlenecek yöntem kural altına alınmıştır.

Söz konusu maddenin (1) numaralı fıkrasında, bir davaya bakmakta olan mahkemenin, bu davada uygulanacak bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa"ya aykırı görmesi hâlinde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda, bu fıkrada sayılan belgeleri dizi listesine bağlayarak Anayasa Mahkemesine göndereceği belirtilmiş; anılan fıkranın (a) bendinde Anayasa Mahkemesine gönderilecek belgeler arasında, "İptali istenen kuralların Anayasanın hangi maddelerine aykırı olduklarını açıklayan gerekçeli başvuru kararının aslı" da sayılırken, aynı zamanda başvuru kararının Anayasa"ya aykırılık gerekçelerini içermesi gerektiği de vurgulanmıştır.

Anılan maddenin (4) numaralı fıkrasında ise açık bir şekilde dayanaktan yoksun veya yöntemine uygun olmayan itiraz başvurularının, Anayasa Mahkemesi tarafından esas incelemeye geçilmeksizin gerekçeleriyle reddedileceği hükme bağlanmıştır.

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü"nün 46. maddesinin (1) numaralı fıkrasında da itiraz yoluna başvuran mahkemenin itiraz konusu kuralın Anayasa"nın hangi maddelerine aykırı olduğuna ilişkin gerekçelerini başvuru kararında açıklaması gerektiği ifade edilmiştir.

Yine İçtüzük"ün 49. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendinde, Anayasa Mahkemesince yapılan ilk incelemede, başvuruda eksikliklerin bulunduğu tespit edilirse itiraz yoluna ilişkin işlerde esas incelemeye geçilmeksizin başvurunun reddine karar verileceği; (2) numaralı fıkrasında ise anılan (b) bendi uyarınca verilen kararın, itiraz yoluna başvuran Mahkemenin eksiklikleri tamamlayarak yeniden başvurmasına engel olmadığı belirtilmiştir.

Başvuru kararında, itiraz konusu kuralın, Anayasa"nın 2., 35. ve 36. maddelerinde düzenlenen "hukuk devleti ilkesi"ne, "mülkiyet hakkı"na ve "hak arama hürriyeti"ne aykırı olduğunun belirtilmesiyle yetinilmiş, kuralın, hangi yönlerden Anayasa"nın anılan maddelerine aykırı olduğu hususunda hiçbir gerekçeye yer verilmemiştir.      

Açıklanan nedenlerle, 6216 sayılı Kanun"un 40. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü"nün 46. maddesinin (1) numaralı fıkrasına aykırı olduğu anlaşılan itiraz başvurusunun, 6216 sayılı Kanun"un 40. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince yöntemine uygun olmadığından, esas incelemeye geçilmeksizin reddi gerekir.

IV- SONUÇ

4.11.1983 günlü, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"na, 24.5.2013 günlü, 6487 sayılı Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 22. maddesiyle eklenen geçici 7. maddenin ""mahkemelerce idare adına tescil kararı verilen kamulaştırmalarda tebligatlar ve diğer kamulaştırma işlemleri tamamlanmış sayılır. Bu kamulaştırma işlemleri sebebiyle hiçbir hak ve alacak talebinde bulunulamaz;"devam eden davalar bu madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır." bölümünün iptaline karar verilmesi istemiyle yapılan itiraz başvurusunun, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun"un 40. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince yöntemine uygun olmadığından, esas incelemeye geçilmeksizin REDDİNE, 12.9.2013 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.