Esas No: 2013/121
Karar No: 2013/127
Karar Tarihi: 14/11/2013

AYM 2013/121 Esas 2013/127 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı

 

Esas Sayısı : 2013/121

Karar Sayısı : 2013/127

Karar Günü : 14.11.2013

R.G. Tarih-Sayı : Tebliğ edildi

 

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN :Ankara 11. Ağır CezaMahkemesi

İTİRAZIN KONUSU :13.12.2004 günlü, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun"a 5.4.2012 günlü, 6291 sayılı Kanun"un 1. maddesiyle eklenen 105/A maddesinin (7) numaralı fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yer alan soruşturma ve kovuşturma ibarelerinin Anayasa"nın 2., 13. ve 38. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine karar verilmesi istemidir.

I- OLAY

Hükümlü vekili tarafından infazın durdurulması talebi ile açılan davada,itiraz konusu kuralların Anayasa"ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptalleri için başvurmuştur.

II- İTİRAZ KONUSU YASA KURALI

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun"a 6291 sayılı Kanun"un 1. maddesiyle eklenen itiraz konusu ibareleri de içeren 105/A maddesişöyledir:

"Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazı

Madde 105/A-(Ek: 5/4/2012-6291/1 md.)

(1) Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla;

a) Açık ceza infaz kurumunda cezasının son altı ayını kesintisiz olarak geçiren,

b) Çocuk eğitimevinde toplam cezasının beşte birini tamamlayan,

koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hükümlü hakkında hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, infaz hâkimi tarafından karar verilebilir.

(2) Açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartları oluşmasına karşın, iradesi dışındaki bir nedenle açık ceza infaz kurumuna ayrılamayan veya bu nedenle kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderilen iyi hâlli hükümlüler, açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarının oluşmasından itibaren en az altı aylık sürenin geçmiş olması durumunda, diğer şartları da taşımaları hâlinde, birinci fıkrada düzenlenen infaz usulünden yararlanabilirler.

(3) Yukarıdaki fıkralarda düzenlenen infaz usulünden;

a) Sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan ve koşullu salıverilmesine iki yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler,

b) Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler,

diğer şartları da taşımaları hâlinde yararlanabilirler. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adlî Tıp Kurumundan alınan veya Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan bir raporla belgelendirilmelidir.

(4) Adli para cezasının ödenmemesi nedeniyle, cezası hapse çevrilen hükümlülerin yukarıdaki fıkralardaki infaz usulünden yararlanmalarında, hak ederek tahliye tarihi esas alınır.

(5) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezasının infazına karar verilen hükümlünün, koşullu salıverilme tarihine kadar;

a) Kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması,

b) Bir konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulması,

c) Belirlenen yer veya bölgelere gitmemesi,

d) Belirlenen programlara katılması,

yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi tutulmasına, denetimli serbestlik müdürlüğünce karar verilir. Hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate alınarak yükümlülükleri değiştirilebilir.

(6) Hükümlünün;

a) Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne üç gün içinde müracaat etmemesi,

b) Hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar etmesi,

c) Ceza infaz kurumuna geri dönmek istemesi,

hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine, infaz hâkimi tarafından karar verilir.

(7) Hükümlü hakkında;

a) İşlediği iddia olunan başka bir suçtan dolayı 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesinde sayılan nedenlerle tutuklama kararı verilmesi,

b) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlanmasından önce işlediği iddia olunan ve cezasının üst sınırı yedi yıldan az olmayan bir suçtan dolayısoruşturmaveyakovuşturmayadevam edilmesi,

c) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla olan kasıtlı bir suçtan dolayısoruşturmaveyakovuşturmabaşlatılması,

hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, infaz hâkimi tarafından, hükümlünün kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilir. Hükümlü hakkında soruşturma sonucunda kovuşturmaya yer olmadığı veya kovuşturma sonucunda beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın reddi veya düşme kararı verilmesi hâlinde, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam olunmasına infaz hâkimi tarafından karar verilir.

(8) Denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmesi gereken sürenin bitiminden itibaren iki gün geçmiş olmasına karşın müracaat etmeyenler ile kapalı ceza infaz kurumuna iade kararı verilmesine rağmen iki gün içinde en yakın Cumhuriyet başsavcılığına teslim olmayan hükümlüler hakkında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 292 nci ve 293 üncü maddelerinde yazılı hükümler uygulanır.

(9) Yükümlülüklerin gereklerine ve denetim planına uygun davranan hükümlünün koşullu salıverilmesi hakkında denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından hazırlanan gerekçeli rapor, 107 nci ve 108 inci maddeler uyarınca işlem yapılmak üzere ilgili mahkemeye gönderilir.

(10) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir."

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesiİçtüzüğü hükümleri uyarıncayapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, Raportör Ayşegül ATALAY tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu, itiraz konusu yasa kuralları, dayanılan Anayasa kuralları ile bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Anayasa"nın 152. ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun"un 40. maddesine göre, mahkemeler bakmakta oldukları davalarda uygulayacakları kanun ya da kanun hükmünde kararname kurallarını Anayasa"ya aykırı görürler veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırlarsa, o hükmün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidirler. Ancak, bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralların da o davada uygulanacak olması gerekmektedir.

Bakılmakta olan dava, hükümlünün 5275 sayılı Kanun"un 105/A maddesinin (7) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine ilişkin Muğla İnfaz Hâkimliğinin 25.9.2013 günlü, E.2013/1188, K.2013/1180 sayılı kararının infazının durdurulması talebine ilişkindir.

4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu"nun 4. maddesi ve 5275 sayılı Kanun"un 105/A maddesinin (7) numaralı fıkrası uyarınca denetimli serbestlik tedbirinin kaldırılmasına yönelik davalara bakmakla görevli mahkeme infaz hâkimliğidir. 4675 sayılı Kanun"un 6. maddesinin beşinci fıkrası ve 5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun"un 7. maddesinin ikinci fıkrası birlikte değerlendirildiğinde infaz hakiminin kararlarına karşı hükümlü tarafından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 268. maddesi uyarınca itiraz yoluna gidilebilir. 4675 sayılı Kanun"un 6. maddesinin altıncı fıkrası uyarınca da itiraz, infaz hâkimliğinin kurulduğu yer ağır ceza mahkemesine, ağır ceza mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması halinde (2) numaralı daireye yapılacaktır.

Buna göre, Muğla İnfaz Hâkimliği tarafından verilen kararın infazının durdurulması için hükümlü vekili tarafından açılan davaya bakmakla görevli ve yetkili olan mahkeme Muğla 2. Ağır Ceza Mahkemesidir. Dolayısıylabakılmakta olan dava,itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin görev alanına girmemektedir.

Her ne kadar başvuran Mahkeme, söz konusu davaya 5275 sayılı Kanun"un 98. maddesi uyarınca baktığını belirtmiş ise de söz konusu madde; hükümlünün infazına konu teşkil eden mahkûmiyet hükmünün yorumunda veya çektirilecek cezanın hesabında duraksama olması, cezanın kısmen veya tamamen yerine getirilip getirilemeyeceğinin ileri sürülmesi ya da sonradan yürürlüğe giren kanunun hükümlünün lehinde olması hâllerinde duraksamanın giderilmesi veya yerine getirilecek cezanın belirlenmesi durumunda uygulanacak bir kural olup, verilen mahkûmiyet hükmünün açıklanmasına yöneliktir. Ancak talep konusu, verilen mahkûmiyet kararının açıklanması ile ilgili olmayıp, denetimli serbestlik tedbiri ile ilgilidir.

Açıklanan nedenlerle, başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

Haşim KILIÇ, Alparslan ALTAN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Recep KÖMÜRCÜ, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM ile Hicabi DURSUN bu görüşe katılmamışlardır.

IV- SONUÇ

13.12.2004 günlü, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun"a, 5.4.2012 günlü, 6291 sayılı Kanun"un 1. maddesiyle eklenen 105/A maddesinin (7) numaralı fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yer alan soruşturma ve kovuşturma ibarelerine yönelik itiraz başvurusunun, başvuran Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, Haşim KILIÇ, Alparslan ALTAN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Recep KÖMÜRCÜ, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM ile Hicabi DURSUN"un karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,14.11.2013 gününde karar verildi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KARŞIOY GEREKÇESİ

 

İtiraz yoluna başvuran Mahkeme 5275 sayılı Kanun"un 98. maddesine dayanarak dosyayı incelemiş ve doğan infaz sorunu ile ilgili kendisini yetkili ve görevli görmüş; Anayasa"ya aykırı olduğu kanaatiyle ilgili kuralı Mahkememize taşımıştır. Mahkemenin bu kabulü ve uyguladığı madde uyarınca davaya bakmaya yetkili ve görevli oluşu gözetildiğinde, işin esasına geçilmesi gerektiği kanaatine vardığımızdan; çoğunluğun aksi yöndeki kararına katılmıyoruz.