Esas No: 2015/123
Karar No: 2015/140
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 2015/123 Esas 2015/140 Karar Sayılı İlamı
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2015 / 123 KARAR NO : 2015 / 140 KARAR TR : 2.3.2015 |
ÖZET: Mezitli Tapu Müdürlüğü’nde “Daimi-Vasıfsız İşçi” olarak görev yapan davacının; Teftiş Kurulu Başkanlığının İnceleme Raporuna istinaden Adana/Tufanbeyli Tapu Müdürlüğüne naklen atanmasına ilişkin işlemin iptali ve eski görev yerine iadesi istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.
|
K A R A R
Davacı : E. A.
Vekili : Av. K. .K
Davalı : Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, ( Hatay Tapu ve Kadastro Bölge
Müd. İzafeten)
Vekili : Av.Haz.Av.Ö. L.
O L A Y : 1999 yılında Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Hatay Bölge Müdürlüğünde “Genel Bütçe Geçici İşçi” statüsünde göreve başlayan; 11/10/2007-17/04/2008 tarihinde “Daimi-Vasıfsız İşçi” olarak yine Hatay Bölge Müdürlüğünde; Askerlik Hizmetinden sonra ise; 20/07/2009 tarihinden 22/11/2013 tarihine kadar Mezitli Tapu Müdürlüğü’nde görev yapmış olan davacı; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Teftiş Kurulu Başkanlığının 29/08/2013 tarih ve 32917/12 sayılı İnceleme Raporuna istinaden ve 24.9.2013/1600 kayıt tarih no.lu; 29.9.2013 Olur tarihli davalı İdare işlemiyle Adana/Tufanbeyli Tapu Müdürlüğüne yine “Daimi-Vasıfsız İşçi” olarak naklen atanmıştır.
Davacı vekili, müvekkilinin eski görev yerine iadesi istemiyle 19.11.2013 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.
MERSİN 4.İŞ MAHKEMESİ:31.1.2014 gün ve E:2013/278, K:2014/30 sayı ile, dosya içerisindeki tüm belge bilgi ve beyanlar birlikte değerlendirildiğinde; Davacının Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Hatay Bölge Müdürlüğünde geçici işçi statüsünde 6.2.1999 tarihinde işe başladığı, daha sonra kadrolu işçi statüsüne geçtiği, Bakanlık Teftiş Kurulu raporuna dayanılarak Adana ili Tufanbeyli ilçesi Tapu Müdürlüğüne görevlendirildiği, çalıştığı kurumun Genel Bütçeye tabi kamu kurumu olduğu, davacının işe alınması ve çalışma koşullarının düzenlenmesinin statü hukuku çerçevesinde yapıldığı, davanın çözümünün idari yargının görev alanına girdiği gerekçesiyle; 6100 HMK’nın 114/1.-b, 115/2 maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar vermiş; bu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
Davacı vekili bu kez, davalı Kurumun 24.09.2013 tarih ve 1600 kayıt numaralı Atama, Yer Değiştirme, Yükselme Başlıklı yazısı ile, müvekkilinin Mersin/Mezitli Tapu İl Müdürlüğündeki görev yerinin değiştirilmesi ile ilgili işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.
MERSİN 1.İDARE MAHKEMESİ:8.5.2014 gün ve E:2014/296, K:2014/412 sayı ile, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1. maddesinin 1. fıkrasında; "İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle (o kanunun değiştirilen ikinci maddesinin Ç, D ve E fıkralarında istisna edilen işlerde çalışanlar hariç) işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesi ile görevli olarak lüzumu görülen yerlerde İş Mahkemeleri kurulur." hükmünün yer aldığı; dava dosyasının incelenmesinden, Mersin İli Mezitli Tapu Müdürlüğünde daimi işçi olarak görev yapmakta olan davacının, Adana İli Tufanbeyli Tapu Müdürlüğüne naklen atanmasına dair 24.09.2011 tarih ve 1600 sayılı işlemin iptal edilmesi istemiyle görülmekte olan davanın açıldığının anlaşıldığı; olayda, İş Mahkemeleri Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işverenler arasında iş hukukuna ait her türlü uyuşmazlığın çözüm yerinin iş mahkemeleri olduğunu belirten yasa hükmü karşısında, kamu görevlisi olmayan ve İş Kanununa göre işçi sayılan davacı ile işveren arasında çıkan uyuşmazlığın görüm ve çözümünün adli yargıya ait olduğu gerekçesiyle; davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 15/1-a. maddesi hükmü uyarınca görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Eyüp Sabri BAYDAR, Ali ÇOLAK, Nurdane TOPUZ, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Ayhan AKARSU ve Mehmet AKBULUT’un katılımlarıyla yapılan 2.3.2015 günlü toplantısında;
l-İLK İNCELEME: Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının onaylı örneğinin 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece, adli yargı dosyasının onaylı örneği de temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Uğurtan ALTUN ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, Mezitli Tapu Müdürlüğü’nde “Daimi-Vasıfsız İşçi” olarak görev yapan davacının; Teftiş Kurulu Başkanlığının İnceleme Raporuna istinaden ve 24.9.2013/1600 kayıt tarih no.lu; 29.9.2013 Olur tarihli davalı İdare işlemiyle Adana/Tufanbeyli Tapu Müdürlüğüne naklen atanmasına ilişkin işlemin iptali ve eski görev yerine iadesi istemiyle açılmıştır.
Anayasanın 128’inci maddesinde devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütüleceği belirtilmiş, maddede “kamu görevlisi” kavramı tanımlanmayıp, “kamu görevlisi tarafından yapılması gereken görevler” sayılmıştır
Öte yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda da “kamu görevlisi” kavramı tanımlanmamış, 4 üncü maddesinde yalnızca kamu hizmetlerinin gördürüldüğü dört grup istihdam şeklinden bahsedilmiş olup, maddenin son fıkrasında işçiler hakkında bu Kanun hükümlerinin uygulanmayacağı açıkça vurgulanmıştır.
Bir kamu tüzel kişisi tarafından istihdam edilen kişi, bu göreve kamu hukuku kurallarına göre idari bir kararla atanmış ise, bu görevli kamu görevlisidir. Örneğin memurlar, idari bir kararla göreve atandıkları için tartışmasız olarak kamu görevlisi kabul edilirler.
Bir kamu tüzel kişisi tarafından istihdam edilen kişi ile bu kamu tüzel kişisi arasındaki bağ, bir “sözleşme” ile kurulmuş ise, bu bağ “akdi” nitelikte bir bağdır. Ancak, bir kamu tüzel kişisi tarafından “sözleşme” ile istihdam edilen herkes kamu görevlisi olmayıp, sadece “ idari sözleşme” ile istihdam edilenler, kamu kurum veya kuruluşuna kamu hukuku bağı ile bağlı olduklarından kamu görevlisi olarak nitelendirilirler.Bu bağlamda; kamu tüzel kişisi tarafından bir “özel hukuk sözleşmesi” ile istihdam edilen kişilerin kamu görevlisi olarak kabulü mümkün değildir. Bunlar hizmet akdiyle çalışan ve iş hukukuna tabi olarak istihdam edilen işçilerdir.
Konuya ilişkin mevzuat hükümlerine bakıldığında; 5521 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 1. maddesinin birinci fıkrasında, “İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle (o kanunun değiştirilen ikinci maddesinin Ç, D ve E fıkralarında istisna edilen işlerde çalışanlar hariç) işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesi ile görevli olarak lüzum görülen yerlerde iş mahkemeleri kurulur.” denilmiş; maddenin işaret ettiği 4857 sayılı İş Kanunu’nun “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1. maddesinin birinci fıkrasında, “Bu Kanunun amacı işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir.” hükmüne; 2. maddesinin ilk fıkrasında, “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.” tanımına yer verilmiştir.
Öte yandan, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve Bağlı İşyerlerine İlişkin olarak Türkiye Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) İle Türkiye Kooperatif Ticaret Eğitim Ve Büro İşçileri Sendikası (KOOP-İŞ) Arasında Akdedilen İşletme Toplu İş Sözleşmesi’nin, “Taraflar ve Tanımlar başlıklı” 1. Maddesinin B) alt başlığının e) bölümünde, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve bağlı işyerlerinin her biri eklentileri ile beraber "İŞYERİ", bunların bütününün "İŞLETME", diye adlandırılacağı hükme bağlanmış; aynı Sözleşmenin “İş ve İşyeri Değişikliği başlıklı”20. Maddesinde; “İş ve işyeri değişikliği konusunda 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanır. İşçiler Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve bağlı işyerleri dışındaki işyerlerinde rızaları alınmadan geçici dahi olsa görevlendirilemezler.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyalarının incelenmesinden; davacının, 1999 yılında Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Hatay Bölge Müdürlüğünde “Genel Bütçe Geçici İşçi” statüsünde göreve başladığı; 11/10/2007-17/04/2008 tarihinde “Daimi-Vasıfsız İşçi” olarak yine Hatay Bölge Müdürlüğünde; Askerlik Hizmetinden sonra ise; 20/07/2009 tarihinden 22/11/2013 tarihine kadar Mezitli Tapu Müdürlüğü’nde Vasıfsız İşçi olarak görev yaptığı; Mezitli Tapu Müdürlüğünde, davacının da içerisinde bulunduğu bazı personel hakkında yapılan inceleme neticesinde görevli müfettiş tarafından düzenlenen 29/08/2013 tarihli ve 32917/12 sayılı İnceleme Raporu’nda elde edilen bulgulara yer verilerek, raporun İdari Önlemler Bakımından kısmında, davacı için, geçmişte geçirdiği soruşturma ile inceleme konusu kapsamında yıprandığı düşünüldüğünden davacının başka bir birimde değerlendirilmesinin yerinde olacağı, şeklinde öneri getirildiği; bunun üzerine davacının 24.9.2013/1600 kayıt tarih no.lu; 29.9.2013 Olur tarihli davalı İdare işlemiyle Adana/Tufanbeyli Tapu Müdürlüğüne yine “Daimi-Vasıfsız İşçi” olarak naklen atandığı; davacının naklen atanmasına ilişkin işlemin iptali ve eski görev yerine iadesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Buna göre, işçi statüsündeki davacı ile davalı İdare arasında, Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan işçi – işveren ilişkisi bulunduğu; davacının da dahil olduğu toplu iş sözleşmesinde, iş ve işyeri değişikliği hususunun da düzenlendiği gözetildiğinde; uyuşmazlığın, “işçi ve işveren arasında iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıkları” kapsamında İş Mahkemesince çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Mersin 4.İş Mahkemesinin verdiği görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Mersin 4.İş Mahkemesi’nin 31.1.2014 gün ve E:2013/278, K:2014/30 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 2.3.2015 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye Eyüp Sabri BAYDAR
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ
|
Üye Ali ÇOLAK
Üye Ayhan AKARSU |
Üye Nurdane TOPUZ
Üye Mehmet AKBULUT |