Esas No: 2021/4329
Karar No: 2022/2373
Karar Tarihi: 31.05.2022
Danıştay 13. Daire 2021/4329 Esas 2022/2373 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2021/4329 E. , 2022/2373 K.Özet:
Davalı, Malatya Sivas Karayolu'ndaki akaryakıt istasyonunda yapılan bir denetim sonucunda fiyat ilan panosunda belirtilen motorin satış fiyatıyla pompa satış fiyatının farklı olduğunun tespit edildiği ve bu nedenle davacıya 72.751,00-TL idari para cezası uyguladı. Davacı ise cezanın hukuka aykırı olduğunu iddia ederek dava açtı. İlk derece mahkemesi, cezanın gerekçelendirilmediği için hukuka aykırı olduğuna karar verdi. Bölge idare mahkemesi ise davacının fiyat tavsiyesine uymaması nedeniyle uygulanan para cezasının, tebligat yapılmadan önce davacıya bilgi verilmesi gerektiği gerekçesiyle iptal edilmesine karar verdi. Temyiz eden davalı ise ihtar müessesesinin uygulanamayacağını öne sürdü ancak Danıştay temyiz istemini reddetti ve Bölge idare mahkemesi kararını onadı.
Kanun maddeleri:
- 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 4. maddesi:
Petrol Piyasası Kanunu'nun amacı ve kapsamı belirlenir.
- Petrol Piyasası Fiyatlandırma Sistemi Yönetmeliği'nin 7. maddesi:
Fiyat ilan panosunda satış fiyatı belirtilen
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4329
Karar No:2022/2373
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, "Malatya Sivas Karayolu ... km Yazıhan/Malatya" adresinde faaliyet gösteren akaryakıt istasyonunda 13/03/2014-14/03/2014 tarihlerinde yapılan denetimlerde, istasyon kamera kayıtlarının incelenmesi neticesinde 10/03/2014 tarihi itibarıyla ilan panosunda motorin satış fiyatı 4,18-TL gözükmesine rağmen pompa satış fiyatının 4,37-TL olduğu, bu suretle ilan panosunda yer alan satış fiyatının üzerinde bir fiyattan akaryakıt satışı yapıldığının tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 4. maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile Petrol Piyasası Fiyatlandırma Sistemi Yönetmeliği'nin 7. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine ve 13. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine aykırılık nedeniyle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin yedinci fıkrası uyarınca 72.751,00-TL idarî para cezası uygulanmasına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının ilgili kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararda; "Malatya Sivas Karayolu ... km Yazıhan/Malatya" adresinde faaliyet gösteren davacıya ait akaryakıt istasyonunda 13-14/03/2014 tarihlerinde yapılan denetimde fiyat ilan panosunda yer alan tavan fiyatın üzerinde akaryakıt satışı yapıldığı tespit edilmiş ise de, davalı idare tarafından idari para cezasının hangi nedenle üst sınırdan verildiğinin hukuken haklı bilgi ve belgelerle gerekçelendirilmediği, ayrıca bu konuda herhangi bir açıklama da getirilmediği, herhangi bir kriter gözetmeksizin salt takdir yetkisinden hareketle 5015 sayılı Kanun'da öngörülen üst sınırdan idari para cezası verilmesine ilişkin dava konusu kararda hukuka ve hakkaniyete uygunluk görülmediği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce, Dairemizin 23/03/2021 tarih ve E:2019/3148, K:2021/1037 sayılı bozma kararına uyularak verilen kararda; 5015 sayılı Kanun'un 20. maddesinde yer verilen kural kapsamında ... tarih ve ... sayılı Kurul kararı ile, "Fiyat ilan panosunda ilan edilen fiyatın üzerinde, ancak bağlı dağıtım şirketince fiil tarihi itibarıyla belirlenen tavsiye fiyatının altında fiyatla akaryakıt satışı yapılması"nın niteliği itibarıyla düzeltme imkânı bulunan fiiller arasında sayıldığı, dosya üzerinden yapılan incelemede, davacının denetim tarihi itibarıyla ... Petrolcülük San. ve Tic. A.Ş.'nin bayisi olarak faaliyette bulunduğu, ... Petrolcülük San. ve Tic. A.Ş. tarafından Malatya ili özelinde Kurum'a bildirilen, 14/3/2014 tarihinde geçerli olan ve bayiler için tavsiye edilen motorin satış fiyatının litre başına 4,68-TL olduğu, davacının ise denetim tarihi itibarıyla 4,37 TL'den motorin satışı gerçekleştirdiği, dolayısıyla dağıtıcısı tarafından tavsiye edilen fiyatın altında satış yaptığının anlaşıldığı, bu durumda, 5015 sayılı Kanun'da yapılan değişiklik uyarınca alınan düzenleyici Kurul kararıyla niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiiller arasında sayılan "Fiyat ilan panosunda ilan edilen fiyatın üzerinde, ancak bağlı dağıtım şirketince fiil tarihi itibarıyla belirlenen tavsiye fiyatının altında fiyatla akaryakıt satışı yapılması" fiili nedeniyle idarî para cezası verilmeden önce ihtarda bulunma şartının yerine getirilmesi ve lehe kanun niteliği taşıyan söz konusu kuralın davacıya da uygulanması gerekmekte olup davacı hakkında tesis edilen idari para cezasında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi'nin iptal kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, usul yönünden harçtan muaf olduğu, esas yönünden ise istasyon kamera kayıtlarının incelenmesi neticesinde 10/03/2014 tarihi itibarıyla istasyondaki fiyat tabelasında motorin satış fiyatı 4,18-TL gözükmesine rağmen pompa satış fiyatının 4,37-TL olduğunun tespit edildiği, davacı hakkında ihtar müessesesinin uygulanmasının mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutar ile davalı idare harçtan muaf olduğundan istemi hâlinde temyiz aşamasında yatırılan toplam ...-TL harcın davalıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 31/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.