AYM 2016/127 Esas 2016/120 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı

Esas Sayısı       :  2016/127

Karar Sayısı    :  2016/120

Karar Tarihi   :  22.6.2016

R.G.Tarih – Sayısı   :  Tebliğ edildi 

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Danıştay Onbeşinci Dairesi 

İTİRAZIN KONUSU: 18.12.1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun’un 8. maddesinde yer alan “…karısı veya kocası veya çocukları varsa eczanenin bunlar hesabına…” ibaresinin, Anayasa’nın 2., 10., 48. ve 50. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.

OLAY:   Serbest eczacı olarak görev yapan davacı hakkında kısıtlılık kararı verilmesi sebebiyle sahibi olduğu eczanenin kapatılmasına, eczane ruhsatnamesi ile eczanenin mesul müdürü adına düzenlenen mesul müdürlük belgesinin de iptal edilmesine yönelik işlemin iptali talebiyle açılan davada, davacının Anayasa’ya aykırılık iddiasını ciddi bulan Mahkeme, iptali için başvurmuştur. 

I- İPTALİ İSTENİLEN KANUN HÜKMÜ

Kanun’un itiraz konusu kuralı da içeren 8. maddesi şöyledir:

“Vefat eden veya hacredilen veya meslek ve sanatının icrasından mütevellit devamlı malüliyete duçar olan bir eczane sahibinin karısı veya kocası veya çocukları varsa eczanenin bunlar hesabına bir mesul müdürün idaresi altında işletilmesine Sağlık ve Sosyal Yardım Vekaletince ruhsat verilir. Bu suretle verilecek ruhsatnamelerden Harçlar Kanununa göre harç alınır.”

II- İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, Raportör Fatih ŞAHİN tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu, itiraz konusu kanun hükmü okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Anayasa’nın 152. ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddelerine göre, bir davaya bakmakta olan mahkeme, o dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görmesi hâlinde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda, bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidir. Ancak, bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için, elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması, iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekir. Uygulanacak kural ise bakılmakta olan davanın değişik evrelerinde ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikte bulunan kurallardır.

3. 6197 sayılı Kanun’un 8. maddesinde, vefat eden veya hacredilen veya meslek ve sanatının icrasından mütevellit devamlı maluliyete duçar olan bir eczane sahibinin, karısı veya kocası veya çocukları varsa, eczanenin bunlar hesabına bir mesul müdürün idaresi altında işletilmesi için Sağlık Bakanlığınca ruhsat verileceği hüküm altına alınmakta olup “…karısı veya kocası veya çocukları varsa, eczanenin bunlar hesabına…” ibaresi itiraz konusu kuralı oluşturmaktadır.

4. İtiraz başvurusunda bulunan Mahkemede görülen davaya konu olayda, serbest eczacı olarak görev yapan davacının, hakkında kısıtlılık kararı verilmesi nedeniyle ruhsatnamesinin hükümsüz hale geldiği, eczanenin faaliyetine mesul müdür tarafından devam edebilmesinin ise Kanun’un 8. maddesi gereğince karısı, kocası veya çocuğunun bulunması durumunda mümkün olduğu, davacının eşi veya çocuğu bulunmadığından bu haktan yararlanmasına olanak bulunmadığı gerekçesiyle eczanenin kapatılmasına, davacıya ait ruhsatname ile mesul müdür adına düzenlenen mesul müdürlük belgesinin iptal edilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.

5. Bakılmakta olan davanın konusunu, hakkında kısıtlılık kararı verilen davacının, sahibi olduğu eczanenin kendi adına mesul müdür tarafından işletilmesine olanak bulunup bulunmadığı hususu oluşturmaktadır. Kısıtlı bir eczacıya ait eczanenin, kendi adına mesul müdür tarafından işletilmesi hususu ise Kanun’un 9. maddesinin (A) fıkrasında düzenlenmekte ve eczacı hakkında kısıtlılık kararı verilmesi halinde, kısıtlılık kararının kaldırılmasına veya ölümüne kadar eczanenin mesul müdür tarafından kısıtlı adına idare edilebileceği hüküm altına alınmaktadır.

6. Bu durumda, uyuşmazlığın, Kanun’un 9. maddesinin (A) fıkrası uyarınca çözümlenmesi gerektiğinden, bakılmakta olan davada uygulanacak kural Kanun’un 9. maddesinin (A) fıkrası olup kısıtlıya ait eczanenin, eşi veya çocukları hesabına mesul müdür tarafından işletilebilmesine olanak tanıyan itiraz konusu kural, davada uygulanacak kural niteliğini haiz değildir.     

7. Açıklanan nedenlerle, itiraz başvurusunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

III- HÜKÜM 

18.12.1953 tarihli ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun’un 8. maddesinde yer alan “…karısı veya kocası veya çocukları varsa eczanenin bunlar hesabına…” ibaresinin, itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, bu ibareye ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, 22.6.2016 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.