Danıştay 6. Daire 2022/2293 Esas 2022/6479 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 6. Dairesi'nin kararında, Fethiye Belediye Encümeni'nin verdiği idari para cezasına karşı açılan davada dava konusu ceza ihbarnamesinin, ilgilisine belirli bir edim yüklediği ve bu edimin yerine getirilmemesi durumunda sonuçlarını öngördüğü belirtilerek, ilgilinin hukukunda etki ve sonuç doğuran, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlem olduğu sonucuna varıldığı ve uyuşmazlığın esasının incelenmesi gerektiği belirtilmiştir. İdare Mahkemesi'nin davanın incelenmeksizin reddi yolunda karar verdiği gerekçesiyle Bölge İdare Mahkemesi'ne yapılan istinaf başvurusunun reddine dair kararda hukuki isabetsizlik görüldüğü belirtilerek, kararın bozulması ve yeniden bir karar verilmesi için dosyanın Bölge İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
Kanun maddeleri:
- 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42/2'nci maddesi
- 3621 sayılı Kıyı Kanunu'nun 15. maddesi
- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un hükümleri.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/2293
Karar No : 2022/6479

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla İli, Fethiye İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle davacının 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42/2'nci maddesi ile 3621 sayılı Kıyı Kanunu'nun 15. maddesi uyarınca … tarih ve … sayılı Fethiye Belediye Encümeni kararı ile verilen 3.278.521,64-TL idari para cezasının tahsili amacıyla Fethiye Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü Tahakkuk Şefliği tarafından düzenlenen bila tarihli, … dosya, … sicil numaralı ceza ihbarnamesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davaya konu ceza ihbarnamesinin sadece idari para cezası verilmesine ilişkin encümen kararı üzerine ve bu kararlarla verilen idari para cezasının tahsilini sağlamak amacıyla düzenlenen bildirim mahiyetinde bir işlem olduğu; dolayısıyla tek başına hukuksal sonuç doğurabilecek nitelikte olmadığı; dava konusu ihbarnamenin dayanağı olan encümen kararına karşı dava açıldığı, borçlunun borca karşı her türlü hukuki itiraz yollarını kullanma olanağının tanınması ve kamu alacağı için ödeme emri düzenlenmeden önce ödeme süresi verilmesi gerektiğinden dava konusu işlemin tesis edildiğinin anlaşıldığı ve sonraki aşamada düzenlenecek ödeme emrinin de dava konusu edilebileceği hususu dikkate alındığında, dayanak encümen kararının bildirimi ve kamu alacağının ödeme süresini berlirleme mahiyetindeki ceza ihbarnamesinin tek başına davacının hukuksal durumuna etki edecek ve dolayısıyla tek başına idari davaya konu olabilecek icrai işlem niteliği taşımaması sebebiyle, işbu davanın esasını inceleme olanağının bulunmadığı gerekçesiyle, davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem niteliğinde olduğu, bu nedenle davanın incelenmeksizin reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemin idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem niteliğinde olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Muğla İli, Fethiye İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle, … tarih ve … sayılı Fethiye Belediye Encümeni kararı ile 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42/2'nci maddesi ile 3621 sayılı Kıyı Kanunu'nun 15. maddesi uyarınca davacıya 3.278.521,64-TL idari para cezası verilmiştir.
Söz konusu idari para cezasının tahsili amacıyla Fethiye Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü Tahakkuk Şefliği tarafından bila tarihli, … dosya, … sicil numaralı ceza ihbarnamesi düzenlenmiştir..
Bunun üzerine, anılan ceza ihbarnamesinin iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde; dava dilekçelerinin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden de inceleneceği kuralına yer verilmiş olup, aynı Kanunun 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, 14. maddenin 3/c, 3/d ve 3/e bentlerinde yazılı hallerde davanın reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bir idari işlemin iptal davasına konu olabilmesi için kesin ve yürütülmesi zorunlu olması gerekmektedir. Kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem, hukuk düzeninde bir sonuç doğuran, başka bir makamın onayına ihtiyaç göstermeyen ve ilgilinin hukukunda değişiklikler meydana getiren işlemdir. Bir idari işlemin kesin ve yürütülebilir hale gelmesi için işlemdeki iradenin yaptırımsal içeriğe sahip olması yeterli olup, işlemin icrasına henüz başlanmamış olması ya da daha önceden tesis edilen ve kesinleşen bir idari işleme dayanması, yaptırımsal içeriğe sahip işlemin kesin ve yürütülebilir nitelikte olmadığı anlamına gelmez.
Uyuşmazlıkta; … tarih ve … sayılı Fethiye Belediye Encümeni kararı ile davacıya verilen 3.278.521,64-TL idari para cezasının tahsiline yönelik Fethiye Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü Tahakkuk Şefliği tarafından düzenlenen bila tarihli, … dosya, … sicil numaralı ceza ihbarnamesinde, anılan ihbarmenin tebliği tarihinden itibaren en geç bir ay içinde ödenmesi gerektiği hususunun bildirildiği ve bu kapsamda verilen para cezasının, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edileceğinin ihtar edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; Fethiye Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü Tahakkuk Şefliğince düzenlenen dava konusu ceza ihbarnamesinin, ilgilisine belirli bir edim yüklediği ve bu edimin yerine getirilmemesi durumunda sonuçlarını öngördüğü hususu dikkate alındığında, ilgilinin hukukunda etki ve sonuç doğuran, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlem olduğu sonucuna varıldığından; uyuşmazlığın esasının incelenmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, davanın incelenmeksizin reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın incelenmeksizin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 31/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.