Danıştay 6. Daire 2021/8824 Esas 2022/6495 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/8824
Karar No : 2022/6495

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Konut Yapı Nakliye Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete, 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesi ve Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle anılan Kanunun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca, … tarih ve … sayılı işlemle verilen 139.503,00-TL idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; ödeme emrinin düzenlendiği tarihte ortada kesinleşmiş bir amme alacağının bulunmadığı, kesinleşmemiş kamu alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan işleme karşı açılan davada; ... İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile işlemin iptaline karar verildiği, davalı idarenin istinaf başvurusu üzerine Dairelerinin 28/02/2018 tarihli, E:2018/265, K:2018/475 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun kabul edilerek davanın reddine karar verildiği gerekçesiyle, ödeme emrinin iptaline ilişkin Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmadığı belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, davanın reddi yolunda … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 16/09/2020 tarihli E:2019/10809, K:2020/7764 sayılı kararıyla; dava konusu işleme dayanak olan, idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla; işlemin iptaline karar verildiği, Mahkeme kararına karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla, istinaf başvurusunun kabul edilerek, Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine de Danıştay Altıncı Dairesinin 16/09/2020 tarihli E:2019/10813, K:2020/7753 sayılı kararıyla davanın reddine ilişkin kararın bozulduğu, bu durumda; söz konusu bozma kararı üzerine verilecek Mahkeme kararı dikkate alınarak, oluşacak yeni hukuki duruma göre bakılmakta olan davada yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulması üzerine; bozma kararına uyularak, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ile dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada, idari para cezasının iptaline karar veren İdare Mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda idari para cezasında hukuka aykırılık bulunmadığından, Mahkeme kararının İdari Dava Dairesince kaldırılarak davanın reddine karar verildiği, dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık, dava konusu ödeme emrinin iptaline ilişkin ilk derece mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu ödeme emrine dayanak idari işlemin henüz kesinleşmediği, temyiz yargılamasının devam ettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemin usul ve hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, tren yolu çevresine, … plakalı hafriyat kamyonu ile izinsiz olarak hafriyat toprağı döküldüğünün 15/11/2015 tarihli çevre denetim ve tespit tutanağı ile tespit edilmesi üzerine, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemi ile araç sahibi olan davacı şirkete 2872 sayılı Çevre Kanununun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca verilen 139.503,00-TL idari para cezasının tahsili amacıyla, … tarih ve … sayılı ödeme emri düzenlenmiş, ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 55 maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emriyle tebliğ olunacağı belirtilmiş, 58. maddesinde ise; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde dava açabileceği hükme bağlanmıştır.
Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu işleme dayanak olan, davacı şirkete 2872 sayılı Çevre Kanununun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada, ... İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla; idari para cezasına konu eylemin bir kamu hizmetinden kaynaklandığı, çevreyi kirletme sonucu doğurmayan sözleşme kapsamında olduğu gerekçesiyle işlemin iptaline karar verildiği, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla, istinaf başvurusunun kabul edilerek, dava konusu idari para cezasına konu hafriyat dökümünün bir kamu hizmetinin yerine getirilmesi amacıyla imzalanan ve çevreyi kirletme sonucu doğurmayan bir sözleşme kapsamında olması durumunda dahi, hafriyat dökümü işleminden önce ilgili belediye veya mülki amirden gerekli izinlerin alınmasının zorunlu olduğu, dava konusu uyuşmazlıkta, davacının idareden herhangi bir izin almaksızın, hafriyat döktüğü hususunun sabit olduğu gerekçesiyle, işlemin iptali yolunda verilen ilk derece Mahkemesi kararında isabet bulunmadığı sonucuna varılarak davanın reddine karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine de Danıştay Altıncı Dairesinin 16/09/2020 tarihli E:2019/10813, K:2020/7753 sayılı kararıyla, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun yerleşik içtihatlarında da yer aldığı üzere; 2872 sayılı Çevre Kanunun ihlal edilip edilmediği değerlendirmesi yapılırken, idari para cezasına konu eylemin, bir kamu hizmetinin yerine getirilmesine yönelik olup olmadığının ve çevreyi kirletme sonucu doğurup doğurmadığının, bu eylemle sınırlı olarak dikkate alınması gerektiği belirtilerek, davanın reddine ilişkin kararın bozulduğu, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla bozma kararına uyulmayarak, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararında ısrar edilmesine, istinaf isteminin kabulüne, ... İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının kaldırılması, davanın reddi yolundaki kararının temyiz edilmesi üzerine; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/11/2021 tarihli, E:2021/1810, K:2021/2515 sayılı kararıyla … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı ısrar kararının bozulması üzerine, bozma kararına uyularak, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla; ... İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının kaldırılması gerektirecek nitelikte bulunmayarak istinaf talebinin reddine karar verilmiş olup, söz konusu karar, davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
Bu durumda; dayanak işlem hakkında devam eden yargılama süreci sonunda oluşacak yeni hukuki duruma göre bakılmakta olan davada yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile verilen davanın reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararın kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 31/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.