Danıştay 2. Daire 2021/2039 Esas 2022/3180 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2039
Karar No : 2022/3180

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği - …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … adına vasi …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:.., K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; … İl Emniyet Müdürlüğünde 3. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacının, 2014 yılı performans değerlendirme puanının 3,99 olarak belirlenmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; dava dosyasındaki bilgi ve belgeler incelendiğinde, performans değerlendirme formunun düzenlendiği dönem içinde herhangi bir disiplin cezası almamış ve herhangi bir soruşturma geçirmemiş bulunan davacının 2014 yılı performans değerlendirme puanının 3,99 olarak düzenlenmesini haklı kılabilecek hukuken geçerli bir neden ve bu konuda herhangi bir bilgi ve belgenin idarece sunulamaması karşısında, davacının 2014 yılı performans değerlendirme formunun objektif kriterler göz önüne alınarak düzenlenmediği sonucuna varıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında 2014 yılı içinde yürütülmüş idari soruşturmalar olduğu, takdir edilen not için olumsuz kayıt girme zorunluluğunun da bulunmadığı, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay (Kapatılan) Onaltıncı Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Beşinci Dairesine, Danıştay Beşinci Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… İl Emniyet Müdürlüğünde 3. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacı tarafından, 2014 yılı performans değerlendirme puanının 3,99 (iyi) olarak belirlenmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
04/07/2012 günlü, 28343 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğü Kurum İçi Bireysel Performans Değerlendirme Yönetmeliği'nin "Genel esaslar" başlıklı 5. maddesinde, "(1) Değerlendirmenin esas amacı; Genel Müdürlükçe üstlenilen görevlerin, belirlenen stratejik plan ve hedeflerin yerine getirilmesinde görevli personelin işindeki başarı düzeyini ölçmek ve personelin mesleki gelişimini sağlayarak kurum hizmetlerinin verimini arttırmaktır. (2) Değerlendirmede açıklık ve şeffaflık esastır. (3) Değerlendirme amirleri, personelin performansını adil, tarafsız, önyargısız ve doğru bir şekilde değerlendirmek zorundadır. (4) Performans değerlendirme sonuçları hizmet gerekleri yanında personelin; başarı, yeterlilik ve ehliyetlerinin tespitinde, performansının geliştirilmesinde, kıdem sırasının tespitinde, rütbe terfiinde, görevde yükselmesinde, asli memurluğa atanmasında, branş işlemlerinde, eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve eğitiminde, ödüllendirilmesinde, istihdamında ve görev yeri değişikliğinde kullanılabilir." hükmüne; "Formlar" başlıklı 9. maddesinde, (1) "Personelin performansının değerlendirilmesinde performans gözlem ve takip formu ile performans değerlendirme formu olmak üzere iki form kullanılır. (2) Personelin performans değerlendirme puanını belirleyen esas form performans değerlendirme formudur" hükmüne;
"Performans Gözlem ve Takip Formu" başlıklı 10. maddesinde, ''(...) (2) Değerlendirme amirleri, personelinin çalışmalarını takip ederek performans değerlendirme formundaki değerlendirme ölçütleri doğrultusunda olumlu ya da olumsuz olarak kayda değer gördüğü hususları içeren mütalaalarını, PBS’ de bulunan performans gözlem ve takip formuna tarih, konunun özeti ve konu ile ilgili mütalaasını belirterek kaydeder. (...) (6) Personelin 'Gözlenen performans ortalamanın çok üzerinde' veya 'Gözlenen performans ortalamanın çok altında' ölçekleri seçilerek değerlendirilebilmesi için performans gözlem ve takip formunda ilgili performans alanlarının her birindeki performans değerlendirme ölçütlerinden en az biri için bu değerlendirmeler ile irtibatlı olacak en az bir olumlu veya olumsuz kaydın bulunması zorunludur. Bu şekilde girilen bilgilerin personelin iş performansını etkileyecek nitelikte olumsuz davranışlar içermesi gerekir. (...) (8) (...) performans gözlem ve takip formunun doldurulup doldurulmayacağı ve buna ilişkin hususlar Kurul tarafından alınacak ilke kararları ile belirlenir. (...)'' hükmüne; "Performans Görüşmesi" başlıklı 11. maddesinde, "(1) Performans görüşmesi; personelin halen çalıştığı ve değerlendirme amiri unvanındaki sıralı ilk amiri ile değerlendirilen personel arasında, birimin ve personelin performansının yükseltilmesini sağlamak amacıyla yapılan bir iletişim sürecidir.... (2) Performans görüşmesinde personelden neler beklendiği, kendisini nasıl geliştirmesi gerektiği, iş performansını etkileyen ve iyileştirilmesi için yapılabilecek işlemler ile personelin verimi ve motivasyonunun en üst seviyeye çıkarılmasına katkıda bulunabilecek hususlar personelin halen çalıştığı ve değerlendirme amiri unvanındaki sıralı ilk amir ile değerlendirilen personel arasında karşılıklı görüşülür. (...)" hükmüne; ''Performans Değerlendirme Formu" başlıklı 12. maddesinde, "(1) Personelin kimlik bilgileri, çalıştığı birim ve görevine ilişkin bilgilerin de yer aldığı performans değerlendirme formu aşağıdaki unsurları içerir. (...) b) Performans değerlendirme ölçütleri: Hakkında performans değerlendirmesi yapılan personelin, performans değerlendirilmesinde kullanılan ve performans değerlendirme alanı içerisinde bulunan görevi ile ilgili göstermesi beklenilen davranışlardır. (...) (5) Performans değerlendirme formu doldurulurken değerlendirilen personelin değerlendirme dönemi içerisindeki PBS’de yer alan; izin, rapor, ödül, sürücü belgesi sınıfı, ceza ve soruşturma bilgileri ile formun doldurulmasında ihtiyaç duyulacak diğer bilgiler, değerlendirme amirlerine PBS’de gösterilir. (...)" hükmüne; "Değerlendirme Ölçeği" başlıklı 13. maddesinde, "(1) Performans değerlendirme formundaki değerlendirme ölçütlerinin karşısında aşağıdaki ölçekler yer alır ve bu ölçeklere aşağıdaki puanlar verilir.
a) 'Gözlenen performans ortalamanın çok altında' ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın çok altında olduğunu ve bu davranışın çoğu zaman gerçekleştirildiğini ifade eden istisnai bir durumdur. Bu ölçeğin karşılığı 1 puandır,
b) "Gözlenen performans ortalamanın altında, geliştirilmeye ihtiyacı var" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın altında olduğunu ifade eder ve bu davranışın zaman zaman tekrarlandığını gösterir. Bu ölçeğin karşılığı 2 puandır,
c) "Gözlenen performans ortalama düzeyde" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalama düzeyde olduğunu ifade eder ve bu davranışın sürekliliğinde az da olsa aksamalar olduğunu gösterir. Bu ölçeğin karşılığı 3 puandır,
ç) "Gözlenen performans ortalamanın üzerinde" ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın üzerinde olduğunu ifade eder ve bu davranışın çoğu zaman gerçekleştirildiğini gösterir. Bu ölçeğin karşılığı 4 puandır,
d) 'Gözlenen performans ortalamanın çok üzerinde' ölçeği: Gözlemlenen davranışın o performans değerlendirme ölçütü için ortalamanın çok üzerinde olduğunu, ortalamanın üzerinde fazladan gayret gösterildiğini ve bu ortalamanın üzerindeki davranışın sürekli gerçekleştirildiğini ifade eden istisnai bir durumdur. Bu ölçeğin karşılığı 5 puandır." hükmüne, "Değerlendirme süreci" başlıklı 17.maddesinde ise; "(1) Değerlendirme amirleri, personelinin çalışmalarını yakından takip eder, değerlendirme formunu doldurmadan önce bu Yönetmelikte belirtilen genel esaslara uygun değerlendirme yapacağına ilişkin beyanı onayladıktan sonra değerlendirmesini yapar.
(2) Birinci değerlendirme amiri, performans değerlendirme formunda bulunan performans değerlendirme ölçütlerine ilişkin gözlem ve algılarını değerlendirme ölçeklerinden uygun olanı işaretlemek sureti ile değerlendirir. Birinci değerlendirme amiri değerlendirmesi bittikten sonra yaptığı değerlendirmeyi onaylar. .... " hükmüne;
"Performans Değerlendirme Puanı" başlıklı 18. maddesinde ise, ... (7) Performans değerlendirme puanı; 1,00 ila 5,00 (bu puanlar dahil) arasındaki puanlardır. Virgülden sonra 2 basamak kullanılır. Virgülden sonra var ise üçüncü ve sonraki basamaklar, ikinci basamağı bir değer arttırmak sureti ile yukarı yuvarlanır.
(8) Performans değerlendirme puanlan aşağıdaki şekilde derecelendirilir.
a) Yetersiz performans değerlendirme puanı; 1,00 ila 1,99 (bu puanlar dahil) arasındaki puanlardır, b) Yeterli ama kendisini geliştirmesi gerekir performans değerlendirme puanı; 2,00 ila 2,99 (bu puanlar dahil) arasındaki puanlardır, c) İyi performans değerlendirme puanı; 3,00 ila 3,99 (bu puanlar dahil) arasındaki puanlardır. ç) Çok iyi performans değerlendirme puanı; 4,00 ila 5,00 (bu puanlar dahil) arasındaki puanlardır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, Emniyet Teşkilatı kadrosunda çalışan personelin performans değerlendirmesinde ''performans gözlem ve takip formu'' ile ''performans değerlendirme formu''nun kullanıldığı görülmektedir.
Anılan hükümler uyarınca, performans değerlendirme formundaki değerlendirme ölçütlerinin karşısında yer alan ve karşılığı 1, 2, 3, 4 ve 5 puan olan değerlendirme ölçeklerinin bulunduğu, performans gözlem ve takip formuna, bu ölçeklerden karşılığı 1 puan olan "gözlenen performans ortalamanın çok altında" ölçeği için olumsuz ve karşılığı 5 puan olan "gözlenen performans ortalamanın çok üzerinde" ölçeği için olumlu veri girişinin zorunlu olduğu, bunun yanında karşılığı 2, 3 ve 4 puan olan ölçekler için gözlem ve takip formuna veri girişi zorunluluğu bulunmasa da, esas işlem olan performans değerlendirme notu verme konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmetinin gerekleriyle sınırlı olduğu ve bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu kuşkusuzdur.
Uyuşmazlıkta, davacıya ait 2014 yılı Performans Değerlendirme Formu incelendiğinde, formda yer alan 24 adet performans değerlendirme ölçütünün 6'sının ikinci değerlendirme amirince (2) puan verilmek suretiyle, aynı değerlendirme ölçütleri de dahil olmak üzere tüm değerlendirme ölçütlerinin birinci değerlendirme amirince (5) puan verilmek suretiyle değerlendirildiği ve bu suretle birinci değerlendirme amirince 5,00, ikinci değerlendirme amirince 2,98 puan verildiği ve ortalama puanın 3,99 (iyi) olarak belirlendiği, davacı hakkında 2014 yılına ilişkin olumsuz veri girişi içeren bir gözlem takip formunun dosyada yer almadığı, bilakis gözlem takip formunda 1 (bir) adet olumlu veri girişi kaydının bulunduğu görülmektedir.
Yukarıda aktarılan Yönetmeliğin 10. maddesinin dava konusu işlem tarihi itibarıyla yürürlükte olan şekli uyarınca, performans değerlendirme formunda yer alan performans değerlendirme ölçütlerine (1) düzeyinde puan verilerek değerlendirme yapılabilmesi için olumsuz veri girişi zorunluluğu bulunmakta olup, (2) düzeyinde puan verilerek değerlendirme yapılabilmesi için olumsuz veri girişi zorunluluğu bulunmamakta ise de, personel ile ilgili "kendisini geliştirmesi gerekir" niteliğindeki değerlendirmenin somut dayanaklarının ve personelde eksiklik olarak değerlendirilen hususların neler olduğunun gösterilmesi, personele hangi davranışlarından ötürü ortalamanın altında bir düzeyde puan verildiğinin gerekçelerinin ortaya konulması, aynı zamanda bu davranışların yine yukarıda aktarılan Yönetmelik hükmü uyarınca "zaman zaman tekrarlandığının" da somut dayanakları ile birlikte ortaya konulması gerekmektedir. Nitekim; Yönetmeliğin yukarıda aktarılan 11. maddesi ile "performans görüşmesi" usulünün getirildiği ve personelin "performansının yükseltilmesini sağlamak" amacıyla görüşme yapılmasının ve bu görüşmede personelin "kendisini nasıl geliştirmesi gerektiği"nin de ele alınmasının ön görüldüğü anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davacı hakkında düzenlenmiş olan dava konusu 2014 yılı performans değerlendirme formunda birinci ve ikinci değerlendirme amirince aynı değerlendirme ölçeklerine iki kademeden daha fazla düzeyde farklı değerlendirme ölçeklerini içeren puanların takdir edilmesinin davalı idarece izah edilmesi ve aradaki puan farkının neden kaynaklandığının ortaya konulması, diğer taraftan, ikinci değerlendirme amirince davacıya "gözlenen performans ortalamanın altında, geliştirilmeye ihtiyacı var" ölçeğine tekabül eden (2) düzeyinde puanlar takdir edilmesinin somut gerekçe ve dayanaklarının ortaya konulması gerekirken, bu hususlar ortaya konulmaksızın tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Diğer taraftan; davalı idarece davacı hakkında 2014 yılında yürütülen idari soruşturmalardan bahsedilmiş ise de ilk derece mahkemesince verilen ara kararına cevaben davalı idarece 21/08/2015 günlü yazı ile davacı hakkında yürütülen iki disiplin soruşturmasından bahsedildiği, bu soruşturmalardan "görev sırasında yasaklanan tutum ve davranışlarda bulunmak" iddiasıyla yapılan disiplin soruşturması sonucunda Emniyet Genel Müdürlüğünün … günlü, … sayılı kararıyla "ceza tayinine mahal olmadığına" karar verildiği, "paralel yapıya mensup bazı personel hakkındaki iddialar" üzerine Genel Müdürlük makamının 09/12/2014 tarihli onayı ile açılan disiplin soruşturmasının halen devam ettiğinin belirtildiği görülmekte olup, biri hakkında ceza tayinine mahal olmadığına karar verilen, diğerinin ise devam ettiği belirtilen bu iki disiplin soruşturmasının bu haliyle, birinci ve ikinci değerlendirme amirlerince yapılmış olan değerlendirmeler arasındaki farkı izah etmeye yeterli mahiyette olmadığı anlaşılmıştır.
Şu halde; belirtilen gerekçeyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekmekte olup, İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/06/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :
Uyuşmazlıkta, dava konusu işlemin tesisine dayanak olarak davalı idarece 28/04/2015 tarihli savunma dilekçesi ile Mahkemenin ara kararına cevaben düzenlenen 21/08/2015 tarihli yazıda davacı hakkında "paralel yapıya mensup olma" iddiası ile ilgili olarak, 09/12/2014 tarihli onay ile açılan disiplin soruşturmasının varlığından bahsedildiği görülmekte olup, bu iddia ile ilgili olarak ilerleyen süreçte ... Ağır Ceza Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının, FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma suçunu işlediği gerekçesiyle 9 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, söz konusu kararın istinaf edilmesi üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi ... Ceza Dairesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, bu kararın temyiz edildiği ve Yargıtay … Ceza Dairesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla, anılan mahkumiyet kararının onanmış olduğu, diğer taraftan, yine davacının 01/09/2016 günlü ve 29818 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 672 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname (KHK) eki liste ile kamu görevinden çıkarılmasına karar verildiği, bunun üzerine kamu görevine iade edilmesi talebiyle Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurusunun reddine dair … günlü ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla "....Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan gelen kayıtlarla ByLock İletişim Sistemine ait IP adreslerine davacıya ait hat üzerinden 07/11/2014 tarihinde 5 kez, 03/02/2015 - 20/08/2015 tarih aralığında ise 20 ayrı gün içerisinde 23.181 kez olmak üzere toplam 23.186 kez bağlantı yapıldığının belirlendiği davacının GSM hattı üzerinden ByLock programını kendisinin kullandığı, ceza mahkemesince 'FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma' suçundan hapis cezası ile cezalandırıldığı, davacının FETÖ/PDY ile iltisak ve irtibatı sabit olduğundan, kamu görevine iade edilmesi talebiyle Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu'na yaptığı başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı" gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, bu karara yönelik istinaf başvurusunun … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla "davacı hakkında düzenlenen veri inceleme raporuna göre, davacının … Cumhuriyet Başsavcılığının … hazırlık numaralı dosyası kapsamında ele geçirilen emniyet teşkilatı personeline ait örgüt arşivinde bulunan detay bilgisinde; KIRMIZI B5 (FETÖ/PDY'ye mensubiyeti, sadakati ve bağlılığı olan ancak bazı konuları sorgulayan kişi) seviyesinde kodlandırılmış durumda olduğu hususu da Mahkeme kararında belirtilen diğer delillerle birlikte davacının FETÖ/PDY ile iltisak ve irtibat düzeyinde ilişkisinin olduğunu ortaya çıkarmaktadır." şeklindeki açıklama eklenmek suretiyle reddedilmiş olduğu, dolayısıyla davacının, dava konusu performans değerlendirme puanının verildiği 2014 yılını da kapsayacak şekilde çok uzun zamandır FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye ve yine bu örgütle irtibatlı ve iltisaklı olduğunun kesinleşmiş adli ve idari yargı kararları ile ortaya çıkmış olduğu, davacının bu örgüte mensubiyetine yönelik şüphelerin, dava konusu performans değerlendirme dönemi olan 2014 yılında ortaya çıkması üzerine disiplin soruşturmasına başlandığı hususları topluca göz önünde bulundurulduğunda, davalı idarenin değerlendirme dönemi olan 2014 yılı içinde bilgisi dahiline giren ve değerlendirme dönemini de kapsayan bu hususun dava konusu işlemin tesisine etki edecek şekilde ikinci değerlendirme amirince dikkate alınmasında hukuka aykırı bir durum olmaması, bu noktada birinci değerlendirme amiri ile ikinci değerlendirme amiri arasındaki değerlendirme farklılığının objektif, somut ve hukuken kabul edilebilir bir gerekçeye dayanmakta olması nedeniyle, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ve temyiz konusu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği oyuyla, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.