Danıştay 8. Daire 2021/2302 Esas 2022/3665 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay Sekizinci Dairesi, bir özel halk otobüsü güzergâh hattının kiralanmasına ilişkin ihaleyi kazanan davacının, 65 yaş ve üzeri Türk vatandaşlarına toplu taşıma imkanlarından ücretsiz yararlandırılması nedeniyle toplu taşıma maliyetlerinin artması sebebiyle davalı idareye yaptığı başvurunun reddedilmesi üzerine açtığı davayı, destekleme bedeli olarak Aile ve Sosyal Politikilar Bakanlığı'ndan belediyeye aktarılan bir ödeme nedeniyle konusuz kalmış olduğu gerekçesi ile reddetmişti. Dava sürecinde davacının harcadığı masrafların davayı açan tarafa yükletilmesi gerektiği kararlaştırılmıştı. Ancak Danıştay, hukuki bir hata yapıldığı için davacının yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak kendisine verilmesi gerektiği sonucuna vardı. Karar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331. maddesi ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesine dayanarak verildi. Kanunların açıklamaları kararda bulunmamaktadır.

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2302
Karar No : 2022/3665


Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunanlar : 1- (Davacı) …
Vekili : Av. … 2- (Davalı) …Belediye başkanlığı
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 18/12/2020 tarih ve E:2016/12395, K:2020/5836 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, taraflarca 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmaların Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davalı İdarenin İdare Mahkemesi kararına karşı temyiz kanun yoluna başvurmadığı, İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun bulunarak davacı tarafın temyiz isteminin reddine karar verildiği ve İdare Mahkemesi kararı çerçevesinde davalının hukuki durumunda herhangi bir değişiklik yaratılmadığı açık olduğundan, İdare Mahkemesi kararına karşı temyiz kanun yoluna başvurmayan davalının karar düzeltme isteminin incelenmeksizin reddine karar verilmesi, davacı tarafın karar düzeltme isteminin ise düzeltilerek reddedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; davalı idarenin düzenlediği özel halk otobüsü güzergâh hattının kiralanmasına ilişkin ihaleyi kazanarak 03/03/2013 tarihinden itibaren 7 yıl süre ile kiralayan davacının, …tarih ve …sayılı Tekirdağ Belediye Meclisi Kararı, 4736 sayılı Kanun'un 1. maddesi ve Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği uyarınca 65 yaş ve üzeri Türk vatandaşlarına toplu taşıma imkanlarından ücretsiz yararlandırılması imkanı getirilmesi nedeniyle toplu taşıma maliyetlerinin arttığından bahisle 65 yaş ve üzeri Türk vatandaşlarının toplu taşıma maliyetlerinin ödenmesi istemiyle davalı idareye yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; dava devam ederken 06/01/2016 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ücretsiz Seyahat Kapsamında Yapılacak Gelir Desteği Ödemesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin Geçici 1. maddesi uyarınca, geriye dönük ödemeler dahil destekleme bedeli olarak Aile ve Sosyal Politikilar Bakanlığı'ndan Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na 577.500.-TL aktarıldığı, davalı İdarece de 577.500-TL gelir desteği ödemesinin 24/07/2016 tarihinde davacının hesabına yatırıldığı, dolayısıyla, açılan bu davanın konusunun kalmadığı, yargılama gideri yönünden ise; Yönetmelik kapsamında gelir desteği ödemesinin Belediyece değil Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca karşılanması nedeniyle, yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına ve avukatlık ücretine hükmedilmemesi gerektiğine karar verilmiştir.
İdare Mahkemesince verilen karar Dairemizce temyiz aşamasında onanmıştır.
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Davalı İdarenin karar düzeltme isteminin incelenmesi bakımından;
Davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın İdare Mahkemesi kararına karşı temyiz kanun yoluna başvurmadığı, Dairemizin 18/12/2020 tarih ve E:2016/12395, K:2020/5836 sayılı kararı ile İdare Mahkemesi kararı hukuka ve usule uygun bulunarak davacının temyiz isteminin reddine karar verildiği ve davalının hukuki durumunda herhangi bir değişiklik yaratılmadığı açık olduğundan, İdare mahkemesi kararına karşı temyiz kanun yoluna başvurmayan davacının karar düzeltme isteminin incelenmeksizin reddi gerekmektedir.
Davacı tarafın karar düzeltme isteminin incelenmesi bakımından;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde "temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı" hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesiyle atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331. maddesinin birinci fıkrasında, "Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerine takdir ve hükmeder." kuralına yer verilmiş; 323. maddesinde, yargılama giderlerinin hangi masraflardan oluşacağı tek tek belirlenirken, vekâlet ücreti de yargılama giderleri arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının davalı İdare tarafından açılan özel halk otobüsü işletmeciliği ihalesine katılarak en yüksek fiyatı verdiği ve 17/12/2012 tarihinde sözleşme imzalayarak 03/03/2013 tarihinden itibaren 7 yıl süreyle özel halk otobüsü hattını kiralayarak işletmeye başladığı, 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 1. maddesine 6495 sayılı Kanun'un 88. maddesi ile eklenen üçüncü fıkrasının, "Türk vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve denizyollarının şehiriçi hatları ile belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak, demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından ise %50 indirimli olarak yararlanırlar. Bu fıkrada belirtilen kurum ve kuruluşlar, belediyeler, belediyeler tarafından kurulan şirketler, birlikler, müessese ve işletmeler altmış ila altmış beş yaş arasında bulunan kişilerin toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz veya indirimli olarak yararlanmasını sağlayabilirler." hükmü uyarınca …tarih ve …sayılı Tekirdağ Belediye Meclisi Kararı ile 65 yaş ve üzeri Türk vatandaşlarına toplu taşıma imkanlarından ücretsiz yararlandırılması imkanı getirildiği, davacının, bu karardan kaynaklanan ek maliyetin karşılanması istemiyle davalı İdareye yaptığı başvurunun süresinde cevap verilmeyerek zımnen reddedilmesi üzerine dava açtığı hususu dikkate alındığında; davacının davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden bahsedilemeyeceği ve 12/08/2014 tarihinde açılan dava devam ederken 27/04/2016 tarihinde yapılan ödeme nedeniyle dava konusuz kaldığı gerekçesi ile işlem yönünden karar verilmesine yer olmadığına kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; dava devam ederken 06/01/2016 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ücretsiz Seyahat Kapsamında Yapılacak Gelir Desteği Ödemesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği'nin Geçici 1. maddesi uyarınca, geriye dönük ödemeler dahil destekleme bedeli olarak yapılacak ödemelerin Belediyece değil Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca karşılanması nedeniyle, yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına ve avukatlık ücretine hükmedilmemesi gerektiği şeklindeki hüküm fıkrasının; "Yargılama giderleri yönünden ise; davacının davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden bahsedilemeyeceğinden dava konusuz kaldığı gerekçesi ile istem yönünden karar verilmesine yer olmadığına kararı verilirken avukat ile temsil olunan davacı hakkında karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.000-TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, yargılama masraflarının davalı İdareden alınarak davacıya verilmesine hükmedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır." şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, davalı İdarenin karar düzeltilme isteminin incelenmeksizin reddine, davacı tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından karar düzeltme isteminin yargılama giderlerine ilişkin kısmı bakımından düzeltilerek reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, 01/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.