Danıştay 9. Daire 2021/373 Esas 2022/2377 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, bir inşaat projesi için yapılan hakediş ödemeleri üzerinden kesilen damga vergisinin iadesi talebiyle açılmıştır. Davacı şirket, ödemelerin yapıldığı dönemlerde muafiyet hükmünün geçerli olduğunu savunmuş ve düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Ancak vergi mahkemesi, sadece 2013 yılına ilişkin ödemelerde hukuka aykırılık bulduğunu ve iade edilmesi gerektiğini belirterek, diğer yıllardaki kesintilerin hukuka uygun olduğunu hükme bağlamıştır. Bölge idare mahkemesi de vergi mahkemesi kararını onaylayarak istinaf başvurusunu reddetmiştir. Danıştay dokuzuncu daire ise, temyiz isteminin reddine karar vermiş ve kararı onamıştır. Kararda, inşaat projesi için yapılan ödemelerin hangi kanun kapsamında değerlendirileceği konusuna ve zamanaşımı süresine de değinilmiştir. Kanun maddeleri ise şöyledir:
- 213 sayılı Kanunun 112. maddesinin 4. fıkrası
- 6183 sayılı Kanun.

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/373
Karar No : 2022/2377

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı-ANKARA
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacıdan, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca ihale edilen … ihale kayıt numaralı "Sinop Seyricek 49 Adet Afet Konutu, Sinop Ortaköy 25 Adet Afet Konutu ile Adaiçi, Genel Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İnşaatları İşi" ile ilgili olarak 17/05/2010-05/09/2013 tarihleri arasındaki dönemlerde yapılan hakediş ödemeleri üzerinden kesinti yapılarak tahsil edilen 726.278,92 TL damga vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme şikayet başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve ödenen tutarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. Vergi Mahkemesinin .. tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava dilekçesinde iadesi istenilen damga vergisinin tutarı 726.278,92-TL olarak belirtilmiş ise de, bir örneği dava dosyasında bulunan müteahhit istihkak ve avans ödemeleri takip föyünün incelenmesinden, 2010 yılında 47.301,00-TL, 2011 yılında 9.624,93-TL, 2012 yılında 0,00 TL, 2013 yılında ise 1.210,04-TL olmak üzere 2010 ilâ 2013 yılları arasında davacıya yapılan hakediş ödemelerinden toplam 58.135,97-TL tutarında damga vergisi kesintisi yapıldığı görüldüğünden, dava konusu zımni ret işleminin 58.135,97-TL'yi aşan kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı; vergi hatalarının, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde düzeltilebileceği, 2010 yılına ilişkin düzeltme başvusunun en geç 31/12/2015 tarihinde, 2011 yılına ilişkin düzeltme başvurusunun en geç 31/12/2016 tarihinde, 2012 yılına ilişkin düzeltme başvusunun ise en geç 31/12/2017 tarihinde yapılması gerekirken, davacı tarafından bu süreler geçtikten sonra 19/10/2018 tarihinde düzeltme başvurusu yapıldığı görüldüğünden ve 5 yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra ortaya çıkan vergi hatalarının düzeltilmesi mümkün olmadığından, dava konusu zımni ret işleminin 2010, 2011 ve 2012 yıllarında yapılan hakediş ödemeleri üzerinden kesilen damga vergilerine (56.925,93 TL) ilişkin kısmında da hukuka aykırılık bulunmadığı, dava konusu işlemin, 2013 yılında yapılan hakediş ödemesi üzerinden kesilen damga vergisine ilişkin kısmına gelince; davacı tarafından ihale konusu işin 6306 sayılı Kanun kapsamında yapıldığı iddia edilmiş ise de, 2012 yılında yürürlüğe giren 6306 sayılı Kanun'un 2009 yılında yapılan ihalede uygulanması mümkün olmadığından davacının bu iddiasının yerinde görülmediği, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından verilen ara karar cevabında, söz konusu işin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapıldığı, 6306 sayılı Kanun'la bir ilgisinin bulunmadığının belirtildiği, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından verilen cevabi yazı ekinde dosyaya sunulan Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü'nün 3 Ağustos ve 31 Temmuz 2007 tarihli yazılarında; Sinop İli Durağan İlçesine bağlı Ortaköy Köyünde ve Sinop İli Boyabat İlçesine bağlı … Köyünde meydana gelen yangın afetlerinin, 7269 sayılı Kanun'un 1. maddesi uyarınca hazırlanan yönetmeliğe göre, anılan yerlerin "genel hayatına etkili" sayılması hususunun Bakanlık Makamının Olurlarına arz edildiğinin görülmesi üzerine ihale konusu işin 7269 sayılı Kanun kapsamında yapılıp yapılmadığının sorulduğu, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından verilen cevabi yazıda, yangın afetinin Sinop İli Durağan İlçesin Ortaköy Köyünde ve Boyabat İlçesi … Köyünde "genel hayata etkili" olduğuna dair bakanlık olurunun alındığı bildirildiğinden ihale konusu işin 7269 sayılı Kanun kapsamında yapıldığının anlaşıldığı, ihale sürecinin davacı şirket açısından ihale edilen yapım işinin tamamlanması, anılan Başkanlık açısından ise işin teslim alınması ve ihale tutarının tamamının ödenmesi ile sonuçlanacağı, bu haliyle yapım işi ile yapım işi dolayısıyla yapılan ödemenin bir bütünlük arzettiği, ihale konusu iş ile ödemenin ayrı safhalar olarak düşünülemeyeceği, sonuç olarak, hak ediş ödemesinin ve ödemeye ilişkin kağıdın da, 7269 sayılı Kanun'da belirtilen yeniden inşa edilecek veya onarılacaklarla ilgili ihale, sözleşme, ruhsatname ve sair işlemler kapsamında bulunduğu ve isabet edecek vergilerden bağışık olduğu sonucuna varıldığından, davacıya 2013 yılında yapılan hakediş ödemesi üzerinden damga vergisi tevkifatı yapılmasında ve dava konusu zımni ret işlemin anılan vergiye ilişkin kısmında hukuka uyarlık görülmediği, 213 sayılı Kanunun 112. maddesinin 4. fıkrası uyarınca, davacıdan hukuka aykırı olarak tahsil edilen tutarın, tahsil edildiği tarihten düzeltme fişinin mükellefle tebliğ edileceği tarihe kadar geçecek süre için aynı dönemde 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faiz ile birlikte iade edilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, dava konusu zımni ret işleminin davacıya 2013 yılında yapılan hakediş ödemesi üzerinden gerçekleştirilen damga vergisi kesintisine ilişkin kısmının iptaline ve 1.210,04 TL'nin tahsil tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faiziyle birlikte davacıya iadesine; 2010, 2011 ve 2012 yıllarında yapılan hakediş ödemeleri üzerinden gerçekleştirilen damga vergisi kesintilerine ilişkin kısmının ve damga vergisi kesintilerini aşan kısmının iadesi talebinin ise reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Hakediş ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtların muafiyet hükmü kapsamında değerlendirilemeyeceği iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen kabulü, kısmen reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 01/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.