Danıştay 2. Daire 2021/16211 Esas 2022/3167 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ticaret Bakanlığı'nda daire başkanlığı görevinde bulunan davacı, ataması yapıldıktan kısa bir süre sonra ticaret uzmanı olarak başka bir göreve atanmıştır. Yaşanan bu atama sonucu boşalan daire başkanlığı kadrosuna atama yapılmış ve davacı bu işlemin iptali istemiyle dava açmıştır. İlk derece mahkemesi davayı reddederken, bölge idare mahkemesi de bu kararı doğrulamıştır. Ancak, Danıştay 2. Dairesi, davacının daire başkanlığından alınmasını gerektirecek somut bir nedenin sunulamaması nedeniyle davacının atamasının hukuka uygun olmadığına karar vermiştir. Kararda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76. maddesi ile davalı idareye, personelini atama konusunda takdir yetkisi tanındığı belirtilmiştir. Ancak, bu yetkinin kamu yararı ve hizmet gereklilikleri göz ardı edilerek kullanılamayacağı ve kullanıldığı takdirde hukuka aykırılık nedeniyle işlemin iptal edilebileceği vurgulanmıştır. Ayrıca, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ihbar ve şartlarına ilişkin düzenlemeler de hatırlatılmış ve davacının yerine atanan kişinin dava konusu işlemin iptali sonucundan

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/16211
Karar No : 2022/3167

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...'ı temsilen ...Sendikası
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi, .... İdari Dava Dairesince verilen ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Ticaret Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığında daire başkanı olarak görev yapan davacı tarafından, daire başkanlığından alınarak, aynı Bakanlığın Risk Yönetimi Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğüne ticaret uzmanı olarak atanmasına ve bu suretle boşalan daire başkanlığı kadrosuna atama yapılmasına ilişkin ...günlü, ...sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : ...İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararıyla; üst düzey kamu yöneticilerinin, kamu kurum ve kuruluşlarının geleceğe dönük planlarını ve politikalarını saptayan, bu plan ve politikalardaki hedefleri gerçekleştirmek için gerekli kaynakları ve bu kaynakların kullanım yerlerini belirleyen kişiler ya da bu kişilerin emir ve direktifleri yönünde uygulamayı yapan veya onlara yardımcı olan kişiler oldukları hususu göz önünde bulundurulduğunda ve 657 sayılı Kanun'un 72. ve 76. maddelerinde atama yapma ve görevden alma konusunda idareye daha geniş takdir yetkisi tanındığı, davacının daire başkanlığı görevine herhangi bir görevde yükselme ya da benzeri bir (seçme-eleme) sınavı ile değil idarenin takdiri ile getirildiği, sonrasında takdir yetkisi kullanılarak daire başkanlığı görevinden alınıp, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile atanabileceği kadro olarak belirlenen +3600 ek göstergeli Ticaret Uzmanlığı kadrosuna atandığı hususlarının birlikte değerlendirilmesinden dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : ...Bölge İdare Mahkemesi, .... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; istinafa konu karar usul ve hukuka uygun olup kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından istinaf başvurusunun reddine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; hiçbir gerekçe gösterilmeden daire başkanlığı görevinden alınarak ticaret uzmanı olarak atandığı, kadrosunun değiştirilmesi konusunda idareye takdir yetkisi tanınmış ise de, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, sebep ve maksat unsurları yönünden hukuka uygunluk denetimine tabi olacağı, hakkında açılmış bir disiplin soruşturması bulunmadığı, görevini yerine getiremediğine dair bilgi ve belgenin İdare tarafından dosyaya sunulmadığı, İdarenin takdir yetkisini hukuka uygun kullanmadığı ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Ticaret Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığında daire başkanı olarak görev yapan davacı tarafından, daire başkanlığından alınarak, aynı Bakanlığın Risk Yönetimi Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğüne ticaret uzmanı olarak atanmasına ve bu suretle boşalan daire başkanlığı kadrosuna atama yapılmasına ilişkin ...günlü, ...sayılı işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76. maddesinin 1. fıkrasında; "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükmüne yer verilmiştir.



HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen 657 sayılı Kanun'un 76. maddesi ile davalı idareye, personelini atama konusunda takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin ancak, kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yargı içtihatlarıyla kabul edilmiş bulunmaktadır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davacının 10/01/1994 tarihinde Ankara Gümrük Başmüdürlüğünde muayene memuru olarak göreve başladığı, 06/11/2001 tarihinde Esendere Gümrük Müdürlüğüne gümrük müdür yardımcısı olarak atandığı, farklı gümrük müdürlüklerinde gümrük müdür yardımcısı olarak görev yaptığı, 24/01/2007 tarihinde Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğüne şube müdürü olarak atandığı, 31/12/2013 tarihli onayla Ticaret Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığına daire başkanı olarak atandığı ve 06/01/2014 tarihinde görevine başladığı, ...günlü, ...sayılı dava konusu işlem ile daire başkanlığından alınarak, aynı Bakanlığın Risk Yönetimi Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğüne ticaret uzmanı olarak atandığı ve bu suretle boşalan daire başkanlığı kadrosuna atama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacının geçmiş hizmetlerinin değerlendirilmesinden, kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olarak daire başkanlığına atandığı, daire başkanı olarak görev yaptığı süre zarfında, söz konusu göreviyle ilgili olarak hakkında hiçbir adli ve idari soruşturma açılmadığı gibi, disiplin cezası da almadığı ve görevinde başarısız veya yetersiz olduğu yönünde nesnel ve hukuken kabul edilebilir bilgi ve belgenin dosyada bulunmadığı görülmektedir.
Bu durumda, davacının daire başkanlığı görevinden alınmasını gerektirecek somut bir tespitin davalı idarelerce sunulamaması karşısında, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak davacının daire başkanlığı görevinden alınarak, ticaret uzmanı olarak atanmasına ve bu suretle boşalan daire başkanlığı kadrosuna atama yapılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda hüküm veren İdare Mahkemesi kararına yönelik davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen kararda ise hukuki isabet görülmemiştir.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinde, bu Kanun'da hüküm bulunmayan hususlarda ...davanın ihbarı, bilirkişi, keşif, delilerin tespiti... hallerinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, ancak, davanın ihbarının Danıştay, mahkeme veya hâkim tarafından resen yapılacağı hükme bağlanmış, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "İhbar ve şartları" başlıklı 61. maddesinin 1. fıkrasında da, "Taraflardan biri davayı kaybettiği takdirde, üçüncü kişiye veya üçüncü kişinin kendisine rücu edeceğini düşünüyorsa, tahkikat sonuçlanıncaya kadar davayı üçüncü kişiye ihbar edebilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Temyizen incelenmekte olan davada; davacının, daire başkanlığı görevinden alınması sonucu boşalan daire başkanlığı kadrosuna Ticaret Müfettişi ...'nun atanmasına ilişkin işlemin de iptalini istediği göz önünde bulundurulduğunda; davacının yerine daire başkanlığı kadrosuna ataması yapılan ... açısından, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ihbar ve şartlarını düzenleyen 61. maddesindeki şartların gerçekleştiği görüldüğünden, Mahkemece yeniden yapılacak yargılama sonucunda menfaati etkilenebilecek olan ...'na davanın resen ihbar edilmesinden sonra esas hakkında karar verilmesi gerektiği de tabiidir.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi, .... İdari Dava Dairesince verilen ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 01/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.