Danıştay 6. Daire 2019/941 Esas 2022/6552 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/941
Karar No : 2022/6552

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Belediye Başkanlığı/...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, ..., ...ve ...Mahallelerini kapsayan 22/03/1994 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez Nazım İmar Planında, turizm tesisi, özel sağlık tesisi, özel eğitim tesisi, özel sosyo-kültürel tesis alanlarına yönelik yapılan ve 13.05.2016 tarihinde onaylanan plan notu değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen bilirkişi raporu ile dava dosyasının birlikte incelenmesinden; bölge içinde yaşayan nüfusa göre onaylı planlardaki donatı alanlarının standartların çok altında kaldığı, dolayısıyla plan notu değişikliğinin bu donatı standardını ve yaşam kalitesini arttırmaya yönelik olduğu, yerleşik bir alan olan bölgede donatı alanına ayrılacak kamu mülkiyetinde taşınmaz bulunmadığından standartlarda belirtilen donatı alanlarına ulaşmanın mümkün olmadığı, söz konusu plan notu değişikliği ile turizm tesisi, özel sağlık tesis alanı, özel eğitim alanı, özel sosyal kültürel tesis alanı, fonksiyonlarına ayrılan bölgelerde donatı alanlarının arttırılmasına yönelik olarak planlama kararının alındığı, bu fonksiyonların yapılabildiği alanlarda yapılacak olan tesis ve binalarda, binaların tek bağımsız bölüm olarak yapılması, bağımsız bölüm olarak ticaret ve konut birimlerinin bulunmamasının öngörülmesiyle emsal artışının sınırlandırıldığı, ayrıca otopark ihtiyacının parsel bünyesinde karşılanması kaydıyla 1. ve 2. bodrum katlarda bu fonksiyonlarda hizmet edecek şekilde birimler öngörüldüğü, nihayetinde dava konusu plan notu değişikliğinin, turizm tesisi, özel sağlık tesis alanı, özel eğitim alanı, özel sosyal kültürel tesis alanı fonksiyonlarına ayrılan bölgelerde donatı alanlarının ve yaşam kalitesinin arttırılmasına yönelik, emsal artışını sınırlayan, yapıların 1. ve 2. bodrum katlarında donatı alanlarının yer almasını öngören bir planlama kararı olduğu hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Plan açıklama raporu bulunmayan, plan notu değişikliğinin 22.03.1994 onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı kapsamında olduğu, daha sonra yapılan plan değişikliklerine ilişkin bir açıklama bulunmadığı, belediye meclis kararı ile sunulan pafta isminin "22.03.1994 t.tli Kadıköy Merkez Nazım İmar Planında Turizm Tesis Alanlarına İlişkin Plan Notu Değişikliği" olarak sunulduğu ancak, özel sağlık tesis alanı, özel eğitim alanı, özel sosyal kültürel tesis alanı ifadelerinin eksik kaldığı, plan notu değişikliğinde tüm donatı alanlarının yazıldığı ancak paftada yönetim merkez alanı, teknik altyapı alanı, sosyal kültürel tesis alanı, spor tesis alanı, otopark alanı ifadelerinin yer almadığı, 1. ve 2.bodrum katlarda yer alabileceği söylenen birimlerin fonksiyonlarla bağlantısının kurulmadığı,nazım imar plan notu değişikliği onama sınırı tescilli parselleri de kapsadığı halde kültür varlıklarını koruma kurulu'ndan görüş alındığına ilişkin bir bilginin tescilli parselleri kapsayan bir hükmün bulunmadığı, ....İdare Mahkemesinin E:...,K:...sayılı kararı ile 1/5000 ölçekli ..., ..., ..., ...Mahallesi Nazım İmar Planında getirilen 13.05.2016 onay tarihli turizm tesisi, özel sağlık tesisi, özel eğitim tesisi, özel sosyal-kültürel tesis alanlarına ilişkin plan notu değişikliğinin iptaline karar verildiği, ....İdare Mahkemesinin E:...,K:...sayılı kararı ile de 09.03.2005 onay tarihli 1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez E-5(D-100) Otoyolu Ara bölgesi Nazım İmar Planında 13.05.2016 onaylı turizm tesisi, özel sağlık tesisi, özel eğitim tesisi, özel sosyal-kültürel tesis alanlarına ilişkin plan notu değişikliğinin de iptaline karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Karşı tarafın temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesinin kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, ..., ...ve ...Mahallelerini kapsayan 22/03/1994 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez Nazım İmar Planında turizm tesisi, özel sağlık tesisi, özel eğitim tesisi, özel sosyo-kültürel tesis alanlarına ilişkin yapılan ve 13.05.2016 tarihinde onaylanan plan notu değişikliği ile "İmar planında turizm tesisi, özel sağlık tesis alanı, özel eğitim alanı, özel sosyal kültürel tesis alanı fonksiyonlarına ayrılan bölgelerde ve imar planı notlarına göre bu fonksiyonların yapılabildiği alanlarda yapılacak olan turizm tesisi, özel sağlık tesisi, özel eğitim tesisi, özel sosyal kültürel tesisi binalarında, binanın tek bağımsız bölüm olarak yapılması, bağımsız bölüm olarak ticaret ve konut birimlerinin bulunmaması ve otopark ihtiyacının parsel bünyesinde karşılanması kaydıyla 1. ve 2. bodrum katlarda bu fonksiyonlarda hizmet edecek şekilde yapılan konferans salonu, toplantı salonu, tiyatro, müze, sanat galerisi, teknik odalar, personel soyunma- giyinme odaları, personel yemekhanesi, tesis yönetimi ile ilgili idari birimler, spor merkezi, spa, yüzme havuzu, kütüphane, mescit, yemek salonu, bala salonu, ameliyathane, morg, laboratuar, görüntüleme merkezi, yoğun bakım ünitesi, temizlik odaları vb. birimler yapılabilir, emsale dahil değildir. Bu alanlarda doğal zemin kotu üzerine çıkan kısımlarda TAKS değeri aşılamaz. Turizm tesislerinde bağımsız bölüm oluşturmamak kaydı ile tesise hizmet edecek şekilde ticari birimler yer alabilir, zemin kat yüksekliği 7m. ye kadar yapılabilir.
İmar planında donatı alanı olarak ayrılan alanlar (yol, yeşil alan, park alanı, çocuk bahçesi alanı, okul alanları, sağlık alanları, belediye hizmet alanı, idari tesis alanı, toplu taşıma ve triyaj alanları vb. kamu kullanımına ayrılmış tüm alanlar) kamu eline bedelsiz geçmeden parselin imarlı kısımlarında uygulama yapılamaz.
Bu plan notu ile meri plan notları arasında çelişki olması halinde plan tasdik tarihinden önce iskan (yapı kullanma izin belgesi) sürecini tamamlamamış yapılarda geçerli olacaktır. Yapı kullanma izin belgesi almış yapıların 1. ve 2. Bodrum katlarında uygulanır." şeklinde plan notu eklenmiştir.
Söz konusu plan notu değişikliği 13.05.2016 tarihinde büyükşehir belediye başkanı tarafından onaylanmış,16.12.2016-16.01.2012 tarihleri arasında askıya çıkarılmış, davacı belediye tarafından askı süresi içerisinde yapılan itirazın cevap verilmeyerek reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5.maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan şeklinde, nazım imar planı "varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan" uygulama imar planı da "tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dairemizin 22/09/2021 tarih ve E:2019/14365, K:2019/9909 sayılı kararın incelenmesinden;01.08.1997 onay tarihli 1/5000 ölçekli ..., ..., ......Mahallesi Nazım İmar Planı notlarında turizm tesis alanı, özel sağlık tesisi alanı, özel eğitim alanı ve özel sosyal kültürel tesis alanına ilişkin olarak ...tarihli, ...sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla yapılan değişikliğinin ....İdare Mahkemesinin,E:...sayılı dosyasında açılan davada mahkemece işin esasına yönelik mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen bilirkişi raporu ve dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden,uygulama ve nazım imar planlarının açıklama raporunun olmasının zorunlu olmasına karşılık, "plan notu değişikliği açıklama raporunun" davalı idarece hazırlanmadığı, plan notu değişikliği içinde yer alan kapsamı ile içeriğinin birbiriyle uyumsuz olduğu, ilgili kurum görüşlerinin alınması gerekirken kurum görüşlerinin alınmadığı gerekçeleriyle ...tarih,K:...sayılı kararıyla iptaline karar verilmiştir. Bu kararın temyizi üzerine Dairemizin belirtilen kararıyla onandığı anlaşılmıştır.
Dairemizin 01/06/2022 tarih E:2019/1435,K:2022/6553 sayılı kararının incelenmesinden ise; 09.03.2005 onay tarihli 1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez E-5(D-100) oto yolu ara bölgesi Nazım İmar Planı notlarında turizm tesis alanı, özel sağlık tesis alanı, özel eğitim alanı ve özel sosyal kültürel tesis alanına ilişkin olarak ...tarihli, ...sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla yapılan değişikliğe davacı belediyece yapılan 12.01.2017 tarihli itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin .......İdare Mahkemesinin E:..., sayılı dosyada açılan davada, özel donatı alanları için verilen hakların kamu donatıları için sağlanmaması, kurum görüşleri ve plan açıklama raporunun bulunmaması, dayanakların kısmen belirtilmesi, meclis kararında yapılan açıklamaların yeterli olmaması, plan ismi ile plan notlarının açık ve net olmaması sebebiyle farklı şekillerde yorumlanabilecek olması ve ruhsat projesine aykırı yapıların yasallaştırılmasını sağlayabileceği gerekçeleriyle ...tarih, K:...sayılı kararla iptaline karar verildiği, bu karar Dairemizin belirtilen kararıyla onandığı anlaşılmıştır.
İstanbul büyükşehir belediye meclisinin ...tarih ve ...sayılı kararı ile onaylanan, dava konusu işlemin özünü oluşturan ve turizm tesisi, özel sağlık tesisi, özel eğitim tesisi, özel sosyo-kültürel tesis alanlarına ilişkin plan notu değişikliği öngören belediye meclisi kararında, belirtilen planların plan notlarına, dava konusu plan notları değişikliğinin eklenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla aynı sayı ve tarihli belediye meclisi kararıyla, farklı imar planlarına getirilen dava konusu plan notu değişikliğinin içerik itibariyle aynı olduğu anlaşılmış, Dairemizin anılan dosyalarında görülen davalarda İdare Mahkemelerince yapılan tespitler doğrultusunda verilen iptal kararlarının Dairemiz tarafından onandığı göz önünde tutulduğunda, dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddine yönelik İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 01/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.