Danıştay 13. Daire 2022/1838 Esas 2022/2462 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Turizm Ziraat Sanayi Ticaret Ltd. Şti. ile Tarım ve Orman Bakanlığı arasında yapılan 2021-2022 av yılı av turizmi uygulama talimatı kapsamında kızıl geyik kotalarının avlattırılması işi ihalesi üzerine açılan dava, İdare Mahkemesi tarafından kızıl geyiklerin devamı için avlatılmasının bilimsel verilerinin yeterli olmadığı gerekçesiyle iptal edildi. Temyiz edenler davalının ve davalı idare yanında müdahilin ihaleyle çoğalmanın sağlanacağı, popülasyonun %1'inin avlanacağı ve popülasyonun devamı için müdahale edilmesi gerektiği iddialarında bulunsalar da, Danıştay kararıyla İdare Mahkemesi'nin kararı onandı. Kararda, idare ve vergi mahkemelerinin kararlarının temyizen bozulabilmesi için 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesindeki sebeplerden birinin varlığı gerektiği belirtildi. Anılan kararda, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davalının ve davalı idare yanında müdahilin duruşma istemlerinin yerinde görülmediği ve yürütmeyi durdurma isteminin görüşülmediği belirt

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/1838
Karar No:2022/2462


TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) …Bakanlığı
VEKİLİ : …
2. (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) …Turizm
Ziraat Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …Derneği
VEKİLİ : Av. …
(DAVACI YANINDA MÜDAHİLLER) : 1. …Derneği
VEKİLİ : Av. …
2. …Derneği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tarım ve Orman Bakanlığı 9. Bölge Müdürlüğü tarafından, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 35/c maddesi uyarınca, Bolu ili, Mudurnu Sırçalı Devlet Avlağı, Kıbrısçık Devlet Avlağı, Seben Merkez Genel Avlağı ve Seben Taşlıyayla Devlet Avlağı alanlarında 2021-2022 av yılı av turizmi uygulama talimatı kapsamında kızıl geyik kotalarının avlattırılması işi ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davalı idarece davaya konu edilen ihalelerden önce, "Av Turizmi ve Bu Kapsamda Kızıl Geyik'in Hasat Değerlendirmesi'' hakkında İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi Orman Fakültesi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Orman Fakültesi ve Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından konuya ilişkin olarak 09/06/2021 tarihli bilimsel ve teknik değerlendirme raporu, ''Bolu Avlaklarında Envanter ve Kota Belirleme Çalışmalarının Değerlendirilmesi'' hakkında Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından hazırlanan 17/06/2021 tarihli bilimsel ve teknik değerlendirme raporları incelendiğinde; raporların daha çok yaban hayvanlarına yönelik yapılacak av faaliyetlerinin faydalarına ilişkin ifadeler içerdiği, 15-23/11/2019 tarihleri arasında yapılan sayımlar sonucu elde edilen envanter verilerinin esas alınabilirliğine ve yeterliliğine yönelik bir değerlendirme, analiz ve tespit içermediği, Bolu ili sınırları içinde devlet ve genel avlaklarında bulunan kızıl geyik popülasyonlarının dinamiğine ilişkin 15-23/11/2019 tarihleri arasında yapılan etüt-envanter çalışmalarının yetersiz olduğu, bu hâliyle Bern Sözleşmesi'nde korunan fauna türleri arasında sayılan kızıl geyiklerin avlanma gerekçeleri arasında gösterilen kızıl geyik popülasyonunun devamı için avlattırılmasına ilişkin olarak somut ve bilimsel verilerin dosyaya sunulamadığı, av turizminin kızıl geyik faunasının korunmasına olumlu etkileri olacağının somut şekilde ortaya konulamadığı, dolayısıyla kızıl geyiklerin avlanmasına yönelik dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare ve davalı yanında müdahil tarafından, yoğunluğun arttığı popülasyonlarda çevre direnci sebebiyle gerileme sürecine girildiği, bu sebeple popülasyonun devamı için müdahale edilmesi gerektiği, yapılacak ihaleyle çoğalmanın sağlanmasının amaçlandığı; zayıf, hasta, genetik deformasyona sahip ve üreme yeteneği düşük yaşlı bireylerin ve evcil hayvanlarla çiftleşme sonucu oluşan melezlerin popülasyondan çıkarılmak istenildiği, zira her popülasyonun bir taşıma kapasitesinin olduğu, kızıl geyiğin uluslararası düzeyde av turizminin bulunduğu, her hayvan için bir trofe değer belirlendiği, popülasyonun en fazla %1'inin avına izin verildiği, bu gibi önlemlerin alınmaması hâlinde türün sonunun gelebileceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, kızıl geyiğin neslinin tükenme tehlikesi altında olduğu, hayvan haklarının korunması gerektiği, ihalenin usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davalının ve davalı idare yanında müdahilin duruşma istemleri yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının ve davalı idare yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya ve davalı idare yanında müdahile iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı idare yanında müdahile iadesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 02/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.