Danıştay 13. Daire 2022/400 Esas 2022/2433 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı kurum, akaryakıt istasyonunda otomasyon sisteminin kurulu olmasına rağmen çalışmaması nedeniyle davacı şirkete 67.962 TL idari para cezası verildiğini belirtip, kararın mevzuata uygun olduğunu savunmuştur. Ancak Bölge İdare Mahkemesi, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesi uyarınca verilen para cezasının mevzuata uymadığına karar vererek işlemin iptaline karar vermiştir. Danıştay ise, Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğunu belirterek, davalının temyiz isteminin reddine karar vermiştir.
Kanun maddeleri:
- 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesi: İşletme ruhsatı verilen kişilerin, belirli şartları yerine getirmesi halinde petrol piyasası denetimi yapılacaktır. Bu denetimler sonrasında kanuna aykırı davranışlarda bulunan kişilere cezai işlem uygulanabilir.
- Kanunun 4. maddesi: Petrol piyasasındaki faaliyetleri düzenlemek için çıkarılan bir kanun maddesidir. İlgili kişilerin belirli şartlara uygun faaliyet göstermesi gerekmektedir. Bu şartların ihlali halinde para cezaları uygulanabilir.
-

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/400
Karar No:2022/2433

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacıya ait akaryakıt istasyonunda 30/11/2012 tarihinde yapılan denetimde, otomasyon sisteminin kurulu olduğu ancak çalışmadığının tespit edildiğinden bahisle bahisle, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca, 67.962,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacıya ait akaryakıt istasyonunda 30/11/2012 tarihinde yapılan denetimde aynı gün tanzim edilen 022027 sayılı tutanakta, "akaryakıt istasyonunda otomasyon sisteminin kurulu olduğu görülmüş olup, denetim elemanları tarafından çalışır durumda olduğu gözlenememeştir." ifadelerine yer verildiği, söz konusu tutanağın tespit anında Kurul denetçileri ve istasyon sahibi olan davacı tarafından imzalandığı, … sayılı Kurul kararı uyarınca akaryakıt istasyonlarında bulunan otomasyon sisteminin çalışır durumda olmasının zorunlu olduğu, denetlenen istasyonda otomasyon sisteminin kurulu olmasının bu yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağı, davacının istasyonunda bulunan otomasyon sisteminin çalışır durumda olmadığı ve otomasyon sistemine müdahale edilerek otomasyon sisteminin çalışmasına engel olunduğunun açık olması karşısında tesis edilen dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nce Dairemizin 21/09/2021 tarih ve E:2019/2059, K:2021/2918 sayılı bozma kararına uyularak verilen kararda; 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci ve ikinci fıkrasının ihlâli hâlinde, sorumlulara verilecek idari para cezasını düzenleyen anılan Kanun'un 19. maddesinin fiil tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan hâlinde sorumlulara 339.814,00-TL idari para cezası verileceğinin anlaşıldığı,11/04/2013 tarih ve 28615 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6455 sayılı Kanun'un 44. maddesiyle getirilen değişiklikten sonra anılan fiili işleyenlere Kanun'un 19/7 maddesi uyarınca 1.500,00-TL'den 70.000,00-TL'ye kadar idarî para cezası verileceğinin belirtildiği, 28/02/2019 tarih ve 30700 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 7164 sayılı Kanun'un 32. maddesiyle anılan maddede yapılan düzenlenmeden sonra ise, isnat edilen fiil nedeniyle sorumlulara 110.000,00-TL'den az olmamak ve 550.000,00-TL'yi geçmemek üzere fiilin işlendiği tarihten bir önceki yılda ilgili lisansa konu petrol piyasası faaliyetine ilişkin net satış hasılatının binde sekizi oranında idari para cezası verileceğinin belirtildiği, uyuşmazlıkta birden fazla Kanun hükmünün uygulanma durumu olduğu anlaşıldığından, belirtilen Kanun hükümlerinden hangisinin daha lehe olduğu konusunda değerlendirme yapılması gerektiği, bu noktada, anılan maddede yapılan düzenlemelerden hangisinin davacı yönünden daha lehe hüküm teşkil ettiği yönündeki değerlendirmede, maddede öngörülen ceza miktarları karşılaştırıldığında 6455 sayılı Kanun'un 44. maddesiyle düzenlenen anılan madde hükümlerinin davacı için daha lehe nitelikte olduğu, bu itibarla, 6455 sayılı Kanun'un 44. maddesiyle düzenlenen ve 11/04/2013 tarihinde yürürlüğe giren şekliyle 19. maddede isnat edilen fiil nedeniyle anılan maddenin yedinci fıkrası uyarınca 1.500,00-TL'den 70.000,00-TL'ye kadar idarî para cezası verilebileceği görüldüğünden, lehe olan kanun hükmünün geriye yürümesi ilkesi çerçevesinde, davacıya "4. maddenin birinci ve ikinci fıkrasının ihlâli" nedeniyle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın kaldırılmasına, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun değişik 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca esastan incelenen davada, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, denetim tarihi itibarıyla istasyonunda bulunan otomasyon sisteminin çalışır durumda olmadığı ve otomasyon sistemine müdahale ederek otomasyon sisteminin çalışmasına engel olunduğu tespit edilen davacı şirket hakkında tesis edilen para cezasının tüm yönleriyle mevzuata uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolundaki …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Davalı idare harçtan muaf olduğundan temyiz aşamasında yatırılan toplam …-TL harcın istemi hâlinde davalıya iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 02/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.