Danıştay 8. Daire 2018/2880 Esas 2022/3721 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2880
Karar No : 2022/3721

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) … Çimento Sanayii A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALILAR)
I- … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
II - … Genel Müdürlüğü

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin Konya'da bulunan … sayılı ruhsat sahasında üretilen kalker madeni için 2013/2-3 yılları için verilen satış bilgi formlarının teşviksiz hazırlanması, Devlet hakkının da %50 teşvik indiriminden yararlanmaksızın ödenmesine dair Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü'nün … günlü ve E…. sayılı işlemi ile söz konusu işlem nedeni ile Selçuklu Vergi Dairesi'nin tahakkuk işleminin ve Alaaddin Vergi Dairesi'nce gecikme faizi ile birlikte toplam 41.323,75 TL'nin tahsilinin iptali ile ihtirazi kayıt ile ödenen 41.323,75 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin maden ruhsat sahasından çıkardığı ve kendi tesisinde çimento hammaddesi olarak kullandığı kalkerle ilgili olarak Maden Kanunu'nun 9. maddesinde öngörülen %50 Devlet hakkı indiriminden yararlandırılması gerekirken yararlandırılmamasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptali, tazminat talebinin kabulü ile davacı şirket tarafından gecikme ceza ve faizleriyle birlikte ödenen 41.323,75 TL'nin ödeme tarihinden (29/01/2016) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı ile davalı tarafından karşılıklı olarak ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından; Davacı şirkete ait Konya il sınırları içerisinde bulunan maden sahasının 3213 sayılı Maden Kanunu'nun ilgili maddelerine göre 2013/2-3 yılı Devlet haklarının eksik yatırıldığı, bu doğrultuda dava konusu işlemlerin tesis edildiğini, çimentonun hammaddesi olan kalker için teşvik uygulanmaması gerektiği öne sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği; davacı tarafından, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesine ve de iki idarenin de sorumlu olamasına karşın, "vekalet ücretinin davalı idareden alınması" yönünde tesis edilen hükmün hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı K.H.K. ile 3213 sayılı Maden Kanunu'na eklenen Geçici 33. madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Vekalet ücreti dışında temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının incelenmesi:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacı ... Çimento Sanayii A.Ş. vekalet ücreti yönünden temyiz isteminin incelenmesi:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun ''Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar'' başlığını taşıyan 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı, kurala bağlanmıştır.
Dava aşamasında; davalı idarenin vekil ile temsil edilmesi ve süresinde savunma vermiş olması nedeniyle vekalet ücretine hak kazanmış olduğu açık olup; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca lehine vekalet ücreti takdir edilmesi gerektiği ve de bakılan davada her iki idarenin de taraf sıfatına haiz olduğu görüldüğünden temyize konu kararın yargılama giderleri ve vekalet ücretine yönelik kısmının düzeltilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, İdare Mahkemesi kararının kararının hüküm fıkrasında yer alan "davalı idareden" ibaresinin "davalı idarelerden" şeklinde düzeltilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 02/06/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY :
(X)- Dava, davacı şirketin Konya'da bulunan … sayılı ruhsat sahasında üretilen kalker madeni için 2013/2-3 yılları için verilen satış bilgi formlarının teşviksiz hazırlanması, Devlet hakkının da %50 teşvik indiriminden yararlanmaksızın ödenmesine dair Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü'nün … günlü ve E…. sayılı işlemi ile söz konusu işlem nedeni ile Selçuklu Vergi Dairesinin tahakkuk işleminin ve Alaaddin Vergi Dairesince gecikme faizi ile birlikte toplam 41.323,75 TL'nin tahsilinin iptali ile ihtirazi kayıt ile ödenen 41.323,75 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacı şirketin maden ruhsat sahasından çıkardığı ve kendi tesisinde çimento hammaddesi olarak kullandığı kalkerle ilgili olarak Maden Kanunu'nun 9. maddesinde öngörülen %50 Devlet hakkı indiriminden yararlandırılması gerekirken yararlandırılmamasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptali, tazminat talebinin kabulü ile davacı şirket tarafından gecikme ceza ve faizleriyle birlikte ödenen 41.323,75 TL'nin ödeme tarihinden (29/01/2016) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, çimentonun bir yapı malzemesi olması ve kalker madeninin de bu yapı malzemesinin bir ham maddesi olması sebebiyle teşvik uygulamasının söz konusu olamayacağı iddia edilerek İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmiştir.
3213 sayılı Maden Kanunu'nun "Madenler" başlıklı 2. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde, "Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticari değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde bu Kanuna göre madendir. Madenler aşağıda sıralanan gruplara göre ruhsatlandırılır:
I. Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl.
b) Tuğla-kiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar.
(Değişik bent: 10/06/2010-5995 S.K./1.mad.) II. Grup madenler
a) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan Agrega, mıcır veya öğütülerek kullanılacak kayaçlar.
b) Mermer, Traverten, Granit, Andezit, Bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar ile dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar. ...." hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca aynı Kanunun 10.06.2010 tarihinde kabul edilen ve 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5595 sayılı Yasa ile değişik 9. maddesinde "(Değişik fıkra: 10/06/2010-5995 S.K/4.mad.) Madencilik faaliyetleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılır. Ancak hazır beton, asfalt ve yapı elemanları üretim tesisleri, imalat sanayi sektörü dışında madencilik faaliyeti kapsamında değerlendirilmez. Ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50'si alınmaz. (Ek cümle: 29/12/2005-5446 S.K./1.mad) Bu hüküm I. Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmaz." hükmüne yer verilmiştir.
Kalker gibi mıcır veya öğütülerek kullanılacak kayaçlar, II. Grup madenler olarak sayılmıştır. Madencilik faaliyetlerinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılacağı, ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50'sinin alınmayacağı, ancak, bu hükmün I. Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat...gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmayacağı açıktır.
Bu durumda, çimentonun bir yapı malzemesi olması ve kalker madeninin de bu yapı malzemesinin hammaddesi olarak kullanılması sebebiyle, davacı şirketin 3213 sayılı Kanunun 9. maddesinde devlet hakkı için öngörülen teşvik uygulamasından yararlandırılamayacağı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu kararın bozulması gerektiği düşüncesiyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.