Danıştay 8. Daire 2019/6894 Esas 2022/3679 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6894
Karar No : 2022/3679

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davalı) ... Valiliği
Vekili : Av. ...
2- (Davalı Yanında Davaya Katılan)
... Koop.
Vekili : Av. ...
Karşı Taraf (Davacılar) : 1- ...
...
24- ...
Vekilleri : Av. ...

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : Temyize konu kararın 2577 sayılı Yasanın 50/4. maddesi uyarınca onanması gerektiği; öte yandan halihazırda yetkili olan UKOME'ce davacının kazanılmış bir hakkının olup olmadığına ilişkin yapılacak bir değerlendirme sonucu işlem tesis edileceği ve iş bu kararın doğrudan taşımacılık hakkı vermeyeceğinin belirtilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Samsun İli, Vezirköprü ilçesinde (M) ticari plaka ile yolcu taşımacılığı yapan davacılar tarafından, Vezirköprü-Samsun arasında ve 100 km'ye kadar diğer iller arasında (D4) belgesi ile taşımacılık yapmak üzere uygunluk belgesi verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin İl Trafik Komisyonu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; ilçe belediyesince belediye sınırında yetkilendirilen yolcu taşıma araçlarının yetki belgesi alıp-almayacağına ilişkin mevzuat yönünden bir değerlendirme yapılmaksızın, Danıştay Onbeşinci Dairesince verilen bozma kararına uyularak; yapılan keşif sonrası hazırlanan bilirkişi raporu hükme esas alınarak; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, Samsun-Vezirköprü arasında bulunan güzergahta, ... Kooperatifine ait 33 adet D-4 yetki belgesine sahip M plakalı minibüsten (..., ..., ... plakalı minibüsler hariç) 30 adet minibüsün günlük sefer yaptığı ve bu yapılan seferlerde günlük taşınan yolcu sayısının ortalama 1125 olduğu, böylelikle davalı idarenin günlük ortalama 27 araçla 170 yolcu taşındığı iddiasının maddi gerçeği yansıtmadığı, rakamlar arasında nisbetsizlik bulunduğu, Vezirköprü ilçesinin işlem tarihinde nüfusunun 107.868 olmasına ve Vezirköprü'den daha az nüfusa sahip Ladik'te (18.394) günlük taşınan yolcu sayısının 160, Ayvacık ilçesinde (26.465) 250, Terme'de (74833) ise 1400 kişi olmasına rağmen, nüfus olarak daha büyük ve Samsun kent merkezine 110 km uzaklıkta bulunan Vezirköprü'de günlük taşınan yolcu sayısının 170 olarak bildirilmesinin davalı idarece yeterli araştırma, inceleme ve saha çalışması yapılmadan işlem tesis edildiği sonucuna varılmakta olup, bu kapsamda, davacıların talebi üzerine, ... Şoförler ve Otomobilciler Odası tarafından, davacılara ait araçların da Vezirköprü-Samsun arasında yolcu taşımacılığı yapabilmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine yeterli inceleme ve araştırma yapılmaksızın tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50/4. maddesi uyarınca, İdare Mahkemesi kararlarının Danıştay tarafından bozulması halinde yeniden verilecek kararlara karşı yapılacak temyiz başvurularının İdare Mahkemesince bozma esaslarına uyulmuş olup olmadığı yönünden incelenmesi mümkündür.
Olayda her ne kadar işlemin tesis edildiği tarihte yetkili idare (yetki belgesini verme konusunda) Bakanlık ise de; 6360 sayılı Yasa ile Samsun Büyükşehir Belediyesinin sınırının il mülki sınırı olarak belirlenmesi nedeniyle, söz konusu taşımacılık hakkında Samsun Büyükşehir Belediyesi UKOME'nin yetkili olacağı; UKOME'ce yapılacak değerlendirmede, önceden elde edilmiş hakların bulunup-bulunmaması ile ihtiyaç yönlerinden bir araştırma yapılacağı ve bu değerlendirme neticesinde verilecek kararın doğrudan çalışma izni verilmesi sonucunu doğurmayacağı açıktır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu kararın yukarıda yer verilen açıklama ile onanmasına temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 02/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.