Danıştay 3. Daire 2022/1472 Esas 2022/2663 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay Üçüncü Dairesi, sahte belge düzenleyen davacı şirkete re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisinin matrahı yönünden bağlı olduğu 2019 yılı kurumlar vergisinin kaldırıldığı gerekçesiyle cezalı vergi kaldırıldığı kararın bozulması istemiyle yapılan temyiz başvurusunu incelemiştir. Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde re'sen tarhiyat tanımı yapılarak, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespit edilemediği hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen matrah üzerinden vergi tarh olunabileceği belirtilmiştir. Ayrıca zamaşımı süresi içinde takdir edilen matrah esas alınarak yapılan tarhiyatın hukuka uygun olacağı hükme bağlanmıştır. Duran zamanaşımı süresi, takdir komisyonunun vergi inceleme yetkisini haiz olduğu belirtilen 75. maddenin 1. fıkrasında düzenlenerek, takdir komisyonunda beklenen süre kadar uzayacağı belirtilmiştir. Ancak işlemeyen sürenin her hal ve takdirde bir yıldan fazla olamayacağı kuralı getirilmiştir. Bu nedenle, takdir komis

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/1472
Karar No : 2022/2663

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …Petrol Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu, Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararı uyarınca yeniden inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, komisyon karşılığında sahte belge düzenlediği yolunda saptamalar içeren vergi tekniği raporunun done alındığı takdir komisyonu kararıyla belirlenen matrah üzerinden 2010 yılının Nisan dönemi için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu üç kat vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisinin matrahı yönünden bağlı olduğu 2019 yılı kurumlar vergisinin, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla kaldırıldığı, dolayısıyla tarhiyatın dayanağının kalmadığı gerekçesiyle cezalı vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirketin, 2009 ve 2010 yıllarına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucu tanzim edilen 24/09/2014 tarihli vergi tekniği raporu ile sahte belge düzenlediğinin tespit edilmesi üzerine 26/11/2015 tarihinde takdire sevk edildiği, takdir komisyonunun 07/12/2015 tarihli kararı uyarınca takdir edilen matrah üzerinden salınan cezalı vergiye ilişkin ihbarnamelerin 14/01/2016 tarihinde şirket müdürünün ikametgâh adresinde kardeşine tebliğ edildiğinin anlaşıldığı olayda, takdire sevk ile duran zamanaşımına ilişkin işlemeyen sürenin her hal ve takdirde bir yıldan fazla olamayacağı kuralı da dikkate alındığında, tarh zamanaşımı süresi dolduktan sonra 14/01/2016 tarihinde tebliğ edilen dava konusu gelir (stopaj) vergisi tarhiyatında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra dava konusu cezalı vergi kaldırılmıştır.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği raporu uyarınca takdir komisyonunca matrah takdir edilmesi ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 114. maddesine göre zamanaşımı süresi içerisinde takdir edilen bu matrah üzerinden yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabul gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin, 2010 yılı matrahının tespiti için 26/11/2015 tarihinde takdire sevk edildiği, 03/12/2013 tarihli yazıya istinaden 2010 yılı işlemlerinin vergi müfettişince incelenmesi sonucunda, komisyon karşılığında sahte belge düzenlediği yolunda tanzim edilen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporunun hazırlandığı, 07/12/2015 tarihli takdir komisyonu kararıyla da sözü edilen vergi tekniği raporunda tespit edilen matrah farkı esas alınarak takdir edilen matrah üzerinden salınan üç kat vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisine ilişkin ihbarnamenin 14/01/2016 tarihinde davacıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde re'sen tarhiyat, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması olarak tanımlanmış, 74. maddesinin (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde, yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak, takdir komisyonunun görevleri arasında sayılmış, komisyonunun yetkilerini düzenleyen 75. maddenin 1. fıkrasında ise 72. maddenin 1. fıkrasına göre kurulan takdir komisyonunun 74. maddedeki görevleri dolayısıyla bu Kanunda yazılı inceleme yetkisini haiz olduğu kuralına yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 113. maddesinde zamanaşımı; süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak belirtilmiş, 114. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında ise vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı, şu kadar ki vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulmasının zamanaşımını durduracağı, duran zamanaşımını mezkûr komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam edeceği, ancak işlemeyen sürenin her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamayacağı hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
213 sayılı Kanun'un 30. maddesinde yer alan düzenleme gereğince, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde matrahın takdir komisyonu tarafından takdir edilebileceği tartışmasız olup, bu durumdaki bir mükellefin düzenlenen vergi tekniği raporu sonucunda takdire sevk edilmesinde ve matrahın takdir komisyonunca belirlenmesinde yasal bir engel bulunmamaktadır.
Öte yandan, beş yıllık zamanaşımı süresi içinde takdire sevk işlemi ne zaman gerçekleşirse gerçekleşsin zamanaşımı süresinin maddede belirtilen bir yılı geçmemek kaydıyla takdir komisyonunda beklenen süre kadar, başka bir anlatımla sevk tarihi ile takdir komisyonu kararının idareye tevdii edildiği tarih arasında geçen süre kadar uzayacağı açıktır.
Takdir komisyonuna sevk işleminin 26/11/2015 tarihinde gerçekleştiği olayda, takdirde beklenilen süre dolayısıyla tarh zamanaşımı süresinin sona erdiği tarihin ortaya konulabilmesi için 07/12/2015 tarihli takdir komisyonu kararının davalı idareye tevdii edildiği tarihe gereksinim bulunduğundan, belirtilen bu husustaki araştırma sonrasında tarh zamanaşımı süresinin dolduğu tarih ortaya konulmak ve ihbarnamenin tebliğ edildiği tarih de göz önünde bulundurulmak suretiyle yapılacak değerlendirme sonucu karar verilmek üzere Vergi Dava Dairesi kararının kararının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 02/06/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.