Danıştay 6. Daire 2022/3171 Esas 2022/6638 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 6. Dairesi, Urla İlçesi, İzmir'de kurulması planlanan Orkinos Yetiştiriciliği Projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED Olumlu kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu kararın zımni olarak geri alındığı gerekçesiyle konusunun kalmadığına karar verilmiştir. İdare mahkemesi kararının onanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Kararda, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20/A-2-(i) maddesi uyarınca karar düzeltme yolunun kapalı olduğu belirtilmiştir.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/3171
Karar No : 2022/6638

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı - ANKARA
VEKİLİ : Av. …

KARIŞ TARAF (DAVACI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : … Su Ürünleri Yetiştiriciliği San. Ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir İli, Urla İlçesi, …, … Mevkii, … Numaralı Potansiyel Su Ürünleri Sahasında kurulması planlanan "Orkinos Yetiştiriciliği (900 Ton/Yıl) Projesi" ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca verilen … tarihli, … sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu" kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 01/06/2021 tarih ve E:2021/1893, K:2021/7555 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararda; Aynı konuda açılan davada, ... İdare Mahkemesinin … gün ve E:… ve K:… sayılı kararıyla; "... dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, keşfin yapıldığı dava konusu mevcut faaliyet alanıyla, nihai ÇED raporunun dayanağını oluşturan … Üniversitesi Rektörlüğü Deniz Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi tarafından Başaranlar Su Ürünleri Yetiştiriciliği San. ve Tic. Ltd. Şti. için hazırlanan “İzmir İli, Sığacık Körfezi’nde Orkinos Yetiştirme Tesislerinin Bulunduğu Deniz Sahasında Çevresel Su Parametrelerinin İncelenmesi, İzlenmesi ve Körfezin Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi Proje Protokolü” kapsamında incelenen alanların örtüşmediği, rapor kapsamında; ölçüm noktalarının seçimi ve nokta sayısı açısından “Denizlerde Balık Çiftliklerinin Kurulamayacağı Hassas Alan Niteliğindeki Kapalı Koy ve Körfez Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğ'de” belirtilen esasları karşılamadığı, yapılan analizlerin “Bakanlıkça Yetkilendirilmiş Laboratuvar” kriterini karşılamadığı, dava konusu olan İzmir Urla-Seferihisar … Mevkii, … numaralı Su Ürünleri Potansiyel Sahası içerisinde kurulmuş orkinos yetiştirme tesisi alanının, Akdeniz foku (Monachus monachus) türünün habitat alanı ile çakışmakta olduğu, türün aktif yaşam alanını sınırlayacağı, balık çiftliklerinin sayısının artmasının çevreyi tehdit ettiği, Cittaslow üyelik kriterleri arasında yer alan çevre faktörleri maddesinde su temizliği ve biyoçeşitliliğin azalması kriterlerinin balık çiftlikleri artışı ile tehlikeye gireceği ve Yavaş Şehir Seferihisar ilçesinin Cittaslow sürdürülebilirlik kriterleri ve Yarımada Stratejik Planı ile örtüşmediği, yapılan hesaplamaların doğru olmadığı, Seferihisar ilçesinin Cittaslow üyeliğinin devamı ve Seferihisar’ın turizminin hatta Seferihisar’ın turizme dayalı ekonomisinin olumsuz yönde etkileneceği, anlaşıldığından, dava konusu orkinos yetiştirme tesisi için "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararının verilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı..." gerekçeleriyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiğinden bahisle, konusu kalmayan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçeyle, davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından; proje alanının Akdeniz Foku Doğal Yaşam Alanları sınırları içerisinde kalmadığı; hükme esas alınan bilirkişi raporunda, çevre mühendisliği açısından, dava konusu faaliyetin çevre kirliliğine yol açacağına dair bir tespite yer verilmemişken, turizm işletmeciliği bölümünde, faaliyetin çevreyi kirletme riski taşıdığı gerekçesiyle uygun görülmemesinin kabul edilemeyeceği; su ürünleri yetiştiriciliği açısından yapılan değerlendirmelerde ise, projenin çevreye olumsuz bir etkisinin olmayacağının ortaya konulduğu, Mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve sonucu itibarıyla yasaya uygun olan Mahkeme kararının, Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden, husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın ve Dairemizin E:2022/171 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden; İzmir İli, Urla İlçesi, Seferihisar, … Mevkii, … Numaralı Potansiyel Su Ürünleri Sahasında kurulması planlanan "Orkinos Yetiştiriciliği (900 Ton/Yıl) Projesi" ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca verilen … tarihli, … sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu" kararının iptali istemiyle … İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada, Mahkemece, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, Dairemizin 13/04/2022 tarihli, E:2022/171, K:2022/4676 sayılı kararıyla, dava konusu projeyle ilgili … tarih ve … sayılı (ikinci) ÇED Olumlu kararının verildiği, aynı projeyle ilgili iki farklı "ÇED Olumlu" kararının birlikte uygulanma olanağının bulunmadığı dikkate alındığında, davalı idarece, dava konusu "ÇED Olumlu" kararının zımni olarak geri alındığının kabulünün gerektiği, bu durumda, bakılan davanın konusunun kalmadığı gerekçesiyle bozularak, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği; temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise, söz konusu İdare Mahkemesi kararına dayanılarak karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu projeyle ilgili … tarih ve … sayılı ikinci bir ÇED Olumlu kararının verilmesiyle, davalı idarece, dava konusu "ÇED Olumlu" kararının zımni olarak geri alındığının kabulü gerektiğinden, bakılmakta olan davanın konusunun kalmadığı açıktır.
Bu itibarla, temyize konu İdare Mahkemesi kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/A-2-(i) maddesi uyarınca, karar düzeltme yolunun kapalı olduğunun duyurulmasına, 02/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.