Danıştay 8. Daire 2019/5047 Esas 2022/3794 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 8. Dairesi, Hacettepe Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak çalışan bir kişinin görev süresinin son kez uzatılması yönündeki işlemin iptali istemiyle açtığı davayı incelemiştir. İlk Derece Mahkemesi, işlemde kamu yararı ve hizmet gereklerine uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal etmiştir. Ancak Bölge İdare Mahkemesi, takdir yetkisinin sınırlarının aşılmadığı ve kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun olarak işlem tesis edildiği gerekçesiyle istinaf başvurusunu kabul etmemiş ve davanın reddine karar vermiştir. Danıştay 8. Dairesi, temyiz istemini reddetmiş ve Bölge İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Dosya incelendiğinde davacının görev süresine son verilmesi ile ilgili tesis edilen işlemlerin, kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak tesis edilmediği belirlenmiştir. Sonuç olarak kararın temyizen bozulmasına karar verilmiştir.
Kanunlar: 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 33. maddesi (a) bendi ve 39. maddesi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5047
Karar No : 2022/3794

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Hacettepe Üniversitesi bünyesinde araştırma görevlisi olan davacı tarafından, 19/09/2017 tarihi itibariyle kadro ile ilişiğinin kesilmesine yönelik … tarih ve … sayılı işlem ile bildirilen 25/01/2017 tarihli Rektörlük Makam Oluru ile davacının görev süresinin 19/09/2017 tarihine kadar son kez uzatılması yönündeki … tarih ve … sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararda; bir ülkenin gelişmişlik düzeyini sağlayan önemli unsurlardan olan eğitimde ve bilimsel araştırmalarda görev alan ve yıllarca edindikleri deneyim, araştırma ve çalışmalarla eğitim hizmetinin görülmesine katkı sağlayan yılların birikimine sahip bir araştırma görevlisinin doğrudan kamu düzenini bozucu bir faaliyeti saptanmadan, görevi ile ilgili herhangi bir başarısızlığı ya da yetersizliği tespit edilmeden, hizmetine ihtiyaç olmadığına yönelik hukuken geçerli ve kabul edilebilir bir gerekçe gösterilemeden, davacının görev süresinin son kez uzatılacağına ilişkin … tarih ve … sayılı atama onayı işlemi ile 19/09/2017 tarihi itibarıyla ilişiğinin kesileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemde kamu yararı ve hizmet gereklerine uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; davacının araştırma görevlisi olarak görev yaptığı Teorik Kimya Anabilim Dalı Başkanı'nın Kimya Bölüm Başkanlığı'na gönderdiği 17/01/2017 tarihli yazı da dikkate alındığında, 2547 sayılı Kanunun 33. maddesinin (a) bendinin uygulanmasına ilişkin olarak davalı idare Senatosu tarafından belirlenen yeniden atamaya ilişkin objektif kriterler uyarınca araştırma görevlisi olarak azami süreyi tamamlayan ve kendisinden yeterince verim alınamadığı belirtilen davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemlerde; takdir yetkisinin sınırlarının aşılmadığı ve bu yetkinin kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun kullanıldığı, söz konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, tesis edilen işlemlerin hukuka aykırı olduğu, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ve Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek ve 2577 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmediğinden …-TL harcın istemi hâlinde davacıya iadesine, posta gideri avansından varsa artan tutarın Mahkeme tarafından taraflara iadesine,
4. Kesin olarak, 03/06/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X-) Dava, Hacettepe Üniversitesi bünyesinde araştırma görevlisi olan davacı tarafından, 19/09/2017 tarihi itibariyle kadro ile ilişiğinin kesilmesine yönelik … tarih ve … sayılı işlem ile bildirilen 25/01/2017 tarihli Rektörlük Makam Oluru ile davacının görev süresinin 19/09/2017 tarihine kadar son kez uzatılması yönündeki … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 'Araştırma görevlileri' başlıklı 33. maddesinin (a) fıkrasında (dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarihteki haliyle); "Araştırma görevlileri, yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır. Bunlar ilgili anabilim veya anasanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, enstitü, yüksekokul veya konservatuvar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile atanırlar; atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer. Bunlar aynı usulle yeniden atanabilirler." hükmü düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 2547 sayılı Kanunun 50. maddesinin (d) fıkrası uyarınca görev yapmakta iken doktora öğrenimini tamamlaması sebebiyle 13/02/2007 tarihi itibariyle aynı Kanunun 33. maddesinin (a) fıkrası uyarınca atamasının yapıldığı, davacının 19/09/2011-19/09/2013 tarihleri arasında aynı Kanunun 39. maddesi uyarınca maaşlı izinli olarak yurt dışında görevlendirilmesi sebebiyle bu görevlendirmeden kaynaklanan 4 yıllık mecburi hizmetini 19/09/2017 tarihinde tamamlayacağı, bu sebeple davacının görev süresinin dava konusu … tarih ve … sayılı atama onayı kararı ile son kez 19/09/2017 tarihine kadar uzatıldığı, akabinde … tarih ve … sayılı işlem ile davacının görevine 19/09/2017 tarihi itibarıyla son verileceğine ilişkin işlemlerin tesis edilmesi üzerine, davacı tarafından anılan işlemlerin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; her ne kadar Teorik Kimya Anabilim Dalı Başkanı'nın Kimya Bölüm Başkanlığı'na gönderdiği 17/01/2017 tarihli yazıda, davacının; doktora tezini tamamlamasından (2007) sonra Anabilim Dalı'na katkısının çok az olduğu, bu sürenin yaklaşık 4 yılını yurt dışında geçirdiği, 1,5 yılı maaşsız izinli olmak üzere 2,5 yıldır Anabilim Dalı'ndan uzak kaldığı, 6 aylık maaşsız izin kullandığı, Teorik Kimya Anabilim Dalı'nda bir adet araştırma görevlisi kadrosu bulunduğu için başka kadro da verilemediği, 4,5 yıldır hiçbir katkısının olmadığı, Anabilim Dalı ile ilgili görevleri diğer Anabilim Dallarındaki araştırma görevlilerinin yerine getirdiği, öğretim elemanında olması gereken görev ve sorumluluk anlayışına sahip olan biri gibi davranmadığı ve bundan sonra da bu görevi gerektiği şekilde yerine getiremeyeceğinin düşünüldüğü, görev süresinin uzatılmasının uygun olmayacağı yönünde görüş verilmiş ise de; davacının 15/07/2007-15/07/2008 tarihleri arası İtalya'da bilimsel çalışma yapmak üzere maaşlı-izinli olarak görevlendirildiği, yine 19/09/2011-19/09/2013 tarihleri arasında Fransa'da bilimsel araştırma yapmak üzere maaşlı-izinli görevlendirildiği, yapılan görevlendirmelerinin 2547 sayılı Kanunun 39. maddesi kapsamında davalı üniversitenin onayları ile yapıldığı, davacının ilk doğumunu 01/2015 tarihinde, ikinci doğumunu da 05/2017 tarihinde gerçekleştirdiği ve yasal doğum izinlerini kullandığı görülmekle birlikte; davalı idarece, görevi ile ilgili herhangi bir başarısızlığı ya da yetersizliğine ilişkin somut tespitlere yer verilmediği, akademik performansına ilişkin olarak bir değerlendirme yapılmadığı, dolayısıyla dava konusu işlemlerin, kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun tesis edilmediği anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda; tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığından, Bölge İdare Mahkemesi Kararının bozulması gerektiği görüşüyle, aksi yönde oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.