Danıştay 8. Daire 2021/1847 Esas 2022/3793 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1847
Karar No : 2022/3793

TEMYİZ EDENLER : 1) (DAVALI) … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …

2) (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı bünyesinde sözleşmeli öğretim görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, 2020 mali yılında sözleşmesinin yenilenmemesi ve 31/12/2019 tarihi itibariyle ilişiğinin kesilmesine yönelik Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğü'nün … tarih ve … sayılı kararının iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .. İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının görev süresinin sonlandırılmasına ilişkin nihai kararın 2547 sayılı Kanunun 34. maddesinin son fıkrası kapsamında Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından alınması ve işlemlerin bu şekilde sonlandırılması gerektiğinden, bu ilkeye aykırı olarak akademik kurul ile üniversite yönetim kurulunun uygun görüşü ve yalnızca rektör onayı alınarak Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından uygunluk kararı alınmadan tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; Mahkeme kararının hukuka ve usule uygun olduğu, istinaf dilekçesinde ileri sürülen iddiaların kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare ve davalı yanında müdahil tarafından, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ve Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
… Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Yaylı Çalgılar Anasanat Dalı Kontrabas Sanat Dalı ve Senfoni Orkestrasında 2013 yılından itibaren yabancı uyruklu öğretim elemanı olarak görev yapan ve hizmet sözleşmesi birer yıllık olmak üzere her yıl yenilenen davacının, 31/12/2018 tarihinde sona erecek olan sözleşmesinin uzatılmamasına ilişkin işleme karşı açtığı davada, ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı iptal kararı üzerine, Mahkeme Kararı uyarınca davacının sözleşmesinin 01/01/2019-31/12/2019 tarihlerini kapsayacak şekilde uzatıldığı, akabinde davalı idare tarafından, yeterli sayıda öğretim elemanı bulunduğu, 11/09/2019 tarihinde yeni öğretim görevlisi alındığı, davacının hizmetine ihtiyaç kalmadığından bahisle 31/12/2019 tarihinde sona erecek olan sözleşmesinin uzatılmamasına ilişkin dava konusu işlemin tesis edilmesi üzerine, davacı tarafından anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasamızın 'Yükseköğretim üst kuruluşları' başlıklı 131. maddesinde; "Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur." hükmüne yer verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 'Yükseköğretim Kurulunun görevleri' başlıklı 7. maddesinin (a) fıkrasında; Yükseköğretim Kurulunun görevleri olarak, "Yükseköğretim kurumlarının bu Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve yükseköğretim alanlarının ihtiyaç duyduğu öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurt dışında yetiştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, üniversitelere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanılmasını gözetim ve denetim altında bulundurmak", (b) fıkrasında; "Yükseköğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak", (f) fıkrasında; "Üniversitelerin ihtiyaçlarını, eğitim-öğretim programlarını, bilim dallarının niteliklerini, araştırma faaliyetlerini, uygulama alanlarını, bina, araç, gereç ve benzeri imkanlar ve öğrenci sayılarını ve diğer ilgili hususları dikkate alarak; üniversitelerin profesör, doçent ve doktor öğretim üyesi kadrolarını dengeli bir oranda tespit etmek" düzenlemeleri yer almış olup 'Yabancı uyruklu öğretim elemanları' başlıklı 34. maddesinde; "Yükseköğretim kurumlarında, sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanları, ilgili fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunun önerisi ve üniversite yönetim kurulunun uygun görüşü üzerine rektör tarafından atanırlar. Bunlar, öğretim görevleri bakımından, bu kanunda aylıklı öğretim elemanları için konulmuş olan hükümlere tabidirler. Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının bu şekilde atanmaları veya görevlendirilmeleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Bakanlar Kurulu kararını gerektiren hükümlerine tabi olmadan, Yükseköğretim Kurulunca İçişleri Bakanlığına bildirilir ve iki ay içinde alınacak olumlu görüş neticesinde ilgili üniversitesi ile sözleşmesi yapılır. Bu madde ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 16 ncı maddesine göre yükseköğretim kurumlarında sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanı sayısı dolu öğretim elemanı kadrosu sayısının %2’sini geçemez. Bu kapsamdaki yabancı uyruklu öğretim elemanının yükseköğretim kurumları itibariyle dağılımı, isim, ücret ve sözleşme örneğinin vizesi, sözleşme süresinin uzatılması ve sona erdirilmesi, Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılır." hükmü düzenlenmiştir.
14/10/1983 tarihli Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Çalıştırılması Esaslarına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı'nın 8. maddesinde; "Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının sözleşmeli olarak çalıştırılmaları için öncelikle Yükseköğretim Kurulunun yabancı uyruklu öğretim elemanlarının ücreti konusunda karar alması ve bu karardan sonra İçişleri Bakanlığının konuyla ilgili görüşünün istenmesi, olumlu görüş alınmasından sonra ilgili üniversite rektörlüğünce imzalanacak sözleşmenin vize için Maliye Bakanlığına gönderilmesi gereklidir. Sözleşmeninin aynı şartlarda uzatılması, Yükseköğretim Kurulunun olumlu görüşü üzerine ilgili üniversite Rektörlüğünce yapılır ve Maliye Bakanlığına bilgi verilir.
" düzenlemesi yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, çeşitli nedenlerle sözleşme bitiş tarihinden önce görev süresinin sonlandırılmasının teklif edilmesi durumunda Yükseköğretim Kurulu tarafından çalışma izni iptal işleminin tesis edileceği açıktır. Ancak hizmet sözleşmesinin yenilenmemesi durumunda görev süresi uzatma talebinde bulunulmayan yabancı uyruklu öğretim elemanlarının çalışma izninin, Yürütme Kurulu tarafından uygun bulunan izin bitiş tarihi itibarıyla sona ereceğinden ayrıca Yükseköğretim Kurulu tarafından görev sonlandırması yapılmayacağı anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda; usulüne uygun tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gibi, davacının 2013 yılından itibaren yabancı uyruklu öğretim elemanı olarak görev yaptığı, dava konusu işlemle yeterli sayıda öğretim elemanının bulunduğu, 11/09/2019 tarihinde yeni öğretim görevlisinin alındığı, davacının hizmetine ihtiyaç kalmadığının belirtildiği, davacının görev süresinin uzatılmaması konusunda davalı idarenin takdir yetkisi olduğu hususları dikkate alındığında, tesis edilen dava konusu işlemde bu yönden de hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Ayrıca, davacı tarafından, 31/12/2018 tarihinde sona erecek olan sözleşmesinin uzatılmamasına ilişkin işleme karşı açılan davada, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı iptal kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı, Dairemizin 03/06/2022 tarih ve E:2020/2657, K:2022/3792 sayılı kararıyla bozulmuştur.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine kesin olarak, 03/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.