Danıştay 8. Daire 2019/4901 Esas 2022/3786 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4901
Karar No : 2022/3786

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Üniversitesi
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Kurumları İşletmeciliği Bölümü'nde öğrenim görmekte iken aynı zamanda Hukuk Fakültesi'nde çift anadal lisans öğrenimi görmeye hak kazanan davacının, not ortalamasının 2.00'ın altına düştüğünden bahisle çift anadal programından kaydının silinmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı işlem ile işlemin dayanağı Başkent Üniversitesi Çift Anadal Lisans Programı Yönergesi'nin 6. maddesinin (g) fıkrasının iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; dava konusu işlem davacının çift anadal programındaki genel not ortalamasının ikinci kez 2.00’ın altına düşmesi nedeniyle tesis edilmiş ise de, mevzuata göre çift anadal programına başvuru şartları arasında eğitimine devam etmekte olduğu birinci anadaldaki not ortalamasına yönelik başarı durumuna ilişkin kriterlere yer verildiği ve bu kriterler dikkate alınarak söz konusu çift anadal programına kabul edildiği, dolayısıyla çift anadal programına başvuru şartları arasında yer alan birinci anadal programındaki genel not ortalamasının çift anadal programındaki kaydın silinmesi durumunda da dikkate alınması gerektiği, davacının birinci anadaldaki not ortalaması dikkate alınmaksızın sadece çift anadal programındaki genel not ortalamasına göre tesis edilen dava konusu işlem ile dayanağı Başkent Üniversitesi Çift Anadal Lisans Programı Yönergesi'nin 6. maddesinin (g) fıkrasında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi ...İdari Dava Dairesince; Mahkeme kararının kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının birinci anadal lisans programından mezuniyete hak kazandığı ancak çift anadal lisans programında gerekli not ortalamasını sağlayamadığı, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Kurumları İşletmeciliği Bölümü'nde öğrenim görmekte iken aynı zamanda Hukuk Fakültesi'nde çift anadal lisans öğrenimi görmeye hak kazanan davacının, not ortalamasının 2.00'ın altına düştüğünden bahisle çift anadal programından kaydının silinmesine ilişkin işlem ile işlemin dayanağı Başkent Üniversitesi Çift Anadal Lisans Programı Yönergesi'nin 6. maddesinin (g) fıkrasının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
24/04/2010 tarih ve 27561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin (dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki haliyle) 'Tanımlar' başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; çift anadal programı, başarı şartını ve diğer koşulları sağlayan öğrencilerin aynı yükseköğretim kurumunun iki diploma programından eş zamanlı olarak ders alıp, iki ayrı diploma alabilmesini sağlayan program olarak tanımlanmış olup 'Çift anadal programı
' başlıklı 16. maddesinin 6. fıkrasında; "Öğrencinin çift anadal programında alması gereken dersler ve kredileri Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen Yükseköğretim Alan Yeterlilikleri dikkate alınarak ilgili bölümlerin ve fakülte kurullarının önerisi üzerine senatonun onayı ile belirlenir. İlgili çift anadal lisans programının, öğrencinin programın sonunda asgari olarak kazanması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklere göre tanımlanmış öğrenim kazanımlarına sahip olmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesi gerekir.
" hükmü, 'Başvuru süresi' başlıklı 17. maddesinin 4. fıkrasında; "Öğrencinin çift anadal programından mezun olabilmesi için genel not ortalamasının en az 100 üzerinden 70 olması gerekir. Tüm çift anadal öğrenimi süresince öğrencinin genel not ortalaması bir defaya mahsus olmak üzere 100 üzerinden 65’e kadar düşebilir. Genel not ortalaması ikinci kez 100 üzerinden 65’in altına düşen öğrencinin ikinci anadal diploma programından kaydı silinir." hükmü yer almıştır.
Dava konusu işlem tarihi itibarıyla yürürlükte olan Başkent Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin 14. maddesinin 5. fıkrasında, "Çift anadal ve yan dal programlarının açılışı, bu programlara öğrenci kabulü ve programların yürütülüşü, Başkent Üniversitesi Çift Anadal Lisans Programı Yönergesi ve Başkent Üniversitesi Yan Dal Programı Yönergesi uyarınca gerçekleştirilir." hükmüne yer verilmiştir.
Başkent Üniversitesi Çift Anadal Lisans Programı Yönergesi'nin 'Çift Anadal Lisans Programına Başvuru ve Kabul Koşulları' başlıklı 4. maddesinin (d) fıkrasında; "Öğrencinin çift anadal lisans programına başvurabilmesi için başvurduğu yarıyıla kadar kayıtlı olduğu lisans programında aldığı tüm dersleri başarıyla tamamlamış olması, başvurusu sırasındaki genel not ortalamasının en az 2,26 olması ve anadal lisans programının ilgili yarıyılındaki başarı sıralamasının ilk %20’si içinde bulunması gerekir. Not ortalaması yeterli olduğu halde, %20 içinde bulunmayan ancak, çift anadal yapılacak programın ilgili yıldaki taban puanından az olmamak üzere yeterli puana sahip olanlar da çift anadal programına başvurabilirler...", (f) fıkrasında; "Çift anadal lisans programına kabul işlemi, başvurulan bölümün bağlı olduğu Fakülte Yönetim Kurulu kararı ile kesinleşir." düzenlemesi, 'Başarı ve Mezuniyet" başlıklı 6. maddesinin (g) fıkrasında: " Öğrencinin çift anadal lisans programından mezun olabilmesi için genel not ortalamasının en az 2,26 olması gerekir. Tüm çift anadal öğrenimi süresince öğrencinin genel not ortalaması bir defaya mahsus olmak üzere 2,00'nin altına düşebilir. Genel not ortalaması ikinci kez 2,00'nin altına düşen öğrencinin çift anadal diploma (lisans) programından kaydı silinir." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca öğrencilerin çift anadal programına gerek kabul edilmelerinde, gerekse anılan programa devam etmeleri ile mezuniyetlerinde, öğrencilerden, belirlenen asgari başarı şartını ve diğer koşulları yerine getirmelerinin arandığı açık olup, bu halde iki ayrı diploma programından eş zamanlı olarak ders alınması mümkün kılınarak, öğrencilere iki ayrı diploma alınabilmesi olanağı tanınmaktadır.
Öğrencilerin çift anadal programına kayıt yaptırabilmeleri için öncelikle birinci anadallarında başarı şartını sağlamaları, çift anadal programından mezun olabilmeleri için de öncelikle birinci anadal diploma programından mezun olmaları gerekmektedir.
İlgili Yönetmelik ve Yönergede söz konusu başarı kriteri için genel not ortalaması esas alınmakla birlikte, "genel not ortalaması"na dair tek bir tanım bulunduğundan Yönetmelikte sözü edilen "genel not ortalaması" şartının öğrenim görülen anadallardan hangisi için arandığı, yapılacak genel değerlendirmeden ve bu ifadenin kullanıldığı yerlerden anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, dava konusu edilen Yönergenin 6. maddesinin (g) fıkrasında, çift anadal programına devam ve mezuniyet şartları düzenlendiğinden, maddede geçen genel not ortalaması ile kastedilenin de çift anadal programındaki ortalama olduğunun kabulü gerekmektedir. Söz konusu yaklaşım, Yönetmeliğin 16. maddesinin 6. fıkrasında geçen, "...İlgili çift anadal lisans programının, öğrencinin programın sonunda asgari olarak kazanması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklere göre tanımlanmış öğrenim kazanımlarına sahip olmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesi gerekir." hükmü ile de uyumludur.
Aksi düşüncenin kabulü halinde, yani birinci anadalda sağlanan başarının esas alınması durumunda, öğrencinin ikinci anadaldaki başarısının düşük olması hususunun gözardı edilmesine; her iki anadaldaki not ortalamasının birlikte değerlendirilmesi durumunda ise, birinci anadaldaki başarı öğrencinin çift anadaldaki başarısızlığını gidererek, çift anadal programı ile amaçlanan ve asgari olarak kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklere engel olmasına neden olacaktır.
Bu itibarla, birinci anadal ile ikinci anadaldaki başarının, genel not ortalamasının birbirinden ayrı olarak değerlendirilmesi gerektiği, birinci anadaldaki başarının yalnızca çift anadal programına kayıt esnasında önem arz ettiği sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, dava konusu bireysel işlem ile işlemin dayanağı Başkent Üniversitesi Çift Anadal Lisans Programı Yönergesi'nin 6. maddesinin (g) fıkrasında hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan, yukarıda yer verilen mevzuat hükmü uyarınca çift anadal programına öğrenci kabul işleminin Fakülte Yönetim Kurulu kararıyla olacağının düzenlendiği, dolayısıyla yetkide paralellik ilkesi uyarınca çift anadal programından ilişiğin kesilmesi işleminin de aynı Kurul tarafından tesis edilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, dava konusu işlemin davacıya öğrenci işleri daire başkanının imzalı yazısıyla bildirildiği görüldüğünden, Mahkeme tarafından işlemin kimin tarafından tesis edildiğinin de araştırılması gerekmektedir.
Ayrıca, davacı tarafından 23/01/2017 tarihi itibarıyla çift anadal programından kaydının silinmesine ilişkin işleme karşı açılan davada, .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı iptal kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararı, Dairemizin 09/11/2021 tarih ve E:2018/3335, K:2021/5147 sayılı kararıyla bozulmuştur.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesine kesin olarak, 03/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.