Esas No: 2022/2407
Karar No: 2022/2471
Karar Tarihi: 06.06.2022
Danıştay 13. Daire 2022/2407 Esas 2022/2471 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2022/2407 E. , 2022/2471 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/2407
Karar No:2022/2471
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1. ... Hizmet Temizlik İnşaat Taahhüt Taşımacılık Otomasyon Turizm ve Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi
2. ... Entegre Tesis Yönetim Sistemleri Turizm Yatırım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürlüğü Tedarik ve Lojistik Daire Başkanlığı'nca 24/06/2019 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ... ihale kayıt numaralı "Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Temizlik Hizmeti Alımı" ihalesi üzerlerinde kalan ve sözleşme imzalanan ... Entegre Tesis Yönetim Sistemleri Turizm Yatırım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi (... ) - ... Hizmet Temizlik İnşaat Taahhüt Taşımacılık Otomasyon Turizm ve Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi (...) iş ortaklığının, sözleşmenin imzalanması aşamasında sahte belge teslim etmek suretiyle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında yasak fiil ve davranışta bulunduğundan bahisle anılan Kanun'un 26. maddesi uyarınca, davacı şirketler ile birlikte %50'den fazla hissesine sahip ortaklarının 2 (iki) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına dair 13/10/2020 tarih ve 31273 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan işlemin davacı şirketlere ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; ihaleyi yapan idarece, 2020 yılının Ocak ayında, 2019 yılı bütçe işlemleri kapsamında yapılan hesaplamalarda, idareleri ile ... -... arasında imzalanan sözleşmeye ve ihale kararına ilişkin damga vergilerinin ve sözleşme karar pulu vergisinin (toplamda 25.022,43-TL) ödenmediğinin tespiti üzerine durumun araştırıldığı, bu kapsamda ihaleyi yapan idareye gönderilen banka dekontu, beyanname ve defter örneğine ilişkin olarak ilgili kurumlarla yazışmalar yapıldığı, Gazikent Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün ... tarih ve ... sayılı yazısında, idarelerinin kayıtlarında 25.022,43-TL tutarında karar ve sözleşme damga vergisine ilişkin tahsilat bilgisine rastlanılmadığı, aynı şekilde ... Bankası A.Ş.'nin ... tarih ve ... sayılı yazısında, ilgili ödemeye ilişkin dekonta bankalarının kayıtlarında rastlanılmadığının bildirildiği, bunun üzerine ihaleyi yapan idarece ... tarih ve ... sayılı yazısı ile ... ve ...'in sahte belge kullanmak, düzenlemek veya teşebbüs etmek yasak fiil ve davranışında bulunduğu gerekçesiyle ... ile ... 'in 4735 sayılı Kanun uyarınca 2 (iki) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına karar verildiği;
Bu durumda, ihaleyi yapan idare ile ... -... iş ortaklığı arasında imzalanan sözleşmeye göre damga vergisi ve sözleşme karar pulunun ödendiğini gösteren 04/10/2019 tarihli ve 25.022,43-TL tutarlı ... Bankası dekontunun gerçeği yansıtmadığı, ayrıca söz konusu vergilerin de ilgili Vergi Dairesi Müdürlüğü'ne yatırılmadığının ihaleyi yapan idare tarafından ilgili kurumlarla yapılan yazışmalar neticesinde tespit edilmesi üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği; öte yandan, davacı şirketler tarafından dava dilekçesi ekinde, anılan vergileri ödediklerine dair 25.022,43-TL bedelli ve 13/05/2020 düzenleme tarihli ... banka dekontunun dosyaya sunulduğu, gerçekte olmayan bir belge ile karar ve sözleşme damga vergisinin ödendiğine ilişkin olarak ihaleyi gerçekleştiren idarenin yanıltıldığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, her ne kadar dava dilekçesinde davacı ...'in ortağı olan ...'ın söz konusu ihalenin yürütümü esnasında anılan şirket ile bir bağının bulunmadığından hakkında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesinin cezaların şahsiliği ilkesine aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmüşse de, davanın doğrudan tarafı olmayan bir kişi hakkında ileri sürülen iddianın incelenmesinin hukuken mümkün bulunmadığı belirtilmiştir.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, dekontun ne sözleşme imzalanmadan önce ne de sözleşme imzalandıktan sonra ihaleyi yapan idareye sunulduğu, davalı idarece, ihaleyi yapan idarenin talebi dikkate alınmaksızın 2 (iki) yıl süreyle ihalelere katılmaktan yasaklanmasına karar verildiği, bu kararın ölçülülük ilkesine aykırı olduğu, dava konusu işleme konu belgelerin fotokopi olduğu ve hukukî sonuç doğurmaya elverişli olmadığı, aslı bulunmayan belgelerin aldatma kabiliyetinin bulunmadığı, kim veya kimler tarafından düzenlendiği belirsiz evrak nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, kabul edilmemekle birlikte davalı idarenin savunmasına göre ... tarafından düzenlenip kullanılan belgeden dolayı ... hakkında da yasaklama kararı verilmesinin cezaların şahsiliği ilkesine de aykırı olduğu, kaldı ki bahsedildiği gibi sahte dekontun kullanılmadığı, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na yapılan şikâyet hakkında ... tarih ve ... sayılı soruşturmada kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, bu karara karşı yapılan itirazın ise ... Sulh Ceza Hâkimliği'nin ... tarih ve ... değişik iş sayılı kararı ile reddedildiği ileri sürülmüştür.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, ihaleyi yapan idare ile ihaleyi kazanan şirketler arasında imzalanabilmesi için sözleşmeye davet yazısında istenen evrakın sunulması gerektiği, aksi takdirde sözleşmenin imzalanamayacağı, uyuşmazlık konusu olayda, ihaleyi yapan idarece istenen evrak, ihaleyi kazanan şirketler tarafından ibraz edildiği için İhale Sözleşmesi'nin 7.2. maddesinin kaleme alındığı, aldatma kastıyla hareket eden şirketlerin sahte dekont kullandığı gerçeğinin önüne geçilmemesi gerektiği, banka dekontu ve damga vergisi beyannamesi gerçek olduğundan bahisle sözleşmenin imzalandığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olarak tesis edildiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Sahte olduğu belirtilen dekontun ... tarafından düzenlendiği ve ihaleyi yapan idareye gönderildiği görüldüğünden, temyiz isteminin kısmen reddi ile ... yönünden usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması; ... yönünden ise iştirak edildiğine yönelik her türlü şüpheden uzak bir delil olmadığından temyiz isteminin kısmen kabulü ile ... yönünden Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harcının istemleri hâlinde davacılara iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 06/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.