Danıştay 2. Daire 2021/19064 Esas 2022/3330 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/19064
Karar No : 2022/3330


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. … 2- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi, … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri … olarak görev yapan davacı, Yönetim Kurulunun 14/05/2019 günlü, 144 sayılı kararı ile bu görevinden alınarak, yine Yönetim Kurulunun … günlü, … sayılı kararı ile teknik hizmetler sınıfına dahil 1. dereceli mühendis kadrosuna atanmasına ilişkin işlem ile Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İnsan Kaynakları ve Eğitim Dairesi Başkanlığının … günlü, E.… sayılı yazısı ile … emrinde görevlendirilmesine yönelik işlemin iptali ile maaş ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararıyla; üst düzey yönetici atama ve görevden alma konusunda geniş bir tercih ve takdir yetkisine sahip olan idarenin, her türlü takdire dayalı işlemlerinde takdir yetkisini kullanırken kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun hareket etmesi gerektiği, davacının daire başkanlığı görevinde başarısız ve yetersiz olduğu ya da görevinden alınmasını gerektirecek bir eylemi, tutum ve davranışı ile hizmete etkisi olan herhangi bir olumsuzluğu bulunduğu yönünde bir tespit bulunmadığı gibi mühendis kadrosuna atanmasını gerektiren hukuken geçerli herhangi somut bir nedenin de davalı idarece gösterilmediği ve davacının görevinde başarısızlığı ya da yetersizliğinin bulunup bulunmadığı hususunda bir değerlendirme yapılmasına olanak sağlayacak nedenlerin de ortaya konulmadığı dikkate alındığında, salt takdir yetkisinin kullanıldığı ileri sürülerek tesis edilen dava konusu idari işlemde gerek yasal mevzuat gerekse Anayasa Mahkemesi ve Danıştayın istikrar kazanmış içtihatlarında vurgulanan temel ilkeler bağlamında, daire başkanlığından alınan davacının mühendis olarak atanması ve bu şekilde görevlendirilmesine dair tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı; öte yandan; Anayasa'nın 125. maddesi uyarınca, hukuka aykırılığı yargı kararıyla saptanan dava konusu işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal hakların davalı idarelerce davacıya ödenmesi gerektiğinin de açık olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline, davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının hesaplanarak davalı idarelerce davacıya ödenmesine hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : … Bölge İdare Mahkemesi, … İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; İstinaf başvurusuna konu mahkeme kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinde düzenlenen kararın kaldırılması sebeplerinin bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurularının reddine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVALI İDARELERİN İDDİALARI :
... BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI: Davalı İdare tarafından; Belediyenin, bağlı kuruluşu olan ASKİ ile Yönetim Kurulu Başkanının Büyükşehir Belediye Başkanı olması dışında hiçbir yönetsel bağı bulunmadığı, bu bağlantının da ASKİ'de çalışan personel açısından organik bağ oluşturmaya yeterli olmadığı, dolayısıyla anılan personelden dolayı Belediye ile ASKİ arasında mecburi dava arkadaşlığı kurulmasının hukuka aykırı olduğu, dava konusu işlem incelendiğinde, işlemi hazırlayan, başlatan ve tamamlayan tüm birimlerin ASKİ Genel Müdürlüğüne ait olduğu, İdarelerinin konuyla ilgili hiçbir bilgisinin bulunmadığı, konuyla ilgili hiçbir malumatları bulunmadığından ve kurum içi herhangi bir birimden bilgi ve belge talebinde bulunamadıklarından, davanın esasına ilişkin savunma yapamadıkları, yalnızca husumet itirazında bulunabildikleri, kurulan dava arkadaşlığı ile Anayasa ile güvence altına alınan savunma haklarının Mahkemece kısıtlandığı ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
... GENEL MÜDÜRLÜĞÜ: Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin, kamu yararı amacı ve hizmet gereği ilkeleri doğrultusunda hukuken geçerli sebeplere dayanılarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 68 ve 76. maddeleri hükmü ile idareye tanınan takdir yetkisi kapsamında tesis edildiği ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığının husumete yönelik itirazları yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri … olarak görev yapan davacı tarafından; Yönetim Kurulunun … günlü, … sayılı kararı ile bu görevinden alınarak, yine Yönetim Kurulunun … günlü, … sayılı kararı ile teknik hizmetler sınıfına dahil … kadrosuna atanmasına ilişkin işlem ile Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İnsan Kaynakları ve Eğitim Dairesi Başkanlığının … günlü, E.… sayılı yazısı ile Genel Müdür Yardımcılığı emrinde görevlendirilmesine yönelik işlemin iptali ile maaş ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 71. maddesinin 2. fıkrasında; "Kurumlar, memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabilirler." kuralına yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 76. maddesinde de; "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst veya kurum içinde aynı veya başka yerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler" hükmü yer almıştır.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
'un " Teşkilat ve personel" başlıklı 12. maddesinde; "Genel Müdürlük, hizmetin gerektirdiği sayıda daire başkanlığı, müdürlük ve bunlara bağlı ait kademe birimlerinden teşekkül eder ve İSKİ'nin ihtisas isteyen kadroları, o ihtisasla ilgili meslek erbabından oluşturulur. Daire başkanları Teftiş ve Kontrol Kurulu Başkanı ve 1 inci Hukuk Müşaviri Genel Müdürün teklifi, yönetim kurulunun kararı ve İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile, müdürler, teknik elemanlar, avukatlar, müfettişler, daire başkan yardımcıları ve doktorlar Genel Müdürün teklifi üzerine Yönetim Kurulu kararı ile, İSKİ'nin diğer personeli Genel Müdür tarafından atanır."... düzenlemesine, aynı Kanun'un Ek Madde 5 hükmünde ise: "Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.
" düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen 657 sayılı Yasa hükümleri ile memurların sınıfları da değiştirilmek suretiyle atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yargı içtihatlarıyla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, 1997'de Salihli Belediyesinde işletme müdürü olarak göreve başladığı,1999'da aynı yerde mühendis kadrosuna atandığı, 2000 yılında Ceyhan Belediyesine, 2005 yılında ise Adana Büyükşehir Belediyesine mühendis kadrosunda atandığı, 23/05/2014 tarihinde Adana Büyükşehir Belediyesinde Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığına atandığı, 26/12/2017 tarihinde şube müdürü, 16/02/2018 tarihinde ise tekrar daire başkanlığı kadrosuna atandığı, dava konusu işlemler ile daire başkanlığı görevinden alınarak, teknik hizmetler sınıfına dahil 1. dereceli mühendis kadrosuna atandığı ve Genel Müdür Yardımcılığı emrinde görevlendirildiği anlaşılmaktadır.
Davacının geçmiş hizmetleri incelendiğinde; İdarenin, davacıyı … kadrosuna 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76. maddesinde ifadesini bulan takdir yetkisi kapsamında atadığı görülmekte olup, davalı idarenin atama konusunda sahip olduğu bu yetkinin davacıyı görevden alma konusunda da mevcut olduğunun kabulü noktasında tereddüt bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, idarenin mevzuat uyarınca sahip olduğu takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullandığına dair herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı, dava konusu işlemin, davacının geçmiş hizmetleri ve görevin niteliği gözönünde bulundurularak, hizmetin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemlerin iptali, davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının hesaplanarak davalı idarelerce davacıya ödenmesi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı karara yönelik davalı İdareler tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi, … İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararda ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARELERİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi, … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 06/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.