Esas No: 2016/4280
Karar No: 2022/2506
Karar Tarihi: 07.06.2022
Danıştay 13. Daire 2016/4280 Esas 2022/2506 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2016/4280 E. , 2022/2506 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4280
Karar No:2022/2506
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, futbol müsabakalarında … adı altında gerçekleştirilen e-kart ve e-bilet uygulaması ile … A.Ş.’nin (…) … Federasyonu (…) ile yaptığı sözleşmeler ile münhasır hizmet sağlayıcı konumuna getirildiği, elde ettiği söz konusu konumunu bağlama ve ayrımcılık gibi uygulamalarla kötüye kullandığı iddiasıyla yapılan şikâyet başvurusunun reddine ve taraflar arasındaki uygulamaya 2016-2017 futbol sezonu bitimine kadar bireysel muafiyet verilmesine dair alınan … tarih ve … sayılı Rekabet Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı tarafından, özet olarak; ''… tarafından düzenlenen ihale ile futbol müsabakalarına ilişkin olarak bilet satışlarına aracılık hizmetleri işinin …’a verildiği, böylece ilgili aracılık hizmetleri pazarında hâkim durum yaratıldığı, … tarafından yapılan bir başka ihale ile “…” uygulamasına ilişkin teknik altyapının gerçekleştirilmesi işinin ise … – …Teknoloji ve Ödeme Sistemleri Konsorsiyumu’na verildiği, ilgili Konsorsiyum ile …’ın … Holding’in grup şirketleri olduğu ve TFF tarafından gerçekleştirilen söz konusu iki ihalenin de rekabet şartlarını taşımadığı, …’ın futbol müsabaka biletlerinin satışına aracılık hizmetleri pazarında hâkim durumda bulunduğu ve bağlama, ayrımcılık gibi uygulamalar yoluyla söz konusu hâkim durumunu kötüye kullandığı, …’ın futbol müsabaka biletlerinin satışına aracılık hizmetleri pazarında bir yılı aşan münhasırlık içeren sözleşmeler yaptığı, bu nedenle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4. maddesini ihlâl ettiği'' iddialarıyla yapılan şikâyet başvurusunun reddedilerek taraflar arasındaki bahse konu uygulamaya 2016-2017 futbol sezonu bitimine kadar bireysel muafiyet verilmesine dair alınan kararın iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı;
Olayda, davalı idarece, “Sistem entegratörlüğü” sözleşmesinin, yasa tarafından getirilen sistemin uygulamaya konulabilmesi için gereken teknik altyapının kurulmasına ilişkin bir sözleşme olduğundan, … açısından bir hizmet alımı sözleşmesi niteliğinde olduğu ve bu anlamda 4054 sayılı Kanun kapsamında yer almadığı, bununla birlikte … ile … arasında yapılan, E-Kart sisteminin kurulum ve işletimini düzenleyen sözleşmenin ise gelir getirici nitelikte ekonomik bir faaliyet ve yeni bir pazar oluşturduğu, ayrıca … ile … arasında yapılan sözleşme ile …’a 10 yıl boyunca E-Kart pazarında münhasıran faaliyet gösterme imkânı tanındığı ve bu süre boyunca başka herhangi bir teşebbüsün pazara girişinin söz konusu olamayacağı, böylece bir teşebbüs lehine 10 yıl boyunca münhasır bir hak tesis eden bu sözleşmenin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında olduğunun tespit edildiği, Kanunun 5. maddesi açısından yapılan değerlendirmede ise E-Kart sisteminin uygulanması, elektronik biletleme yapılması ve stadyumlarda güvenlik önlemleri kurularak buna ilişkin veri tabanları oluşturulması suretiyle hizmetlerin daha güvenli sunumunun ve hizmeti sunan teşebbüs konumundaki futbol kulüplerinin şiddet eylemleri kapsamında uğradıkları zararlardan korunmalarının mümkün olabileceği, bu durumun kamu yararını sağlayacak bir gelişme olarak ele alındığı noktada, malların üretim veya dağıtımı ile hizmetlerin sunulmasında iyileşme sağladığı sonucuna varılabileceği, buna ek olarak söz konusu iyileşmeler kapsamında hizmetin münhasıran tek sağlayıcıdan temin edilmesinin maliyet avantajları yaratacağı ve bunun da tüketiciye yansıtılabileceği, futbol müsabaka biletlerinin elektronik sistem üzerinden satılmaya başlamasının, söz konusu biletlerin satışına ilişkin olarak önceki dönemlerde görülen karaborsacılık gibi faaliyetlerin önüne geçici nitelikte olduğu ve bunun biletlerin satışında tüketicilerin futbol kulüpleri tarafından belirlenen nominal değerler üzerinden ürünlere ulaşmasını sağladığı ve bu durumun da ürünlerin dağıtımı bakımından etkinlik doğuran ekonomik bir gelişme sağladığının görüldüğü, ayrıca, hizmetlerin güvenli olarak sunumunu sağlamanın tek bir veri tabanının oluşturulabilmesine bağlı olduğu ve birden fazla sistem entegratörü olmasının ek işlem maliyeti yaratacağı ve sistemin işlerliğini engelleyebileceği, bu nedenle söz konusu sözleşmelerin münhasır olarak düzenlenmesi ile bahsi geçen ekonomik faydaların doğacağının değerlendirildiği, gerek hizmetlerin güvenli sunumunun sağlanmasının gerekse futbol müsabaka biletlerinin fiyatlarında yaşanan sanal artışların önüne geçilerek, tüketicilerin futbol kulüplerince belirlenen değerler üzerinden ürün temin edebilmelerinin sağlanması ve maliyet avantajlarının yansıtılması hususlarının tüketicinin ilgili uygulama kapsamında elde ettiği faydalar olarak değerlendirildiği, sisteme yapılan yatırımın ne kadar zamanda geri dönüşünün sağlanacağı konusunda yapılacak tahminlerin şu aşamada doğru bir değerlendirmeye imkân vermeyeceği, ayrıca pazar henüz yeni oluşmakta olduğundan on yıllık münhasırlık içeren sözleşmenin, pazardaki etkilerinin ve pazar koşullarının incelenmesinin de bu aşamada mümkün görünmediğinin değerlendirildiği, etkinlik kazanımlarının daha rekabetçi bir yöntemle elde edilmesinin mümkün olup olmadığı hususunu ortaya koymak bakımından mevcut aşamada yeterli bilgi ve bulgunun olmadığı, bu nedenle sistemin belli süre ile uygulanmasının beklenmesi ve bu kapsamda alınacak sonuçların sonradan değerlendirilmesinin daha sağlıklı olacağı sonucuna varıldığı, son olarak 4054 sayılı Kanun'un 6. maddesi kapsamında yapılan değerlendirmede, …'ın müsabaka biletlerinin satışında kullanılacak elektronik kartlar ve futbol müsabaka biletlerinin satışına aracılık hizmetleri pazarlarında hâkim durumda olduğu tespit edildikten sonra …’ın hâkim durumunu kötüye kullandığına ilişkin iddiaların ise ayrımcılık ve bağlama çerçevesinde değerlendirildiği, müsabakalara ilişkin bilet fiyatlarının ilgili futbol kulüplerince belirlendiği ve …’ın bilet satış fiyatlarına herhangi bir etkisi veya müdahalesinin olmadığı, UEFA kapsamında gerçekleşen futbol müsabakalarında … aracılığıyla satın alınan biletlerin kâğıt biletlere göre indirimli olmasının futbol kulüplerinin kararları sonucunda ortaya çıktığı, dolayısıyla …’ın bilet fiyatlarını belirlemede herhangi bir rolü olmaması sebebiyle bilet satışlarında eşit alıcılara farklı şartlar uygulamak suretiyle hâkim durumunu kötüye kullanmasının mümkün olmadığı kanaatine varıldığı, …’ın bağlayan ürün olan elektronik kartları, bağlanan herhangi bir ürün olmaksızın da piyasaya sürdüğü, bir başka deyişle, bankanın elektronik kartın yanında kredi kartı veya banka kartı alınmasını zorlamadığı, uygulamada ise tüketicilerin ağırlıkla sadece elektronik kart özelliği olan ürünü tercih ettiği kanaatine ulaşıldığı, E-Biletlerin satışına aracılık hizmetleri ve elektronik kartlar pazarında hâkim durumda olan …’ın birbirinden ayrı ürünler olan …. elektronik kartları ile banka kart ve kredi kartlarını bağlayarak bir arada müşterilere sunmakla birlikte elektronik kartların ayrı olarak da satın alınabildiği, müşterilerin ürünleri bir arada satın almak konusunda zorlanmadığı ve uygulamanın niteliği, kapsamı ve bankacılık pazarının özellikleri dikkate alındığında …’ın elektronik kartları tek başına ve aynı zamanda dileyen müşteriler bakımından kredi kartı veya banka kartı ile birlikte sunmasının, bankacılık hizmetleri pazarının rakiplere kapanmasına yol açmayacağı değerlendirilerek … ile … ve … Konsorsiyumu arasındaki ilgili sözleşmeler ile … ile kulüpler arasında imzalanan Bilet Satışlarına Aracılık Sözleşmeleri’ne 2016-2017 futbol sezonu bitimine kadar bireysel muafiyet tanınmasına ve bu sürenin bitiminde bahse konu sözleşmelerin tekrar değerlendirilmesine dair alınan dava konusu kararda hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, … sistemi ile şikâyet edilen teşebbüslere gelir sağlanmasının amaçlandığı, dava konusu Kurul kararında … sisteminin 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun'un bir amacı olduğu yönünde değerlendirmelere yer verildiği, ancak elektronik kart adı verilen stadyum geçiş sisteminin de … sisteminin de yasada öngörülen bir amacının olmadığı, … sistemi ve buna dayalı uygulamaların ortaya çıkardığı sonuçların ve birden fazla pazarda yarattığı rekabet ihlâlinin kapsamı ile tüketici sömürüsü teşkil eden yönlerinin araştırılmadığı, … ile … arasında yapılan sözleşmede, pazarı başka teşebbüslere kapatacak nitelikte bankaya verilen taahhüt ve garantilerin söz konusu ihlâli somutlaştırdığı, muafiyet şartları oluşmadan taraflar arasındaki anlaşmaya muafiyet tanındığı, yeterli inceleme ile dava konusu Kurul kararının alınmadığı, söz konusu Kurul kararına itiraz eden spor kulüplerinin itirazlarının da değerlendirilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 07/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.