Danıştay 13. Daire 2017/2469 Esas 2022/2502 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/2469
Karar No:2022/2502

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Enerji Elektrik Üretim Pazarlama Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Giresun ilinde kurulması planlanan ... ve ... Projesi için üretim lisansı verilmesinin uygun bulunması hususunda alınan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) ... tarih ve ... sayılı kararında yer alan ÇED Belgesinin sunulması yükümlülüğünün süresi içinde yerine getirilmemesi nedeniyle, lisans başvurusunun reddedilmesine ve teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin ... Kurumu Elektrik Piyasası Daire Başkanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı yazısıyla bildirilen Kurul'un .... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; davacı şirketin .... Bölge Müdürlüğü'nün ... tarih ve .... sayılı yazısına istinaden 1,914 MW kurulu güç için ... tarih ve ...sayılı "Çed Gerekli Değildir" belgesini aldığı, aynı prosedürü DSİ nezdinde işletmediği, DSİ tarafından gönderilen 13/12/2011 tarihli yazı ekinde Kuruma gönderilen proje ile ilgili Su Kullanım Hakkı Anlaşmasını 4,38 MWm/3,90 MWe kurulu güç değerleri için imzaladığı, davalı Kurumun 27/12/2011 tarihli yazısının ardından DSİ nezdindeki girişimini 12/04/2012 tarihli yazısı ile başlattığı, bu başvuruya ilişkin revize fizibilite raporunun DSİ'ye sunulmasının ise Kasım 2012 tarihini bulduğu, söz konusu gecikmelerden sonra da proje ile ilgili nihai kurulu güç revizyon çalışmaları sonucunda kurulu gücün 3.231 MWm/3.071 MW değerlerine çekildiği, dolayısıyla davacı şirketin Kurul'un ... tarih ve ... sayılı uygun bulma kararında yer verilen ÇED belgesinin gerekli süreler içerisinde sunulması yükümlülüğünü yerine getirmediği, davacı şirketin, SKHA (4,38 MWm/3,90 MWe) ve ÇED belgesinde (1,914 MW) yer alan kurulu güç değerlerinin farklı olmasının problem yaratacağının sabit olduğu hâlde, davalı idarenin 27/12/2011 tarihli yazısından önce bu farklılığa ilişkin DSİ nezdinde başvuruda bulunmamış olması nedeniyle, gerekli özen ve dikkati göstermediği, bu itibarla söz konusu olayda mücbir sebep bulunduğu iddiasının yerinde olmadığı anlaşıldığından, lisans başvurusunun reddine ve 43.800,00-TL tutarındaki teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdarî Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği uyarınca, projenin yapılacağı kot aralığının (proje yeri) DSİ tarafından belirlendiği ve projenin yapımı için başvuruda bulunan şirketlerin bu kot aralığına göre fizibilite raporu hazırladığı, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılan Çamoluk – Şiran Devlet Karayolu’nun güzergâhının belirli bir kısmının 4,38 MWm/3,90 MWe kurulu gücündeki ilk fizibilite raporundaki normal işletme su seviyesi olan 1135,00 m kotunun altında kalması nedeniyle 4,38 MWm/3,90 MWe kurulu gücündeki ilk fizibilite raporunun uygulanmasının mümkün olmadığı, bu konuda mücbir sebep meydana geldiği, bu durumun DSİ ile ilk anlaşma imzalandıktan sonra şirketin bu anlaşmaya göre ÇED raporu için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvuruda bulunması üzerine, Bakanlığın Karayolları Genel Bölge Müdürlüğü’nden görüş sorması üzerine ortaya çıktığı, bu durumun önceden bilinmesinin mümkün olmadığı, projenin yer alacağı kot aralığını belirleme yetkisinin tek başına DSİ'ye ait olduğu, bu durumun mücbir sebep olduğunun DSİ tarafından da kabul edilerek ek fizibilite raporunun kabul edildiği, söz konusu mücbir sebebin öngörülmesinin mümkün olmadığı, proje hayata geçirildiği takdirde ülkemizin enerji açığının giderilmesine katkıda bulunacağı, DSİ’den kurulu güç değişikliği için gerekli iznin alındığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
21/01/2010 tarih ve 2401-25 sayılı Kurul kararı çerçevesinde DSİ ile "Su Kullanım Hakkı Anlaşması" yapılması, teminat mektubu sunulması ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamındaki kararın ibraz edilmesi yükümlülükleri bulunan davacı şirketin, ÇED Belgesinin sunulması yükümlülüğünü süresi içerisinde yerine getirmediğinden bahisle Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin Geçici 8. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi çerçevesinde lisans başvurusunun reddedilmesi ile mülga Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin 7. maddesi gereği 43.800,00-TL tutarındaki teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin 01/07/2014 tarih ve 5101-10 sayılı Kurul kararının tesis edilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
30/03/2013 tarih ve 28603 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun “Mevcut lisans başvurularının önlisansa dönüştürülmesi” başlıklı Geçici 10. maddesinde, “Bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kurumca henüz sonuçlandırılmamış üretim lisansı başvuruları, önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve sonuçlandırılır.” kuralına yer verilmiştir.
6446 sayılı Kanun'a dayanılarak hazırlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin “Mevcut lisans başvuruları” başlıklı Geçici 8. maddesinin birinci fıkrasında, mezkûr Kanun'un yürürlüğe girmesine kadar Kurumca henüz sonuçlandırılmayan; ikinci fıkrasında ise, Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uygun bulma kararı verilmiş olan üretim lisansı başvurularına ilişkin olarak ikili bir ayrıma gidilerek;
"(1) Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kurumca henüz sonuçlandırılmamış olan;
a) Üretim ve otoprodüktör lisansı başvuruları, önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve bu Yönetmelikte düzenlenen önlisans başvurularına ilişkin düzenlemeler çerçevesinde,
...
sonuçlandırılır.
(2) Kanun'un yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uygun bulma kararı verilmiş olan üretim lisansı başvuruları ile ilgili olarak;
a) Uygun bulmaya ilişkin Kurul kararında belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmesi için öngörülen süresi sona ermiş olanlardan, mücbir sebep ile Kurul tarafından uygun bulunan hâller dışında kalan sebeplerle, söz konusu yükümlülüklerini süresi içerisinde tamamlamamış olan tüzel kişilerin başvuruları reddedilerek başvuru aşamasında sunulmuş olan teminatları irat kaydedilir.
b) (a) bendi kapsamındaki tüzel kişiler hariç olmak üzere, diğer tüzel kişilerin uygun bulmaya ilişkin Kurul kararları kaldırılarak bu kişilerin başvuruları önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerin tamamlanması için ilgili tüzel kişilere doksan günlük süre verilir. İlgili tüzel kişinin, bu süre içerisinde de yükümlülüklerini tamamlayamaması veya başvurudan vazgeçildiğinin Kuruma yazılı olarak bildirilmesi hâlinde, söz konusu tüzel kişinin başvurusu Kurul kararı ile reddedilir ve ilgili başvuru kapsamında Kuruma sunulan teminat mektubu iade edilir." kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6446 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesiyle, Kanun'un yürürlüğe girdiği 30/03/2013 tarihine kadar Kurumca sonuçlandırılmamış, yani lisans verilmesi ya da verilmemesi hususunda herhangi bir Kurul kararının bulunmadığı tüm durumlarda bu başvuruların önlisans başvurusu olarak değerlendirileceği ve sonuçlandırılacağı açıkça ifade edilmiş olup, maddede herhangi bir sınırlayıcı, kısıtlayıcı veya istisnaî kayıt ve şarta yer verilmediği, yerine getirilmesi gereken başka bir idarî usul işleminin öngörülmediği, başvurular arasında bir ayrım yapılmadığı açık iken, Yönetmeliğin Geçici 8. maddesinde mevcut lisans başvuruları yönünden; Kurumca henüz sonuçlandırılmamış olan ve Kurumca uygun bulma kararı verilmiş olanlar şeklinde ikili bir ayrım yapılarak düzenlenmeye gidildiği; bu suretle maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde sadece Kurumca uygun bulma kararı verilmiş olanları kapsayan ve 6446 sayılı Kanun'da öngörülmeyen bir düzenlemeye yer verildiği gerekçesiyle Dairemizin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile dava konusu Kurul kararının dayanağı olan ... Yönetmeliği'nin Geçici 8. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin iptaline karar verilmiştir.
Bu itibarla, dava konusu Kurul kararının dayanağı olan Yönetmelik maddesinin iptal edildiği ve davacının üretim lisansı başvurusunun 6446 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 30/03/2013 tarihine kadar Kurumca sonuçlandırılmadığı görüldüğünden, davacının üretim lisansı başvurusunun, 6446 sayılı Kanun'un Geçici 10. maddesi kapsamında önlisans başvurusu olarak değerlendirilmesi ve buna göre sonuçlandırılıp karara bağlanması gerektiği hâlde, başvuru yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmediğinden bahisle üretim lisansı başvurusunun reddedilmesine ve teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 07/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.