Danıştay 2. Daire 2021/6651 Esas 2022/3368 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6651
Karar No : 2022/3368

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın onanmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 25/10/2017 günlü, E:2016/18760, K:2017/21656 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Yozgat İl Emniyet Müdürlüğü emrinde 3. sınıf emniyet müdürü kadrosunda olan davacının, ... İlçe Emniyet Müdürü olarak görev yaptığı dönemde, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 8/7. maddesinde yer alan "Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla veya kin veya dostluk nedeniyle kötüye kullanmak" fiilini işlediğinden bahisle, "meslekten çıkarma" cezasıyla tecziyesine ilişkin İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun ... günlü, ... sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; davacı hakkında, "... " sayılı plakanın verilmesi ile ilgili eyleminden yargılandığı ceza mahkemesince beraat kararı verildiği, davacının ... 'yi yönlendirdiği ve çıkar ilişkisi kapsamında yardımcı olduğu eyleminin sübuta ermediği kanaatine ulaşılmış ise de, davacının ... 'nin silah ruhsatı alması için işlem başlatılması ile ilgili olarak ...'nın davacıdan GBT sorgulaması yapması isteğini yerine getirdiği, karşılığında ...'dan para aldığının ceza mahkemesi kararıyla sabit görüldüğü ve davacıyla ...'nın rüşvet almak ve vermek suçundan hapis cezası ile cezalandırılmış olmaları karşısında, "yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla veya kin veya dostluk nedeniyle kötüye kullanmak" fiilinin işlendiğinin sübuta erdiği, bu nedenle davacının, meslekten çıkarılma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Danıştay Beşinci Dairesince verilen 25/10/2017 günlü, E:2016/18760, K:2017/21656 sayılı kararla, davacının temyiz başvurusu reddedilerek İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davacı tarafından; meslekten çıkarma disiplin cezasının Tüzük hükümlerine göre verildiği, bu durumun suç ve cezaların kanuniliği ilkesine aykırılık oluşturduğu, araç plaka tesciliyle ilgili konu kapsamında usulsüz işlem yapıldığına yönelik Balıkesir İl Emniyet Müdürlüğünce disiplin soruşturması başlatıldığı, fakat herhangi bir disiplin suçunun işlenmediği gerekçesiyle trafik büro personeline ceza verilmediği ... isimli şahsa silah taşıma ruhsatının, usulüne uygun olarak yapılan işlemler tamamlandıktan sonra verildiği, her ne kadar İdare Mahkemesince ceza mahkemesi kararına atıf yapılarak hüküm kurulmuş ise de, rüşvet suçundan verilen mahkumiyet kararının Yargıtay tarafından bozulduğu, söz konusu fiilleri nedeniyle meslekten çıkarılmasının ölçülülük ilkesine aykırılık oluşturduğu, alt ceza uygulanmamasına yönelik herhangi bir gerekçe sunulmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Düzeltilmesi istenen kararın yöntem ve yasaya uygun olduğu, bu nedenle istemin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulüyle davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilmesi suretiyle onanması gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1/c fıkrasına uygun bulunduğundan, davacının karar düzeltme isteminin kabulüyle Danıştay Beşinci Dairesinin 25/10/2017 günlü, E:2016/18760, K:2017/21656 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; Yozgat İl Emniyet Müdürlüğü emrinde 3. sınıf emniyet müdürü kadrosunda olan davacının, ... İlçe Emniyet Müdürü olarak görev yaptığı döneme ilişkin olarak hakkında yürütülen adli soruşturmaya istinaden "Rüşvet, Görevi İhmal ve Kötüye Kullanma, Suçluyu Kayırma, Tutuklu, Hükümlü veya Suç Delillerini Bildirmeme ve Nitelikli dolandırıcılık" suçlarından 03/05/2012 tarihinde gözaltına alındığı ve 05/05/2012 tarihinde de çıkarıldığı mahkemece tutuklandığı, işlediği iddia edilen eylemlerine yönelik olarak 11/05/2012 tarihinde başlatılan soruşturma sonucunda düzenlenen ... günlü, ... sayılı disiplin soruşturma raporunda; ... Gazetesi'nin sahibi ...'nın, ... isimli şahsın ismine uygun ".." serisinden plaka alabilmesi için davacıya yönlendirdiği, davacının ...'ye ikamet adresine göre istediği seri plakanın kendisine verilemeyeceğini söylediği, bunun üzerine ...'nin ikamet adresini değiştirip başvuru yaptığı, "..." sayılı plakanın 11/10/2011 tarihinde ..'ye yeni ikamet adresi esas alınarak verildiği ve davacının ...'den polis derneğine 500,00-TL bağış yapmasını rica ettiği, "..." ve "..." sayılı plakaların 10/10/2011 tarihinde tescil edildiği ve bu bakımdan plaka tescilinde sıranın gözetilmemesi nedeniyle Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 57/a hükmüne uyulmadığı; diğer bir olayda, ...'nın, ... isimli şahsın silah ruhsatını rahat alabilmesi için kimlik numarasını mesaj atarak ve telefonla görüşerek davacıdan GBT kaydına bakmasını istediği, 11/04/2012 günü saat 12:25:39'da davacı ve ... arasında geçen telefon görüşmesinde, davacının ...'nin GBT kaydına baktığını, herhangi bir sıkıntısının olmadığını söylediği, bunun üzerine ...'nin İzmir ilinde olan adresini Susurluk ilçesine aldırdığı, ... ile yaptığı telefon görüşmelerinde defalarca paraya ihtiyacı olduğunu söyleyen davacının, Türkiye ... Bankası Merkez Balıkesir ... Şubesindeki hesabına 800,00-TL'nin ...'nın oğlu ... tarafından EFT yapıldığı, ...'nin kullanmış olduğu telefonun 12/01/2012-12/04/2012 tarihleri arasında baz bilgilerinin incelenmesinde, bahse konu tarihler arasında Susurluk ilçesinde bulunmadığı, zaman zaman Susurluk ilçesine uğradığı veya transit olarak geçtiğinin tespit edildiği; başka bir olayda ise, davacının Susurluk ilçesinde ... Akaryakıt sahibi ... isimli şahsa silah ruhsatı verilmesine ilişkin aksi yönde görevlilerce tutanak tutulmasına ve ruhsat büro memurunca ikaz edilmesine karşın, 26/10/2011 tarihinde ...'nin silah ruhsatı almasını sağladığı şeklindeki davranışlarıyla, "Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla veya kin veya dostluk nedeniyle kötüye kullanmak" suçunu işlediğinin sübuta erdiği belirtilerek, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 8/7. maddesi uyarınca meslekten çıkarma cezasıyla tecziyesine, suçun niteliği, işleniş biçimi ve polislik mesleğinin özelliği dikkate alınarak hakkında aynı Tüzüğün 15. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına dava konusu işlemle karar verildiği, anılan işlemin iptali istemiyle de bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunduğu şekliyle (Mülga) Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 8/7. maddesinde yer alan "Yetkisini ve nüfusunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla veya kin veya dostluk nedeniyle kötüye kullanmak" fiili, meslekten çıkarma cezasını gerektiren eylem, işlem, tutum ve davranışlar arasında sayılmıştır.
08/03/2018 günlü, 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve emniyet teşkilatı mensuplarına ilişkin disiplin kurallarını yeniden düzenleyen 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un "Disiplin cezası verilecek fiiller" başlıklı 8. maddesinin, meslekten çıkarma cezasını gerektiren fiillerin sayıldığı 6. fıkrasının (ç) bendinde, "Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla ya da kin ve dostluk gibi nedenlerle kötüye kullanmak" hükmüne, Geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 657 sayılı Kanun, 6413 sayılı Kanun ve 3201 sayılı Kanun ile 23/3/1979 tarihli ve 7/17339 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü hükümlerine göre resen veya yetkili disiplin kurullarınca verilmiş olan disiplin cezaları bu Kanun hükümleri uyarınca verilmiş addolunur." düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Anayasa Mahkemesinin 13/01/2016 günlü, E:2015/85, K:2016/3 sayılı kararıyla, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü uyarınca verilen dava konusu disiplin cezasının yasal dayanağı olan, 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu'nun 83. maddesinin birinci cümlesinin, "yaptırım konusu eylemleri yasal düzeyde belirlememesi ve bireylerin hangi somut olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanımaması nedeniyle, Anayasa'nın 38. ve 128. maddelerine aykırı olduğu" gerekçesiyle iptaline karar verilmiş ve anılan madde, 08/03/2018 günlü, 30354 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7068 sayılı "Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Kabul Edilmesine Dair Kanun"un 37. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Öte yandan, yukarıda yer verilen 7068 sayılı Kanun'un Geçici 1. maddesinin 1. fıkrası uyarınca, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü hükümlerine göre re'sen veya yetkili disiplin kurullarınca verilmiş olan disiplin cezalarının bu Kanun hükümleri uyarınca verilmiş addolunacağı belirtildiğinden, dava konusu uyuşmazlığın anılan Kanun uyarınca incelenip çözümlenmesi gerekmekte olup; davacının üzerine atılı olan ve Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 8/7. maddesinde düzenlenerek meslekten çıkarma cezası öngörülen fiil, 7068 sayılı Kanun'un 8. maddesinin 6. fıkrasının (ç) bendinde de meslekten çıkarma cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.
Dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile UYAP kayıtlarının incelenmesinden; davacının, ... isimli şahıs aracılığıyla yanında olmayan şahısların GBT sorgulamalarını yaptırdığı, ...'nin aracına ... sayılı özel plaka verdirdiği, para karşılığında ... .'yi yönlendirerek silah ruhsatı işlemlerini başlattığı, ...'nin ise usulsüz silah ruhsatı almasını sağladığı iddialarının da yer aldığı hakkında açılan ceza davasında, ... Ağır Ceza Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla "rüşvet almak" suçundan 3 yıl 4 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, anılan kararın temyizi üzerine ... Ceza Dairesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; "...İlçe Emniyet müdürü olan sanık ...'in, sanık ..'nın talebi doğrultusunda ...'nin, sanık ...'nın talebi ile de ... ve ... isimli kişilerin genel bilgi tarama sistemi üzerinden arama kayıtları bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama işlemlerini yapıp bu kişilere bilgi vermek ve karşılığında diğer sanıklardan menfaat temin etmek şeklinde gerçekleştiği iddia ve kabul edilen olayda; iletişimin dinlenmesine ilişkin tutanak içeriklerinden sanıklar ... ve ...'nın anılan kişilerin bilgilerine ilişkin sorgulamaları yapması konusundaki isteklerinin sanık ... tarafından kabul edilerek yerine getirildiği, sanık ...'in banka hesaplarının incelenmesinden sanık ... tarafından 200,00-TL ve sanık ... tarafından 800,00-TL'nin sanık ...'e gönderildiği anlaşılmakta ise de, bu paraların yapılan anlaşma üzerine söz konusu sorgulama işlemlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla gönderildiğine dair her türlü şüpheden uzak kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmadığı hususu nazara alındığında, sanık ...'in sorgulama esnasında emniyet müdürlüğünde bulunmayan kişilere ait bilgilerin tesbiti işlemini yapıp, şahıslara bildirilmemesi gerekli bilgileri söylemek suretiyle görevinin gereklerine aykırı davranarak kişilere haksız menfaat sağlaması eylemlerinin zincirleme şekilde icrai davranışla görevi kötüye kullanma suçunu oluşturduğu, diğer sanıklar ..., ... ve ...'nın ise Türk Ceza Kanunu'nun 40/2. maddesi gereğince azmettiren olarak bu suça iştirak ettikleri gözetilmeden dosya kapsamı, oluşa uygun düşmeyen gerekçeler ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hükümler kurulması" gerekçesiyle bozulduğu görülmektedir.
Öte yandan, anılan bozma kararı üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda ... Ağır Ceza Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; sanıklar ..., ... ve ...'nın, sanık ...'in görevi kötüye kullanma suçuna azmettiren olarak iştirak ettikleri, bu şekilde görevi kötüye kullanma suçunu işlediklerinden; sanık ...'in ise zincirleme şekilde icrai davranışla görevi kötüye kullanma suçunu işlediğinden bahisle hapis ve adli para cezasıyla mahkumiyetlerine hükmedildiği, bilahare 5271 sayılı Kanun'un 231. maddesi gereğince de sanıklardan ..., ... ve .. yönünden hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; uyuşmazlıkta, davacının Susurluk ilçesinde akaryakıt istasyonu sahibi ...isimli şahsın 26/10/2011 tarihinde silah ruhsatı almasını sağladığı iddiasına yönelik olarak şahıslar arasında bir çıkar ilişkisi olduğuna, usulsüz silah ruhsatı verildiğine ve adres konusunda yönlendirme yaptığına dair her türlü şüpheden uzak kesin, inandırıcı ve yeterli delil bulunmaması nedeniyle anılan fiilin sübuta ermediği görülmekle birlikte; "..." sayılı plakanın Karayolları Trafik Yönetmeliği'ne aykırı şekilde ...'ye verilmesi ile davacının göreviyle ilgili konularda ... isimli şahsın isteği doğrultusunda yanında olmayan ve görev haricindeki ...'nin GBT sorgulamasını yaptırması, bir başka deyişle, emniyet müdürlüğünde bulunmayan kişilere ait bilgilerin tespiti işlemini yapıp, şahıslara bildirilmemesi gerekli bilgileri söylemek suretiyle görevinin gereklerine aykırı davranarak kişilere haksız menfaat sağlama eylemlerinde bulunduğunun sübuta ermesi nedeniyle, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen ve hüküm fıkrası itibarıyla hukuka uygun olan ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın YUKARIDA BELİRTİLEN GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz ve karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 07/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.