Danıştay 2. Daire 2022/1754 Esas 2022/3408 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1754
Karar No : 2022/3408

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul ili, Beyoğlu ilçesi, ... Mahallesi, ... Çıkmazı, No:... adresinde bulunan ve davacı tarafından bakkal olarak işletilen işyerine ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının Beyoğlu Belediye Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü'nün ... günlü, ... sayılı yazıları gereği iptaline ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiş olup, anılan karar, davalı idarenin temyizi üzerine; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi'nin 26/05/2016 günlü, E:2015/8092, K:2016/4048 sayılı kararıyla bozulmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesince, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi'nin bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararla; ilgili mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verileceği, verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsatın iptal edileceğinin anlaşıldığı, olayda, davalı idarece yapılan denetimde tespit edilen aykırılıkların giderilmesi için davacıya mevzuatta öngürülen şekilde süre verildiği, verilen süre içerisinde söz konusu aykırılıkların giderilmediği hususu 03/09/2012 tarihli rapor ile ortaya konulduğundan, davacı adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; belediye görevlileri tarafından dükkanının içerisinden geçilerek kullanılan deponun usulsüz olduğu belirtildiği için, geçiti duvar ördürerek kapattığı, ancak apartmanın diğer tarafındaki ortak alana girişi tek başına kendisinin açması ya da kapatmasının mümkün olmadığı, apartmandaki bu eksiklik nedeniyle kendisine ait ruhsat iptalinin hukuka aykırı olduğu, uyarıldığı tarihten beri o yeri kullanmadığı, davalı idarenin somut durumu tespit eder bir tutanak tutmadığı gibi mahkemenin de keşif yapmak suretiyle hali hazır durumu tespit etmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
İstanbul ili, Beyoğlu ilçesi, ... Mahallesi, ... Çıkmazı, No:... (eski kapı No:...) adresinde ve tapuda ... pafta,... ada, ... parsel sayısı ile kayıtlı taşınmazda bulunan işyerine, davacı adına "bakkal" olarak faaliyet göstermek üzere ... günlü, ... sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiği, işyerinde davalı idarece yapılan denetim sonucunda 15/08/2012 tarihli yapı tatil tutanağı ile "bodrum, zemin kat ve 6 normal kattan oluşan binada bodrum kat kömürlük (ortak mahal) olması gerekirken, ... Çıkmazı tarafından kapı açılarak büyük bir kısmı dükkan olarak, diğer kalan kısmı ise zemin kattaki dükkan içinden merdiven ile iniş sağlanarak depo olarak kullanıldığının" tespit edildiği, tespit edilen ruhsata aykırılıkların giderilmesi için davacıya süre verilerek bu hususun 15/08/2012 tarihinde tebliğ edildiği, verilen süre sonunda Ruhsat Denetim Şube Müdürlüğünce İmar ve Şehircilik Müdürlüğünden söz konusu yapı tatil tutanağında belirtilen eksikliklerin giderilip giderilmediğinin sorulduğu, buna cevaben düzenlenen ... günlü, ... sayılı yazıda, "mahallen yapılan incelemede 1963 tarihli yapı tatil tutanağında belirtilen aykırılıkların tamamının ve 2012 tarihli yapı tatil tutanağında belirtilen aykırılıkların ise, bir kısmının durumunu muhafaza ettiğinin görüldüğünün" belirtildiği, mahallen yapılan inceleme sonucu düzenlenen 03/09/2012 tarihli raporda anılan aykırılıkların hangi kısımlarının muhafaza edildiğinin ayrıntılı olarak belirtildiği, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün cevabi yazısı üzerine davacıya ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği ve bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Yasa'nın 4. maddesinde, 3. maddede belirtilen mercilerin, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde;
a) İnsan sağlığına zarar vermemek,
b) Çevre kirliliğine yol açmamak,
c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak genel kriterlerine göre düzenlenecek yönetmeliği esas alacakları kuralı yer almıştır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde, "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanuni işlem yapılır.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir.
Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. ... " düzenlemelerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat maddelerinin birlikte değerlendirilmesinden; bir işletmeye işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için mevzuatta aranan diğer şartların yanı sıra işyerinin imara ve imarla ilgili düzenlemelere uygun olması gerektiği, diğer şartlarla birlikte bu hususun da işyeri açma ve çalışma ruhsatı başvurusunun değerlendirilmesi aşamasında göz önünde bulundurulacağı, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildikten sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde işyerine bu hususların giderilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verileceği ve süre sonunda noksanlık ve aykırılıkların giderilmediğinin tespit edilmesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilerek işyerinin kapatılacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu işyerinde mahallen yapılan inceleme sonucu düzenlenen ve davacı tarafın ruhsatının iptal edilmesine gerekçe olarak gösterilen 03/09/2012 günlü raporda; ... günlü, ... sayılı yapı tatil tutanağıyla tespit edilmiş olan aykırılıklardan zemin kattaki dükkan içinden bodrum kata inişi sağlayan merdivenin iptal edildiği ve bodrum kata inişin kapatıldığı, ancak kule çıkmazı tarafından kapı açılarak büyük bir kısmı dükkan olarak kullanılan kömürlüklerin (ortak mahal) ve mezkur bina üzerinde yapılan muhdes katın halen mevcut durumunu muhafaza ettiğinin görüldüğü belirtilmekle birlikte, sözü edilen tutanakta; ortak alanın davacı tarafından kullanıldığının, kule çıkmazı tarafından kapı açılmak suretiyle ortak alan olarak nitelenen bölümün davacı tarafından kullanılıp kullanılmadığının somut olarak ortaya konulmadığı, bu itibarla, davacının iddiaları dikkate alınarak, mahkemece mahallinde yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile somut durumun şüpheye yer bırakmayacak şekilde ortaya konulması gerekirken, bu yönde bir inceleme yapılmaksızın eksik incelemeye dayalı olarak verilen temyize konu kararda hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize tabi ilk kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3 Aynı Kanun maddesinin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.