Danıştay 3. Daire 2019/2060 Esas 2022/2797 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 3. Dairesi, vergi dairesi tarafından davalı firma üzerinde yapılan katma değer vergisi tarhiyatıyla ilgili davada, faturaların gerçeği yansıtmadığına dair raporlardan bir kısmının hukuka uygun olmadığına karar verdi. Bu nedenle, tasfiye halindeki bir firma tarafından düzenlenen faturalara dayalı indirimlerin reddi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatının kaldırılması istemi reddedildi. Ancak, diğer firma tarafından düzenlenen sahte faturalara dayalı indirimlerin reddi ile ilgili karar bozuldu. Kararın temeli 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesi uyarınca sahte belgelerle ilgili olduğundan, idari işlemlerin maddi olayı da kapsadığı ifade edildi.
Kanun Maddeleri: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/2060
Karar No : 2022/2797


TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ :Av. …
2- (DAVACI) … Hırdavat Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle sözü edilen faturalara konu indirimlerin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2010 yılının Mart ila Aralık dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirketin faturalarını kayıtlarına aldığı … Hırdavat Elektrik Demir Çelik ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Tasfiye Halinde … Sanayi Metaryalleri Yassı Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde … Hırdavat ve Metal İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki vergi tekniği raporlarında yer alan saptamalardan, düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna ulaşılamayacağından yapılan tarhiyatta hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu cezalı vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının, tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Hırdavat ve Metal İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden alınan faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusu, sözü edilen hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Hırdavat Elektrik Demir Çelik ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde … Sanayi Metaryalleri Yassı Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarında yer alan tespitler, düzenledikleri faturaların sahte olduğunu gösterdiği gerekçesiyle istinaf başvurusu bu yönden kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının tarhiyatın sözü edilen firmalardan temin edilen faturalardan kaynaklanan kısmının terkinine ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra tarhiyatın bu kısmı yönünden dava reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, davacının sahte fatura kullandığı hususu vergi inceleme raporu ve vergi tekniği raporları ile saptandığından adına yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, vergi tekniği raporlarının tebliğ edilmeyerek savunma hakkının kısıtlandığı, tarhiyatın eksik incelemeye dayandığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Hırdavat Elektrik Demir Çelik ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Tasfiye Halinde … Hırdavat ve Metal İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından dava dışı bir başka mükellefe düzenlenen faturalara dayalı indirimlerin reddi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatına karşı açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E: … , K:… sayılı kararına yöneltilen temyiz istemi hakkında Danıştay Üçüncü Dairesince verilen 25/04/2018 tarih ve E:2016/8335, K:2018/2337 sayılı kararla değinilen şirketlerin düzenledikleri faturaların gerçek bir emtia teslimi ve hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna ulaşıldığından, tarhiyatın, … Hırdavat Elektrik Demir Çelik ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddi yolundaki Vergi Dava Dairesi kararının temyize konu hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiş olup tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Hırdavat ve Metal İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden ise tarhiyatın kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare istinaf başvurusunun reddine yönelik hüküm fıkrasının ise bozulması gerekmiştir.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı Tasfiye Halinde … Sanayi Metaryalleri Yassı Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından dava dışı bir başka mükellefe düzenlenen faturalara dayalı indirimlerin reddi suretiyle yapılan katma değer vergisi tarhiyatının kaldırılmasına ilişkin … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E: … , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı Danıştay Üçüncü Dairesinin 23/02/2021 tarih ve E:2017/3597, K:2021/1007 sayılı kararıyla onandığından değinilen şirketin düzenlediği faturaların sahte olmadığı sonucuna ulaşıldığından, tarhiyatın, bu şirketten alınan faturalardan kaynaklanan kısmı yönünden davayı reddeden Vergi Dava Dairesi kararının temyize konu hüküm fıkrasına yöneltilen davacı istinaf başvurusunun reddine yönelik hüküm fıkrasının da bu nedenle bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Sanayi Metaryalleri Yassı Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Kararın; tarhiyatın, … Hırdavat Elektrik Demir Çelik ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'ne ait faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasına davacı tarafından yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
4. Davalı idare temyiz isteminin kabulüyle,
5. Kararın; tarhiyatın, Tasfiye Halinde … Hırdavat ve Metal İnşaat Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmının BOZULMASINA, 07/06/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.




(X)-KARŞI OY:
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle sözü edilen faturalara konu indirimlerin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2010 yılının Mart ila Aralık dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemleri hakkında, Tasfiye Halinde ... Sanayi Metaryalleri Yassı Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına bu yönden katılmıyoruz.