Danıştay 6. Daire 2021/1081 Esas 2022/6687 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Danıştay 6. Dairesi, Kütahya Belediyesi tarafından kabul edilen 1/1000 ölçekli ilave uygulama planı ve 1/5000 ölçekli ilave nazım imar planının kabul edilmesine yapılan itirazın reddine ilişkin verilen kararın bozulması gerektiği kararını verdi. Kararında, plan değişikliklerinin uyuşmazlığa konu alanın genel karakteri, komşu taşınmazların durumu ve yakın çevresinin bir bütün olarak değerlendirilerek incelenmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca mahkeme kararında imar planlarının hazırlanmasına ilişkin İmar Kanunu'nun ilgili maddelerine de değinildi.
İlgili Kanun Maddeleri:
- 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesi (Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planı tanımları)

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/1081
Karar No : 2022/6687

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF : 1- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

2- (MÜDAHİL DAVALI) … Seramik Ve Turizm San. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kütahya ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … sayılı paftaları kapsayan alanda yapılan 1/1000 ölçekli ilave uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli ilave nazım imar planının kabul edilmesine ilişkin … tarih … sayılı Kütahya Belediye Meclisi kararı ile söz konusu ilave imar planına yapılan itirazın reddine ilişkin Kütahya Belediyesi Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; , ilave imar planlarının Kütahya kent bütünü nazım ve uygulama imar planlarıyla fonksiyon, kullanımlar ve yapılaşma şartları açısından uyumlu olduğu, mevcut plana bitişik ve mevcut planın genel arazi kullanım kararları ile süreklilik, bütünlük ve uyum sağlayacak biçimde Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 25. maddesine uygun olarak yapıldığı, imar planlarının sınır olduğu yapı adalarının Kütahya İmar Planınında Konut Alanı iken, dava konusu imar planında "ticaret-konut" alanı olduğu, dolayısıyla farklı fonksiyon kullanımlarının farklı yapılaşma koşullarını beraberinde getirdiği, … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E…., K:… sayılı karara uygun olarak yüksekliğin 45 metreden 30,50 metreye indirildiği, bölgede yaşayacak nüfusun ihtiyacı olan sosyal ve teknik alt yapı alanlarının arttırılarak, konut alanlarının azaltıldığı, sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu imar planının imar ve şehircilik hukukunun temel prensipleri ve ilgili hukuk kurallarına aykırı olarak, belli bir taşınmaz malikine aşırı yarar sağlamak gayesiyle yapıldığı bu nedenle kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARE VE DAVALI İDARE YANINDA MÜDAHİLİN SAVUNMASININ ÖZETİ: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Kütahya İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi, … paftaları kapsayan alanda Kütahya Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararıyla kabul edilen 1/1000 Ölçekli İlave Uygulama Planı ile 1/5000 ölçekli İlave Nazım İmar Planının ve söz konusu ilave imar planına yapılan itirazın reddine ilişkin Kütahya Belediye Meclisi’nin … tarih ve .. sayılı kararın iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plan, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
İmar planları, çeşitli kentsel işlevler arasında var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak, belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin kendine özgü yaşayış biçimi ve karakteri, nüfus, alan, hizmet ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanları arasında olan bağlantılar gözönüne alınarak hazırlanır.
Toplum yaşamını yakından etkileyen fiziksel çevrenin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması ve toprağın koruma ve kullanma dengesinin en rasyonel biçimde belirlenmesi için hazırlanan imar planlarının yargısal denetiminde, bu hususlara uyulup uyulmadığının, planlanan yörede taşınmazların imar planında tahsis edildikleri amaç yönünden şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygunluk açısından incelenmesi gerekmektedir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesince uyuşmazlığa konu taşınmazı kapsayan alanda yaptırılan keşif bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda, sadece dava konusu taşınmazlar üzerinde parçacıl bir değerlendirme yapıldığı, plan değişiklikleri ile belirlenen yoğunluğa rağmen çevre taşınmazların yapılaşma eğilimi ve taşınmaza komşu olan diğer taşınmazlarla ilgili bir değerlendirme yapılmadığı görülmüştür.
Bu durumda, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgenin genel karakteri, komşu taşınmazların durumu dikkate alınarak uyuşmazlığa konu alan ve yakın çevresinin bir bütün olarak değerlendirilmesi suretiyle, plan değişikliklerinin plan bütünlüğüne etkisinin ortaya konulması ayrıca yoğunluk hesaplamaları yapılarak önceki kullanımla kıyaslanarak incelenmesi için yeni bilirkişi heyeti oluşturularak mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasından sonra dava hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Öte yandan … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı sonrasında anılan karar uyarınca dava konusu planların hazırlandığı belirtilmiş ise de iptal kararında belirtilen hususlara dikkat edilip edilmediğinin de değerlendirilmesi gerektiği kuşkusuzdur.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 07/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.