Esas No: 2021/2831
Karar No: 2022/2681
Karar Tarihi: 07.06.2022
Danıştay 7. Daire 2021/2831 Esas 2022/2681 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2021/2831 E. , 2022/2681 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2831
Karar No : 2022/2681
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Tarım Hayvancılık Veterinerlik Ticaret Sanayi Limited Şirketi
VEKİLLERİ : Av. ... Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı adına ...Gar Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli ...tarih ve ...sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı 140 baş damızlık gebe düve cinsi eşyanın ithalinin uygunluk belgesine tabi olduğundan bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca karara bağlanan para cezası ile aynı maddenin 4.fıkrası gereğince alınan mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararına vaki itirazın reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, davacı adına tescilli beyanname muhteviyatı 140 adet damızlık gebe düve cinsi hayvanın şap hastalığı nedeniyle imha edildiğine dair İl Tarım Müdürlüğüne bildirimde bulunulmadığının tespiti üzerine dava konusu işlemlerin tesis edildiği, olayda, davacı tarafından ithal edilen eşya ile ilgili olarak Afyonkarahisar İl Tarım Müdürlüğünün yazılarında, yapılan denetimlerde ithal konusu hayvanların tespit edilemediğinin belirtildiği, Tınaztepe Belediye Başkanlığının yazısında, davacı şirket tarafından yapılan başvuru üzerine 19/02/2018 tarihinde 102 adet, 21/02/2018 tarihinde 11 adet, 24/02/2018 tarihinde 9 adet, 27/02/2018 tarihinde 13 adet, 28/02/2018 tarihinde 12 adet ve 04/03/2018 tarihinde 8 adet hayvanın ölmüş olduğunun tespit edilmesi üzerine hayvanların yakılarak imha edildiklerinin belirtildiği, davalı idarece Afyokkarahisar İl Tarım Müdürlüğü'nden bilgi talebinde bulunulması üzerine beyanname muhteviyatı 140 baş hayvanın şap hastalığı ile ilgili olarak Sinanpaşa İlçe Tarım Müdürlüğü'ne herhangi bir başvuru yapılmadığı, şap hastalığının 19/02/2018 tarihinde işletme kontrolünde tespit edildiği ve bu kontrol esnasında telef olan hayvanların imha edildiğine dair işletmede herhangi bir emarenin bulunmadığının bildirildiği, bu nedenle karantina sonucunda uygun bulunan hayvan sayısının "0" olarak belirtilerek söz konusu 140 adet damızlık gebe düvenin davacı şirkete ait uygunluk yazısındaki genel toplamdan düşüldüğü anlaşıldığından dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Beyanname konusu hayvanlar arasında yaşanan şap hastalığı nedeniyle önce 15 hayvanın telef olduğu, hastalığın yayılmasının önlenebilmesi adına veteriner hekim nezaretinde imha edildikleri ve bu durumun veteriner hekim imzalı tutanak ile tespit edildiği, ancak kalan hayvanların tamamına yakınının da değişik tarihlerde ölmesi üzerine durumun Afyonkarahisar Tarım İl Müdürlüğüne ve Tınaztepe Belediye Başkanlığına bildirilerek ölen hayvanların imha edildiği, telef olan hayvanlar hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 36.maddesinin ilgili hükümleri gereğince idari yaptırımlar uygulandığı ve uygulanan idari para cezalarının ödendiği, dava konusu cezaya dayanak maddenin maddi ve manevi unsurlarının olayda oluşmadığı ileri sürülmekte ve duruşma yapılması talep edilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Beyanname muhteviyatı 140 baş hayvanda belirlenmiş olduğu bildirilen şap hastalığı ile ilgili olarak bildirim zorunluluğu olduğu halde Tarım Müdürlüğüne herhangi bir başvurunun yapılmadığı, şap hastalığının 19/02/2018 tarihli işletme kontrolü esnasında tespit edildiği ve bu kontrol esnasında telef olan hayvanların imha edildiğine dair işletmede herhangi bir emarenin bulunmadığı anlaşıldığından tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 6455 sayılı Kanun’la değişik haliyle 5607 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 10, 11. ve 13. fıkralarında yer alan düzenlemeler 235. maddeye alınmış ve söz konusu fiillere idari ceza belirlenmiş ve "Vergi Kaybına Neden Olan İşlemlere Uygulanacak Cezalar" madde başlığı altında 1. fıkrasının (c) bendinde ithali, lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiği tespit edilen eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, uygunsuzluk yazısı bulunmadığı da dikkate alındığında uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş gibi beyan edilme veya uygunluk belgesi alınmış gibi beyan edilme fiillerinin söz konusu olmadığı kısacası anılan maddede düzenlenen fiilin maddi ve manevi unsurlarının olayda gerçekleşmediği dikkate alındığında dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı bu nedenle temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı firma adına tescilli ...tarih ve ...sayılı beyanname kapsamında 5 tır 140 baş damızlık gebe düve cinsi eşyanın Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından verilen ...tarih ve ...ve ...sayılı kontrol belgeleri kapsamında ithal edildiği, beyanname konusu eşyanın ithalinin 2019/5 sayılı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğine göre uygunluk yazısını gerektirdiği, uygunluk belgesinin düzenlenebilmesi için öncelikle Ülkeye Giriş Yapan Canlı Hayvanlarda Yürütülecek Veteriner Kontrollerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik kapsamında davacıya beyanname konusu hayvanların teslim edildiği ve 03/01/2018 tarihinde karantina sürecinin başlangıcının yapıldığı, teslimi yapılan karantina altındaki hayvanlarda şap hastalığı çıkması nedeniyle davacı tarafından 18/02/2018 tarihinde Tınaztepe Belediye Başkanlığına başvurularak veteriner kontrolünde ölen hayvanların imha işlemlerinin yapıldığı anlaşılmaktadır. Afyonkarahisar İl Tarım Müdürlüğü yetkililerince 19/02/2018 ve 04/03/2018 tarihlerinde işletmede yapılan denetimde hayvanların bulunmadığının görülmesi ve öncesinde şap hastalığı ile ilgili Müdürlüklerine bildirim yapılmaması, durumun denetim esnasında öğrenilmesi ve imhaya ilişkin bir belgenin sunulmaması nedeniyle davacı hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 36. maddesi kapsamında idari para cezası alındığı ve akabinde davalı idarece dava konusu işlemlerin tesis edildiği anlaşılmış olup, söz konusu işlemin iptali istemiyle işbu dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde; ithali lisansa, şarta, izne, kısıntıya ve belli kuruluşların vereceği uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespit edilmesi halinde eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı para cezası verileceği, 4. fıkrasında; 1. fıkranın (c) bendinde, belirtilen eşyaya el konularak mülkiyetinin kamuya geçirileceği ve eşyanın 177 ila 180. madde hükümlerine göre tasfiyeye tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacı firma adına tescilli ...tarih ve ...sayılı beyanname kapsamında ithal edilen 140 baş damızlık gebe düve cinsi eşyanın ithalat sürecinde karantina safhası tamamlanmadan şap hastalığı nedeniyle telef olduğu hususunda taraflar arasında bir ihtilaf olmadığı ve davalı idarece anılan eşyalarla ilgili farklı bir tespitin de bulunmadığı sadece ilgili Tarım Müdürlüğüne bildirimde bulunulmadığının ileri sürüldüğü dikkate alındığında, uyuşmazlığın çözümünün, telef olduğu anlaşılan eşyalarla ilgili olarak 4458 sayılı Kanun'un 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi ile anılan maddenin 4. fıkrasının uygulanıp uygulanamayacağının belirlenmesine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen yasal düzenleme uyarınca, ithal edilen eşya nedeniyle anılan madde kapsamında işlem tesis edilebilmesi için, ilk olarak ithale konu eşyanın lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olması, ikinci olarak da, ithal edilen eşyanın uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi değilmiş gibi beyan edildiğinin yahut ithalata ilişkin herhangi bir uygunluk veya yeterlilik belgesi alınmadan söz konusu belgeler alınmış gibi beyanda bulunduğunun idarece yapılan muayene, denetleme ve kontrol sonucunda ortaya çıkarılması gerekmektedir.
Olayda ise, davacının ithal ettiği eşyalar için 03/01/2018 tarihinde karantina sürecinin başlatıldığı, karantina altındaki hayvanlarda şap hastalığı çıkması nedeniyle davacı tarafından 18/02/2018 tarihinde Tınaztepe Belediye Başkanlığına başvurularak veteriner kontrolünde ölen hayvanların imha işlemlerinin yapıldığı, bu nedenle Sinanpaşa İlçe Tarım Müdürlüğünce düzenlenen 16/08/2018 tarihli Karantina Bitiş Tutanağında 140 adet hayvanın "Schmallenberg Virüsü" nedeniyle öldüğü ve karantina sonucu sıfır hayvan kaldığının resmi tutanağa bağlandığı anlaşılmış olup, bunun neticesinde de Edirne Kapıkule Veteriner Sınır Kontrol Noktası Müdürlüğünce düzenlenen 06/02/2019 tarihli İthalat Uygunluk Belgesinde 140 adet hayvanın karantinada ölmesi nedeniyle genel toplamdan düşülerek belge düzenlendiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacı tarafından eşyanın uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi değilmiş gibi beyan edildiğinden veya anılan belgeler alınmadan alınmış gibi beyanda bulunulduğundan söz edilemeyeceğinden dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2....Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 07/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.