Danıştay 7. Daire 2019/3188 Esas 2022/2732 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3188
Karar No : 2022/2732

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Bakanlığı adına ...Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Kuruyemiş Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: 21/06/2017 tarihinde davacı şirket ile birleşen ...Gıda Sanayi İç Dış Ticaret Anonim Şirketi adına tanzimli ...tarih ve ...sayılı dahilde işleme izin belgesinin re'sen kapatıldığından bahisle karara bağlanan ...tarih ve ...sayılı para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, dahilde işleme izin belgesinin, 29/12/2015 tarih ve 29577 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilanla re'sen kapatılması üzerine; ...-..., ...tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak alınan ...tarih ve ...sayılı para ceza kararının, itiraz yoluna gidilmeksizin Mahkemelerinin E:...sayılı dosyasında dava konusu yapıldığı, merciine tevdi kararı üzerine, alacağın kesinleştiğinden bahisle dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği, taahhüt edilen ihracatın süresinde gerçekleştirildiği hususunun ceza kararında belirtildiği, bu nedenle tahsili gereken bir verginin doğmadığı, belgenin iptal edilmeyip re'sen kapatılmış olması nedeniyle, başlangıçta teminata bağlanarak tecil edilen vergilerin, ihracat süresinin bitimi olan 06/11/2010 tarihi itibarıyla tahsil zamanaşımına uğradığı, ödeme emri içeriği ceza kararının ..., ...tarih ve sayılı beyannameleri kapsadığı ancak, söz konusu ödeme emrinin açıklama kısmında amme alacağının, izin belgesinin süresinin dolmasından sonra 2012 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 5 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesinden kaynaklandığının belirtildiği hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacının borcunun bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu ödeme emrinin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davaya konu ödeme emrinin, ...tarih ve ...sayılı para cezasına ilişkin olduğu, söz konusu ceza kararının dahilde işleme izin belgesi kapsamında işlem gören ..., ...tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyalar nedeniyle alındığı, ödeme emrinde farklı beyanname tarih ve sayılarına yer verilmesinin maddi bir hatadan kaynaklandığı, anılan belgenin re'sen kapatıldığı, rejim şartlarının ihlali edildiği, amme alacağının zamanaşımına uğramadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Dahilde işleme rejimi şartlarının ihlal edildiğinden bahisle karara bağlanan para cezası kararının 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun öngördüğü zamanaşımı süresi içerisinde davacıya tebliğ edildiği, anılan cezanın kesinleşmesi üzerine düzenlenen davaya konu ödeme emri içeriğinin Mahkemece yanlış nitelendirildiği anlaşıldığından, rejim ihlali bulunup bulunmadığı yönünde yapılacak incelemeyle ulaşılacak sonuca göre davacı adına ceza kesilmesini gerektiren şartların gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması ve davacı iddialarının 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da yer verilen "borcum yoktur" kapsamında incelenebilecek nitelikte olup olmadığının değerlendirilmesi suretiyle yeniden karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
...tarih ve ...sayılı dahilde işleme izin belgesinin 29/12/2015 tarih ve 29577 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilanla re'sen kapatılması üzerine, ..., ......tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak karara bağlanan ...tarih ve ...sayılı para cezasının 11/12/2017 tarihinde tebliğ edildiği, davacının itiraz yoluna gitmeksizin söz konusu ceza kararını doğrudan dava konusu ettiği, Mahkemece, merciine tevdi kararı verilmesi üzerine, amme alacağının kesinleştiğinden bahisle düzenlenerek 07/03/2018 tarihinde tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemiyle işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 108. maddesinde; serbest dolaşımda olmayan eşyanın, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilebileceği; eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminatın iade olunacağı; eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına, şartlı muafiyet sistemi denildiği; 238. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde de, bu Kanun'un 108 ilâ 127. maddelerinde düzenlenen dahilde işleme rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin tahsili yanında, bu vergilerin iki katı tutarında para cezası alınacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun'un 184. maddesinin 1. fıkrasının olay tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle; 183. maddede belirtilen haller dışında, (a) bendinde, ithalat vergilerine tabi eşyanın geçici depolanmasından veya tabi tutulmuş olduğu gümrük rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülüklerden birinin yerine getirilmemesi durumunda; (b) bendinde ise, eşyanın söz konusu gümrük rejimine tabi tutulmasına veya nihai kullanımı nedeniyle indirimli yahut sıfır ithalat vergi oranı uygulanmasına ilişkin koşullardan birine uyulmaması hallerinde ve bu fiillerin geçici depolamanın veya ilgili gümrük rejiminin yanlış uygulanması sonucunu yarattığının tespit edilmesi halinde gümrük yükümlülüğünün ithalat nedeniyle doğacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Diğer yandan; 4458 sayılı Kanun'un 197. maddesinin 2. fıkrasında, yapılan denetimler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen veya 1. fıkrada belirtilen şekilde tebliğ edilmeyen gümrük vergilerine ilişkin tebligatın, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içinde yapılacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, ...tarih ve ...sayılı dahilde işleme izin belgesinin, 29/12/2015 tarih ve 29577 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilanla re'sen kapatıldığından bahisle, ..., ...tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak alınan ...tarih ve ...sayılı ceza kararının 11/12/2017 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine idari itiraz yoluna gidilmeksizin doğrudan açılan davada merciine tevdi kararı verilmesi üzerine, söz konusu para cezası kararının tarih, sayısı ve miktarı ile 2012 yılına ait 5 adet beyanname referans gösterilerek düzenlenen dava konusu ödeme emrinin davacıya 07/03/2018 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Öte yandan, dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalatlarda, gümrük yükümlülüğü rejim şartlarının ihlali halinde doğmakta olup, söz konusu ihlalin, taahhüt hesabının kapatılarak teminatların iade edilmesinden sonra tespiti durumunda, rejim şartlarının ihlal edildiğine ilişkin bahse konu tespitin gümrük idaresinin bilgisine girdiği tarihten itibaren üç yıllık zamanaşımı süresi içinde gümrük vergileri alınmadan yurda girişi yapılan eşyadan kaynaklanan tahakkuk ve para cezalarının karara bağlanarak ilgilisine tebliğ edilmesi zorunludur.
Olayda, dahilde işleme izin belgesinin re'sen kapatıldığı hususunun idarenin bilgisine girdiği tarihten itibaren, üç yıllık zamanaşımı süresi içerisinde, 11/12/2017 tarihinde tebliğ edilen ceza kararının zamanaşımına uğradığından söz edilemeyecek olup, her ne kadar Mahkemece, davaya konu ödeme emrinin açıklama kısmında yer verilen beyanname tarih ve sayılarının, dayanak alınan para cezası kararına konu beyannameler olmadığı yönünde bir tespitte bulunulmuş ise de, ödeme emrinin incelenmesinden; para cezası kararının tarih, sayısı ile ceza miktarının aynen yer aldığı, buna karşın 2012 yılında tescilli 5 adet beyannameye atıf yapıldığı görülmekle birlikte, temyiz dilekçesinde belirtildiği gibi söz konusu durumun maddi bir hatadan kaynaklandığı ve davaya konu ödeme emrinin, ...tarih ve ...sayılı para cezası içeriği beyannamelerden kaynaklanan amme alacağının tahsilini teminen düzenlendiğinin kabulü gerektiğinden, dahilde işleme rejimi şartlarının ihlal edilip edilmediği, dolayısıyla, davacı adına ceza kesilmesini gerektiren şartların gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması ve davacı iddialarının 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da yer verilen "borcum yoktur" kapsamında incelenebilecek nitelikte olup olmadığının değerlendirilmesi suretiyle uyuşmazlık hakkında yeniden karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 07/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.