Danıştay 10. Daire 2021/1182 Esas 2022/3119 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/1182
Karar No : 2022/3119

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : Kendi adına asaleten, ..., ... ve ...'ya velayeten ...
VEKİLLERİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...

İSTEMLERİN_KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN KONUSU : Davacılar tarafından, Diyarbakır ilinde, ... isimli derneğin başkanı ...'ın kimliği belirsiz kişi veya kişilerce öldürülmesinden sonra çıkan olaylarda 10/06/2015 tarihinde yakınları ...'nın silahla ensesinden vurularak öldürüldüğünden ve olayda davalı idarenin ihmal ve kusurunun bulunduğundan bahisle her bir davacı için ayrı ayrı 50.000,00 TL olmak üzere toplam 200.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosu'nun ... sayılı dosyasıyla yürütülen soruşturma sonucu hazırlanan iddianamede yer alan Diyarbakır ... Derneği- üyesi ...'ın intikamının alındığının belirtilmesine ilişkin sosyal paylaşım sitesindeki duyuruda vurulan kişinin ... olduğu belirtilse de bu kişinin davacılar murisi ... olduğu ve davacılar murisinin kişisel bir husumet sonucu öldürülmediği, PKK/KCK ve Hizbullah terör örgütleri arasında yaşanan bir hesaplaşma sonucu Hizbullah terör örgütüne müzahir şahıs/lar tarafından silahla vurulduğu ve yaşanan ölüm olayının terör eyleminden kaynaklandığı kanaatine varıldığı, davacılar murisi ...'ya ilişkin herhangi bir ihbar olmadığı, ...'ın öldürülmesi olayından sonra ve davacılar murisinin yaşamını yitirmesi öncesinde davacılar murisine yönelik eylem yapılacağı yolunda herhangi bir ihbar veya şikayetin Emniyet makamlarına iletilmediği, davacılar murisi ... ve/veya davacılar tarafından da can güvenliği nedeniyle emniyet tedbirleri alınması yönünde kolluk güçlerine herhangi bir başvuru yapıldığına ilişkin bilgi ve belge sunulmadığının anlaşıldığı, davacılar vekili tarafından ... ve/veya ...'nın davacılar murisi ... ile olan yakınlık ilişkisi ispat edilemediği, ... ve/veya ...'nın Hizbullah'ın ölüm listesinde olduğu bilinmesine rağmen gerekli önlemler alınmadığından bahisle ...'nın yaşamını yitirdiği iddiası doğru kabul edilse bile kolluk kuvvetlerinin kim veya kimlerin hedef olduğu hususunu bilmeksizin ve bu konuda herhangi bir güvenlik/koruma başvurusu da olmaksızın bahsedilen şahısların sayıları yüzleri bulacak tüm yakınlarını koruma altına almasının hukuken ve fiilen de mümkün olmadığından olayda davalı idarenin herhangi bir ihmal ve/veya kusurunun bulunmadığı sonucuna varıldığı, terör eylemlerine maruz kalanların uğradıkları zararların, terör olaylarını önlemekle yükümlü olduğu halde önleyemeyen idarece tazmini yoluyla topluma pay edilmesinin sosyal devlet ilkesinin gereği olduğu, davacılar murisinin terör eylemine katıldığı, terör örgütü üyesi olduğu veya yardım ve yataklık ettiğine ilişkin somut hiçbir veriye, adli yargı mercilerince verilmiş bir somut saptama, mahkumiyet kararına ulaşılamadığı, buna göre, iki örgüt arasındaki hesaplaşma neticesindeki olayın yörede yaşanan yaygın ve yoğun terör olayları nedeniyle gerçekleştiği ve 5233 sayılı Kanun kapsamında kaldığı sonucuna ulaşıldığından davacıların olay nedeniyle duyduğu acı, üzüntü ve ruhsat sıkıntılarının kısmen de olsa dindirilmesi için ölene yakınlıkları da gözetildiğinde her bir davacı için 20.000,00 TL olmak üzere toplam 80.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihi olan16/09/2015 itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesi kararının kabule ilişkin kısmına karşı davalı idare tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; davacının manevi tazminat isteminin genel hükümler kapsamında incelenmesi gerektiği, davacılar murisi ...'ya ilişkin herhangi bir ihbar olmadığı, dosya kapsamı itibarıyla ...'ın öldürülmesi olayından sonra ve davacılar murisinin yaşamını yitirmesi öncesinde davacılar murisine yönelik eylem yapılacağı yolunda herhangi bir ihbar veya şikayetin Emniyet makamlarına iletilmediği, davacının yada ailesinin korunmasını gerektiren özel bir durumun yada korunma taleplerinin olmadığı, bahse konu olay bakımından davalı idarenin herhangi bir ihmal ve/veya kusurunun bulunmadığı sonucuna varıldığı, dava konusu olay kusursuz sorumluluk olan sosyal risk ilkesi kapsamında bulunup bulunmadığı yönünden değerlendirildiğinde; ... başkanı ...'ın silahla vurularak yaşamını yitirmesi olayına ilişkin olarak Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosu'nun ... sayılı dosyasıyla yürütülen soruşturma sonucu hazırlanan iddianamede; sosyal paylaşım sitesinde ... başkanı ...'ın intikamının alınması amacıyla ... isimli bir şahsın silahla vurularak öldürüldüğünün duyurulduğu, ''Sur İçi semti PKK bölge sorumlusu ... ensesinden vurularak cehenneme yollanmıştır. Yapanın eline sağlık Allahuekber'' şeklinde paylaşım yapılmışsa da, ...'ın davacılar murisi ... olup olmadığı hakkında davalı idarece herhangi bir tespit yapılmadığı, buna göre, davacının öldürülmesi olayının terörden kaynaklı olduğuna dair bir tespitin bulunmadığı, tüm bu nedenlerle sosyal risk ilkesinin koşullarının gerçekleşmediği, davalı idarelerin sorumluluk türlerinden herhangi birisi içerisinde değerlendirilmesi imkanı bulunmayan olay nedeniyle meydana gelen zararın davalı idarece tazmini mümkün olmadığından davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kabule ilişkin kısmının kaldırılmasına, davacıların manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : Davacılar tarafından, dosya kapsamından ve Savcılık soruşturma dosyasından anlaşılacağı üzere murislerinin öldürülmesinin terör suçu olduğu, kasten öldürme suçu olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz istemlerinin reddine,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının ONANMASINA,
3. Adli yardım isteminin kabul edilmiş olması nedeniyle ödenmemiş olan temyiz yargılama giderlerinin davacılardan tahsili için Mahkemesince müzekkere yazılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 08/06/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.