Danıştay 10. Daire 2017/3150 Esas 2022/3165 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Fransa uyruklu bir kişinin Türkiye'de çalışma izni başvurusu reddedilince açılan davada, davalı idarenin temyiz istemi reddedildi ve önceki kararın onanması kararlaştırıldı. Kararda, davacı şirketin 1998'den beri faaliyette olduğu ancak 2009'dan itibaren yüksek zarar ettiği ve ulusal ekonomiye katkı sağlamadığı belirtildi. Bu nedenle, çalışma izni verilmemesi kararının hukuka uygun olduğu sonucuna varıldı. 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'un 4. ve 14. maddeleri ile Yabancıların Çalışma İzni Hakkında Kanun'un Uygulama Yönetmeliği'nin 13. maddesi kararın gerekçesi olarak açıklandı.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/3150
Karar No : 2022/3165

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turizm Yatırımları Anonim Şirketi
(… Turizm Anonim Şirketi)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : Davacı şirket tarafından, Fransa uyruklu olan …'ye çalışma izni verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işleme karşı yapılan itirazın reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, … İdare Mahkemesince, Danıştay Onuncu Dairesi'nin 25/02/2015 tarih ve E:2011/9220, K:2015/777 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin iki ana gerekçesinin bulunduğu, iki ana gerekçeden biri olan Yabancıların Çalışma İzni Kriterleri'nin 6. maddesinin iptal edilmiş olmasının diğer gerekçeleri ortadan kaldırmayacağı, davacı şirketin 1998 yılında kurulduğu, 2009 yılı itibarıyla yüksek oranda zararda olduğu, bu zarar miktarı nedeniyle vergi matrahının oluşmadığı ve dolayısıyla ulusal ekonomi açısından bir katma değer sağlamadığı, yabancıların çalışma izni başvurularında önceliğin yerel iş gücü ve istihdamın korunması olduğu, yabancı iş gücünün değerlendirilmesinde ise firmaların ülke ekonomisine ve istihdama katkısının önem arz eden unsurlar arasında bulunduğu, 4817 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 13. maddesinin 4. fıkrası hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu kişileri çalıştırmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin mali durumlarının, çalışma izni verilmesinde belirleyici ve ön şart niteliğinde olduğu belirtilerek, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu sebeple temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, davalı idarenin tespitlerinin aksine 2009 yılında şirketlerinin ticari faaliyetine devam ettiği, ülke ekonomisine ve tanıtımına önemli katkılar sağladığı, otel işletmesinin gelir durumuna bakılmaksızın yalnızca vergi matrahı üzerinden değerlendirme yapılamayacağı, subjektif ve soyut değerlendirmeler üzerinden işlem tesis edildiği, verilen hizmetler kapsamında birçok ödül alındığı, ayrıca Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından da şirketlerine takdir belgesi verildiği belirtilerek, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu sebeple temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. Temyiz yargılama giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/06/2022 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.


(X) - KARŞI OY :
Dava, Fransa uyruklu olan …'ye çalışma izni verilmesi istemiyle yapılan başvurunun 4817 sayılı Kanun'un 14/a maddesi uyarınca reddine ilişkin işleme karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İşlem tarihinde yürürlükte olan mülga 4817 sayılı Yabacıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'un 4.maddesinde, Türkiye'nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe, yabancıların Türkiye'de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin almaları gerektiği düzenlenmiş; "İzin isteminin reddi" başlıklı 14. maddesinde, "Çalışma izni veya çalışma izninin uzatılması istemi;
a) İş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler ve istihdama ilişkin sektörel ve ekonomik konjonktür değişikliklerinin çalışma izni verilmesine elverişli olmaması,
b)Başvurulan iş için ülke içinde, dört haftalık süre içerisinde o işi yapacak aynı niteliğe sahip kişinin bulunması,
c)Yabancının geçerli bir ikamet tezkeresinin bulunmaması,
d)Bir işyeri, işletme veya meslek için izin talebi reddedilen yabancının aynı işyeri, işletme veya aynı meslek için izin talebinin reddedildiği tarihten itibaren bir yıl geçmeden yeniden izin talebinde bulunması,
e)Yabancının çalışmasının milli güvenlik, kamu düzeni, genel asayiş, kamu yararı, genel ahlak ve genel sağlık için tehdit oluşturması, hallerinde reddedilir." hükmüne yer verilmiştir.
Mülga Yabancıların Çalışma İzni Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 13. maddesinin 4. fıkrasında ise, "Bakanlık, ülke içinden istihdam yerine yabancı istihdamını haklı kılacak gerekçeleri değerlendirirken, işin özel niteliğini gösterir bilgiler ile yabancının eğitim durumu, çalışacağı yerin ekonomiye katkısı ve bu niteliklere uygun ücret düzeyi ile istihdam durumunu da dikkate alır." düzenlemesine yer verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, Fransa uyruklu olan …'nin davacı şirket bünyesinde Spa Terapisti olarak çalışma izni verilmesi istemiyle yaptığı başvuru üzerine söz konusu şirkete yönelik yapılan tespitlere ilişkin dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerde, davacı şirketin 1998 yılında kurulduğu, 2009 yılı itibarıyla şirketin yüksek oranda zararda olduğu, böylelikle vergi matrahının oluşmadığı, dolayısıyla ulusal ekonomi açısından bir katma değer sağlamadığı hususlarına yer verildiği dikkate alındığında; bahsi geçen şirketin ulusal ekonomiye ve istihdama katkısının olmadığı anlaşıldığından, davalı idarece takdir yetkisine dayalı olarak tesis edilen çalışma izni başvurusunun reddine ilişkin işleme karşı yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolunda verilen temyize konu Mahkeme kararının bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.