Danıştay 9. Daire 2020/170 Esas 2022/2785 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı adına tesis edilen haciz işleminin hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, davalı idarenin temyiz istemi reddedilmiş ve Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusu kabul edilmemiştir. Asıl borçlu şirketin iflasının açıldığı ve iflas masasına alacak kaydının yapılmadan davacı adına kanuni temsilci sıfatıyla tesis edilen haciz işleminde hukuka aykırılık bulunduğu belirtilmiştir. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’un 55. ve 58. maddeleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 10. maddesi açıklandıktan sonra, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda mahkeme kararının onaylandığı belirtilmiştir.
Kanun maddelerinin açıklaması:
- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’un 55. maddesi, ödeme emirleri ancak usulüne uygun tarh ve tahakkuk eden ihtilafsız kesinleşen veya davanın reddi suretiyle tahsili kabil hale gelen kamu alacakları için düzenlenebileceğini belirtmektedir.
- Aynı yasanın 58. maddesi, ödeme emri tebliğ edilen şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zam

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2020/170
Karar No : 2022/2785

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Asıl borçlu İflas Halinde … Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti.'nin muhtelif vergi borçlarının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına tesis edilen haciz işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; İflas Halinde … San. ve Tic. Ltd. Şti. borçlarının münferiden şirketi temsile yetkili bulunan … tarafından … tarih … sayılı dilekçe ile 7143 sayılı Kanun kapsamında vergi borçlarının taksitlendirilerek yapılandırma talebinde bulunulduğundan ve davacının temsil yetkisi sona erdikten sonra 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılarak yeni bir tutar, mahiyet ve vade kazanan bu borçtan sorumlu tutulmasına hukuken olanak bulunmadığından, sırf borcun ait olduğu dönemde temsile yetkili kılındığından bahisle adına tesis edilen haciz işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu haciz işleminin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Asıl amme borçlusu şirketin 7143 sayılı Kanun'dan yararlanarak borçlarını yapılandırmasının borcun hukuki niteliğini değiştirmediği sadece borcun vade ve tutarında değişiklik olduğu, şirketin tasfiye halinde olması, tasfiye memurunca şirketin borçlarının tasfiye döneminde yapılandırılmış ve yapılandırmanın iptal edilmiş olmasının dönem itibarıyla sorumlu olan kanuni temsilci ve ortakların sorumluluklarına gidilmesine engel teşkil etmeyeceği, dava konusu haciz işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ:Dosyanın incelenmesinden; ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 20/06/2008 tarihli kararıyla asıl borçlu şirketin iflasının açılmasına karar verildiği anlaşılmış olup, davacının kanuni temsilcisi olduğu şirkete ait borcun kesinleşmesi için, öncelikle şirketin iflası ile birlikte iflas masasına alacak kaydı yaptırılıp, kamu alacağının 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nda belirtilen usullere göre tahsilinin sağlanması gerekmekte iken, bu süreç tamamlanmadan söz konusu alacağın şirketten tahsili için tüm takip yollarının tüketildiği diğer bir ifade ile kamu alacağının şirketin mal varlığından tahsil olanağı kalmadığından söz edilemeyeceği için, ve iflas sürecine ilişkin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesindeki son ilanın 01/11/2018 tarihindeki iflas sıra cetveline ilişkin ilan olduğu ve iflasın kapandığına dair herhangi bir ilanın da bulunmadığı dikkate alındığında, davacı adına kanuni temsilci sıfatıyla tesis edilen haciz işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Asıl borçlu İflas Halinde … Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti.'nin muhtelif vergi borçlarının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına tesis edilen haciz işleminin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun'un olay tarihinde yürürlükte bulunan 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, aynı yasanın 58. maddesinde de, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddiası ile tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait davalara bakan vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği ifade edilmiştir. Ödeme emirleri ancak usulüne uygun tarh ve tahakkuk eden ihtilafsız kesinleşen veya davanın reddi suretiyle tahsili kabil hale gelen kamu alacakları için düzenlenebilecektir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesinde, tüzelkişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükellef veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı ifade edilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan mevzuat uyarıcna, kanuni temsilci sıfatıyla ilgili kişilerin takip edilebilmesi için, vergi borcunun usulüne uygun bir biçimde tarh, tahakkuk, tebliğ safhalarından geçerek borcun kesinleştirilmesi, asıl vergi borçlusu hakkında tüm takip yollarının tüketilmesi ve amme alacağının vergi borçlusundan kısmen veya tamamen tahsil imkanının bulunmadığının somut bir biçimde ortaya konulması, 6183 sayılı Kanun ile belirlenen takip yollarının tüketilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 20/06/2008 tarihli kararıyla asıl borçlu şirketin iflasının açılmasına karar verildiği anlaşılmış olup, asıl borçlu şirkete ait borcun kesinleşmesi için, öncelikle şirketin iflası ile birlikte iflas masasına alacak kaydı yaptırılıp, kamu alacağının 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nda belirtilen usullere göre tahsilinin sağlanması gerekmekte iken, bu süreç tamamlanmadan söz konusu alacağın şirketten tahsili için tüm takip yollarının tüketildiği diğer bir ifade ile kamu alacağının şirketin mal varlığından tahsil olanağı kalmadığından söz edilemeyeceği için, ve iflas sürecine ilişkin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesindeki son ilanın 01/11/2018 tarihindeki iflas sıra cetveline ilişkin ilan olduğu ve iflasın kapandığına dair herhangi bir ilanın da bulunmadığı dikkate alındığında, davacı adına kanuni temsilci sıfatıyla tesis edilen haciz işleminde hukuka uyarlık bulunmadığından Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yazılı gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 09/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.