Danıştay 8. Daire 2021/4349 Esas 2022/3978 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4349
Karar No : 2022/3978

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi İşletme Bölümü öğretim üyeliği görevinde iken, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılacak seçimler dolayısıyla görevinden emekli olmak için verdiği dilekçe üzerine emekli edilen davacı tarafından, emeklilik işleminin iptal edilmesi talebiyle yaptığı başvurusunun reddine yönelik işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının, davalı idarece emekli edildiği 09/05/2018 tarihli makam onayından önce davalı idareye vermiş olduğu 03-04/05/2018 tarihli dilekçelerle emekli olma isteminden vazgeçtiğini bildirdiğinden vazgeçme talebinin kabul edilerek emeklilik onayının geri alınması gerekirken, aksi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesi ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; davacının kendi isteği ile emekliye ayrılmaya ilişkin 26/04/2018 tarihli talebinin aynı günlü rektörlük makamı oluru ile uygun bulunduğu, söz konusu onay işleminin bilgi edinilmesi için 03/05/2018 tarihli yazı ile Kilis Valiliği Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü'ne, gereği için de 09/05/2018 tarihli yazı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'na bildirildiği, bu nedenle davacının emekliye ayrılma isteği davalı idarenin en yüksek amirinin 26/04/2018 tarihli oluru ile uygun bulunduğundan, bu onaydan sonraki emekli olma isteminden vazgeçildiğini bildiren 03/05/2018 ve 04/05/2018 tarihli dilekçelerle emeklilik talebinden vazgeçilmesi mümkün olmadığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararında ise hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulü ile istinafa konu mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.


TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 26/04/2018 tarihinde 24 Haziran seçimleri sebebiyle yaptığı başvurusu ile ilgili olarak bu tarihte rektörün kurumsal sisteme taranmamış ve girilmemiş sevk tarihi ve imzasından başka herhangi bir kurumsal evrak tarama, kayıt sayısı ve tarihinin bulunmadığı, davalının mahkemeyi yanıltmaya yönelik hareket ettiği, şifahi olarak emeklilikten vazgeçmesinden sonra 02/05/2018 tarihinde evrakların ilk defa tarandığı ve işlemlerin yapılmaya başlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ..'İN DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi İşletme Bölümü öğretim üyesi olan davacı, 24 Haziran 2018 seçimleri nedeniyle davalı idareye 26/04/2018 tarihinde emekli olma dilekçesi vermiştir.
Davacı tarafından, davalı idareye 03-04/05/2018 tarihli dilekçelerle, gerekli sanarak ve aceleyle, sadece bağımsız ve tarafsız Cumhurbaşkanlığına aday olabilmek için emeklilik dilekçesi verdiği halde, bu adaylık türü için görevden ayrılması gerekse bile, süresi 13 Mayıs olduğundan (dava dilekçesinde bu tarih adaylığın kesinleşeceği tarih olarak belirtilmektedir) gereksiz yere dilekçe verdiği, emeklilik talebi ile ilgili herhangi bir işlem yapılmadığı ve karar da alınmadığı için işlemlerin geri alınmasının mümkün olduğu belirtilerek başvuru yapılmıştır.
20/06/2018 tarihli davalı idare işlemi ile, 09/05/2018 tarihinde Rektörlük makamından alınan olur ile emekliliğe sevk işleminin yapıldığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu yazısı ile 15/05/2018 tarihinden itibaren emekli aylığı bağlandığı, dilekçe hakkında yapılacak işlem bulunmadığı gerekçesi ile davacının başvurusu reddedilmiştir.
Bunun üzerine dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'nun 39. maddesinin (b) fıkrasında, fiili hizmet süreleri 25 yıl olan erkek iştirakçilerin istekleri üzerine emekliye ayrılabilecekleri; Ek 26. maddesinde ise, Sandıkla ilgilendirilenlerin emeklilik işlemlerinin; iştirakçinin mensup olduğu kurumun en yüksek amirinin onayı ile tekemmül edeceği hükme bağlanmıştır.
5434 sayılı Kanunda emekliye sevk işlemi yaş haddi, sicil, disiplin, re'sen emeklilik gibi ayrışık hükümler hariç olmak üzere, esas itibariyle kamu görevlisinin iradesine bağlanmıştır. 5434 sayılı Kanun'daki düzenlemeye göre istek üzerine tesis edilen emekliye sevk işlemleri, ilgililerin isteklerine bağlı idari işlemler olup; bu nitelikleri itibariyle yasal koşulların oluşmadığı saptanmadığı sürece idare tarafından geri alınamamakta ve ilgililer de ancak emekliye sevk işleminin tesisinden önceki aşamada isteklerinden vazgeçebilmektedirler.
6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'nun "Adayların görevden ayrılması ve göreve dönmesi" başlıklı 11. maddesinde, "Cumhurbaşkanı adayı gösterilen hâkimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, belediye başkanları ve subaylar ile astsubaylar, siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar, aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla görevlerinden ayrılmış sayılır. Bu durum Yüksek Seçim Kurulunca aday gösterilenin bağlı bulunduğu bakanlığa veya kuruma derhal bildirilir.
Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere, Cumhurbaşkanı adayı gösterilen Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri hâlinde, Yüksek Seçim Kurulunca Cumhurbaşkanının seçildiğinin ilân edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler." düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasında, davacının başvurusu üzerine 26/04/2018 tarihli makam oluru bulunmakta ise de, davacı tarafından 26/04/2018 tarihinde 24 Haziran seçimleri sebebiyle emeklilik istemiyle yaptığı başvuru evrakının yalnızca rektör tarafından 26/04/2018 tarihi yazılmak suretiyle imzalandığı, başka herhangi bir kurumsal kayıt tarih ve sayısının bulunmadığı, bu başvuruya ilişkin diğer bir evrakta ise, evrak tarih ve sayısı olarak … tarih ve E. … sayısının yer aldığı, davacıya verilen cevabi yazıda ise, 09/05/2018 tarihinde Rektörlük makamından alınan olur ile emekliliğe sevk işleminin yapıldığı belirtilmiştir.
Bu kapsamda, başvuru evrakının birinde kayda alındığına dair herhangi bir belirleme olmaması, diğer başvuru evrakında ise makam oluru 26/04/2018 tarihli olmasına rağmen 02/05/2018 tarihinin yer alması ve dava konusu işlemde 09/05/2018 tarihli olur verildiğinin belirtilmesi hususları gözönüne alındığında, davacı tarafından geri alma istemli dilekçe verilmeden önce emeklilik istemli dilekçenin işleme konulup konulmadığı ve makam oluru alınıp alınmadığı konusunda şüphe bulunmakta olup, davacının iddialarının dayanaksız olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda belirtilen çelişkili durum sebebiyle, 26/04/2018 tarihli makam olurunun usulüne uygun bir şekilde alınmadığı sonucuna varılmıştır. 5434 sayılı Kanun'un Ek 26. madde düzenlemesi gereğince, emeklilik isteminin kurum amirinin onayı ile tekemmül etmesinden önce geri alınabilmesi olanağı karşısında, emeklilik istemi ile ilgili olarak henüz usulüne uygun bir makam oluru alınmayan davacının başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Ayrıca, davacı 26/04/2018 tarihli dilekçesinde "24 Haziranda yapılacak seçimlerde aday olmak için" emekliye ayrılmak istediğini belirtmektedir. 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'nun 11. maddesinin 1. fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanlığı seçimine katılacak kamu görevlilerinin, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ve 2972 sayılı Mahalli İdareler İle Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'dan farklı olarak seçime belirli bir süre kala istifa ya da emekliye ayrılma talepleriyle kamu görevinden ayrılmak zorunda olmadığı, kanun hükmü gereği aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla anılan kamu görevlilerinin görevlerinden ayrılmış sayılacağı düzenlenmiş olup, davacının zorunlu olduğu düşünülerek ve aceleyle emeklilik isteminde bulunduğunu belirterek istemin geri alınması talebinde bulunduğu hususu dikkate alındığında, başvurusunun yalnızca 5434 sayılı Kanun kapsamında olduğu değerlendirilerek reddedilmesine yönelik işlemde bu yönüyle de hukuka uygun görülmemiştir.
Bu itibarla, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.