Danıştay 8. Daire 2021/11 Esas 2022/3984 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nda muvazzaf astsubay adayı iken sağlık şartlarını taşımadığı gerekçesiyle adaylığına son verildiğini iddia etmiş, ilk derece mahkemesi adaylığının sonlanmasına karar veren işlemi hukuka aykırı bulmuş ve iptaline karar vermiştir. Ancak bölge idare mahkemesi davacının sağlık şartlarını taşımadığına dair alınan sağlık raporunun geçerliğine işaret ederek davanın reddine karar vermiştir. Danıştay Sekizinci Dairesi, davacının adaylığının sonlandırılmasına yönelik işlemin iptali istemiyle açılan davada, genel yetki kuralına göre Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın bulunduğu yer idare mahkemesinin yetkili olduğu sonucuna ulaşarak bölge idare mahkemesi kararını bozmuştur.
Kanun maddeleri:
- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun \"İdari davalarda genel yetki\" başlıklı 32. maddesi
- 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 69-73. maddeleri
- Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 38. maddesi
- MSY

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/11
Karar No : 2022/3984

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. … - Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Hava Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde muvazzaf astsubay adayı olan davacı tarafından, ilgili mevzuatta yer alan sağlık şartlarını taşımadığından bahisle muvazzaf astsubay adaylığına son verilmesine ilişkin Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile işlem nedeniyle oluşan parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; dış kaynaktan muvazzaf astsubay temini kapsamında aday statüsünde Astsubay Meslek Yüksekokulu'nda "Temel Askerlik ve Astsubaylık Anlayışı Kazandırma Eğitimi" almakta iken mevcut hukuki duruma göre kendisine atfı kabil bir kusur yokken davalı idarenin hukuka aykırılığı Mahkeme kararıyla saptanan işlemi nedeniyle muvazzaf astsubay adayı eğitimine uzun bir süre ara verdiği açık olan davacıdan yeniden sağlık raporu istenilmesi mümkün ise de, 926 Kanunun 69-73. maddesinde yer alan hükümleri ile astsubay adayı öğrenciler için getirilen düzenlemenin, astsubay meslek yüksekokulunda astsubaylığa nasbedilmek üzere aday statüsünde eğitim alan davacı hakkında eşitlik ve hakkaniyet ilkesi gereği uygulanması gerektiği sonucuna ulaşıldığından, 926 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uyarınca Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 38. maddesindeki düzenlemeye tabi kılınarak davacı hakkında, başka bir sınıfta veya branşta yetiştirilmek üzere eğitime devam edip edemeyeceği hususunda yapılacak değerlendirme sonucunda işlem tesis edilmesi gerektiğinden, bu yönde bir değerlendirme yapılmaksızın davacının doğrudan muvazzaf astsubay adaylığına son verilerek, eğitim ile ilişiğinin kesilmesi yönünde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, davacının mahrum kaldığı parasal haklarının dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığı gerekçesiyle eğitime başlatılmamasına ilişkin işlemin iptaline dair Mahkeme kararının davalı idare tarafından uygulanarak davacının 19/09/2019 tarihinde eğitime alındığı, ancak temin faaliyetleri için aldığı ilk sağlık raporunun süresinin dolduğu da dikkate alındığında, istihdam edilmek üzere alındığı muharip sınıfta (D1) sahip olması gereken sağlık yeteneğine mevcut durum itibarıyla haiz olmadığının sevkinin yapıldığı Hastanece düzenlenen sağlık raporu ile tespit edilen davacı hakkında, anılan Kılavuz hükümleri uyarınca tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, İzmir 5. İdare Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinde; "Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir." hükmü yer almakta olup, dava konusu işleme ilişkin özel bir yetki kuralı da bulunmamaktadır.
Yukarıda aktarılan yasal düzenleme uyarınca 2577 sayılı Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesinin, dava konusu olan idari işlemi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi olduğu kuşkusuzdur.
Dosyanın incelenmesinden; muvazzaf astsubay adayı olarak temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitimine alınan davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması sebebiyle adaylığına son verildiği, bu işleme karşı açılan davada İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, bu durum üzerine davacının yeniden eğitime başlatıldığı, MSY 33-3 Türk Silahlı Kuvvetleri Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı Personelinin Sağlık Muayene Yönergesinde temin faaliyetleri için alınan sağlık raporunun geçerlilik süresinin 1 yıl olduğu ve eğitime başlatılacağı tarih itibarıyla "muvazzaf astsubay olur" raporunun geçerlilik süresinin dolduğundan bahisle davalı idarece davacının yeniden sağlık raporu almak üzere gönderildiği Hastane tarafından yapılan muayene sonucunda düzenlenen sağlık kurulu raporunda "35A2 Ek-D(1) muvazzaf astsubay olamaz, 35A2 Ek-D(2) muvazzaf astsubay olur" yönünde kanaat bildirildiği ve davalı idarece söz konusu sağlık kurulu raporuna dayanılarak davacının sağlık şartlarını taşımadığından bahisle adaylığının sonlandırıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davacı hakkında aldırılan sağlık kurulu raporu sonucunda ilgili mevzuatta yer alan sağlık şartlarını taşımadığı anlaşılan davacının, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın … tarih ve … sayılı emri ile adaylığının sonlandırıldığı anlaşılmış olup, davacının adaylığının sonlandırılmasına yönelik işlemin iptali istemiyle Milli Savunma Bakanlığı'na karşı açılan davada, genel yetki kuralı uyarınca uyuşmazlığın görüm ve çözümünde işlemi tesis eden Hava Kuvvetleri Komutanlığının bulunduğu yer idare mahkemesi olan Ankara İdare Mahkemesi yetkili bulunmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.