Danıştay 6. Daire 2019/183 Esas 2022/6871 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/183
Karar No : 2022/6871

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) :
... Gayrimenkul Yatırım, Danışmanlık, İnşaat, Turizm Tic. San. İth. İhr. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

DAVALI : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:... sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 26/09/2018 tarih ve E:2015/3748, K:2018/7084 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... sayılı parselin ticaret alanı, LPG ikmal ve akaryakıt satış servis istasyonu olarak belirlenmesine ilişkin ... tarihli, ... sayılı belediye meclis kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile bu plan değişikliğine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; 1/25000 ölçekli nazım imar planında konut alanında bulunan taşınmazın akaryakıt istasyonu olarak belirlenmesinin üst ölçekli plana aykırı olduğu, bu durumda dava konusu işlemin hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı ve müdahilin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı yanında müdahil tarafından, 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliği yapıldığı, üst ölçekli plana aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... 'İN DÜŞÜNCESİ : Uyuşmazlıkta, dava konusu 1/5000 ölçekli imar planının 01/05/2013 - 01/06/2013 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, davacı tarafından 29/05/2013 tarihinde plana itiraz edildiği, askı süresinin son gününü izleyen 60 gün içerisinde davalı idare tarafından bir cevap verilmeyerek 30/07/2013 tarihinde itirazın zımnen reddedildiği, bu durumda izleyen 60 gün içinde, en son 28/09/2013 tarihinde dava açılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra 27/12/2013 tarihli dilekçe ile görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Davacının askı süresi içinde yapmış olduğu itirazın reddine ilişkin işlem davacıya 30/10/2013 tarihinde tebliğ edilmiş ise de yukarıda belirtilen 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi uyarınca askı süresinin son gününü izleyen günden itibaren 60 günlük zımnen ret süresi geçtikten sonra idare tarafından verilen cevap dava açma süresini canlandırmayacağından görülmekte olan davada süre aşımı olduğu açıktır. Bu durumda, dava konusu işlemin iptali yolundaki mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 26/09/2018 tarih ve E:2015/3748, K:2018/7084 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... sayılı parsel ... tarihli, ... sayılı belediye meclis kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile ticaret alanı, LPG ikmal ve akaryakıt satış servis istasyonu olarak belirlenmiştir.
Dava konusu plan 01/05/2013 - 01/06/2013 tarihleri arasında askıya çıkarılmıştır.
Davacı tarafından, 29/05/2013 tarihinde plana itiraz edilmiş, ... tarih ve ... sayılı itirazın reddine ilişkin işlem, 30/10/2013 tarihinde davacıya bildirilmiştir.
Bunun üzerine 27/12/2013 tarihinde bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun işlem tarihinde yürürlükte olan şekliyle “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.” hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; yine aynı Kanunun "Üst makamlara başvurma" başlıklı 11. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hususu kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına karşı, 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuru için, 3194 sayılı Kanunun 8/b maddesi ile özel bir itiraz süresi getirildiği, buna göre imar planlarına karşı, bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği, imar planlarına askı süresi içinde bir itirazda bulunulmamış ise davanın, 2577 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılması gerekiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; imar planına askı süresi içinde itiraz edildiğine göre, dava açma süresinin İdari Yargılama Usulü Kanununun 11. maddesi kapsamında belirlenmesi gerektiği açıktır. Bu bakımdan, yapılan itiraza altmış gün içinde bir cevap verilmemiş ise, itirazın bu tarihte zımnen reddedilmiş olması nedeniyle ilan tarihinin son gününü izleyen ikinci altmış gün içinde davanın açılması gerekir.
Belirtilen süreler geçtikten sonra cevap verilmesi halinde dava açma hakkının ihya olduğundan söz edilemez. Zira İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesinin ikinci fıkrasında, yetkili idari mercilerce dava açma süresi geçtikten sonra verilen cevap üzerine tebliğ tarihini izleyen günden itibaren altmış gün içinde dava açılabileceği belirtildiği halde 11. maddede, sonradan yetkili mercilerce cevap verilmesi durumunda, işlemin tebliğinden itibaren altmış gün içinde davanın açılabileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planının 01/05/2013 - 01/06/2013 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, davacı tarafından 29/05/2013 tarihinde plana itiraz edildiği, askı süresinin son gününü izleyen 60 gün içerisinde davalı idare tarafından bir cevap verilmeyerek 30/07/2013 tarihinde itirazın zımnen reddedildiği anlaşıldığından, bu zımni reddi izleyen 60 gün içinde, en son 28/09/2013 tarihinde dava açılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra 27/12/2013 tarihli dilekçe ile açılan davada süre aşımı bulunmaktadır.
Yukarıda belirtildiği üzere davacının askı süresi içinde yapmış olduğu itirazın reddine ilişkin işlemin davacıya zımni ret süresi geçtikten sonra 30/10/2013 tarihinde tebliğ edilmesinin dava açma süresini canlandırmayacağı açıktır.
Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 27/02/2017 tarih ve E:2015/4618, K:2017/842 sayılı kararı da bu yöndedir.
Bu durumda, bakılan davada süre aşımı bulunduğundan, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalı yanında müdahilin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin ... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:... sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 09/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.