Esas No: 2022/1805
Karar No: 2022/6909
Karar Tarihi: 09.06.2022
Danıştay 6. Daire 2022/1805 Esas 2022/6909 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2022/1805 E. , 2022/6909 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/1805
Karar No : 2022/6909
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- …
VEKİLİ : …
2- … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : Diyarbakır İli, Sur İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın acele kamulaştırılmasına dair … tarihli, … sayılı mülga Bakanlar Kurulu kararının ve anılan acele kamulaştırma kararı sonrasında Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemlerinin iptali istenilmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, davanın reddi yolundaki 15/06/2021 tarih ve E:2019/20646, K:2021/8361 sayılı kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 24/11/2021 tarih ve E:2021/3210, K:2021/2597 sayılı kararıyla … tarih ve … sayılı mülga Bakanlar Kurulu Kararına ilişkin kısmının gerekçeli onanması, "… İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemler" hakkında hüküm kurulmamasına ilişkin kısmının bozulması, üzerine bozma kararına uyularak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi gereğince incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 35. maddesinde: "Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz." hükmü yer almaktadır.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Ek 1 Nolu Protokolünün "Mülkiyetin korunması" başlıklı 1. maddesinde: "Her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk dokunulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Herhangi bir kimse, ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılabilir. Yukarıdaki hükümler, devletlerin, mülkiyetin kamu yararına uygun olarak kullanılmasını düzenlemek veya vergilerin ya da başka katkıların veya para cezalarının ödenmesini sağlamak için gerekli gördükleri yasaları uygulama konusunda sahip oldukları hakka halel getirmez." hükmüne yer verilmiştir.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesinde; 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Cumhurbaşkanınca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın 10. madde esasları dairesinde ve 15. madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına 10. maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabileceği, bu Kanunun 3. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen hallerde yapılacak kamulaştırmalarda yatırılacak miktar, ödenecek ilk taksit bedeli olduğu düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, Dairemizce verilen 24.03.2022 tarihli ara kararıyla davacıdan, dava konusu edilen acele kamulaştırma kararı sonrasında … İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemlerden kastedilen işlemlerin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmasının istenilmesine karar verildiği, davacı tarafından dava dosyasına sunulan 12.04.2022 tarihinde UYAP üzerinden sunulan dilekçede, dava konusu edilen işlemin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmaması üzerine Dairemizce verilen 21.04.2022 tarihli ara kararıyla davacıdan, Dairemizin 15.06.2021 tarihli, E:2019/20646, K:2021/8361 sayılı kararıyla uyuşmazlığa konu taşınmazın acele kamulaştırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Bakanlar Kurulu kararına ilişkin verilen davanın reddi yolundaki kararın temyiz incelemesi sonucu Danıştay İdari Dava Dairleri Kurulunun 24.11.2011 tarihli, E:2021/3210, K:2021/2597 sayılı kararıyla anılan Bakanlar Kurulu kararı yönünden gerekçeli bir şekilde onanarak kesinleştiği, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun "Acele Kamulaştırma" başlıklı 27. maddesinde yer verilen hükmün uygulanmasına ilişkin işlem yönünden yargısal denetim yapılarak karar verildiği görüldüğünden, söz konusu işlem dışında herhangi bir işlemin dava konusu edilip edilmediğinin sorulmasına, acele kamulaştırma kararı sonrasında Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemlerden kastedilen işlemlerin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmasının ikinci kez istenilmesine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/2. maddesi uyarınca davacı tarafından ara karar gereğininin yerine getirilmemesi durumunda yalnızca taşınmazın acele kamulaştırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Bakanlar Kurulu kararının iptalinin istenildiğinin değerlendirileceğinin davacıya bildirilmesine karar verildiği, davacı tarafından dava dosyasına 17.05.2022 tarihinde UYAP üzerinden sunulan dilekçede, bir önceki dilekçede belirtilen hususların aynı şekilde tekrar edildiği, dava konusu edilen işlemin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmadığı görülmüştür.
Bu durumda, davacı tarafından dava konusu edilen işlemin idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı anlaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN acele kamulaştırma kararı sonrasında … İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemler yönünden İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2. Adli yardım talebi kabul edilen davada, dava sonucu itibariyle kısmen ret, kısmen incelenmeksizin ret ile sonuçlandığından 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 339. maddesinin 1. fıkrası uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra aşağıda ayrıntısı belirtilen bozma kararı öncesine ilişkin olan ve adli yardım kapsamında yapılan yargılama gideri olan … TL' nin 12 eşit taksit halinde davacıdan tahsili için müzekkere yazılmasına, temyiz aşaması ve bozma kararı sonrası yargılama gideri olan … TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Artan posta ücreti avansının istemi halinde davacıya iadesine,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … İdaresi Başkanlığına verilmesine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kısmen gerekçeli onama, kısmen bozma kararında davalı … lehine vekalet ücretine hükmediğinden davalı … lehine yeniden vekalet ücretine hükmedilmemesine,
5. 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/A-2-(g) maddesi uyarınca, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 09/06/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY (X) :
Dosyanın incelenmesinden, Dairemizce verilen 24.03.2022 tarihli ara kararıyla davacıdan, dava konusu edilen acele kamulaştırma kararı sonrasında … İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemlerden kastedilen işlemlerin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmasının istenilmesine karar verildiği, davacı tarafından dava dosyasına sunulan 12.04.2022 tarihinde UYAP üzerinden sunulan dilekçede, dava konusu edilen işlemin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmaması üzerine Dairemizce verilen 21.04.2022 tarihli ara kararıyla davacıdan, Dairemizin 15.06.2021 tarihli, E:2019/20646, K:2021/8361 sayılı kararıyla uyuşmazlığa konu taşınmazın acele kamulaştırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Bakanlar Kurulu kararına ilişkin verilen davanın reddi yolundaki kararın temyiz incelemesi sonucu Danıştay İdari Dava Dairleri Kurulunun 24.11.2011 tarihli, E:2021/3210, K:2021/2597 sayılı kararıyla anılan Bakanlar Kurulu kararı yönünden gerekçeli bir şekilde onanarak kesinleştiği, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun "Acele Kamulaştırma" başlıklı 27. maddesinde yer verilen hükmün uygulanmasına ilişkin işlem yönünden yargısal denetim yapılarak karar verildiği görüldüğünden, söz konusu işlem dışında herhangi bir işlemin dava konusu edilip edilmediğinin sorulmasına, acele kamulaştırma kararı sonrasında … İdaresi Başkanlığınca tesis edilen tüm işlemlerden kastedilen işlemlerin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmasının ikinci kez istenilmesine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/2. maddesi uyarınca davacı tarafından ara karar gereğininin yerine getirilmemesi durumunda yalnızca taşınmazın acele kamulaştırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Bakanlar Kurulu kararının iptalinin istenildiğinin değerlendirileceğinin davacıya bildirilmesine karar verildiği, davacı tarafından dava dosyasına 17.05.2022 tarihinde UYAP üzerinden sunulan dilekçede, bir önceki dilekçede belirtilen hususların aynı şekilde tekrar edildiği, dava konusu edilen işlemin somut ve açık bir şekilde ortaya konulmadığı görülmüştür.
Bu durumda, davacı tarafından, dava konusu edilen bir işlem bulunmadığından dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.