Danıştay 8. Daire 2018/3314 Esas 2022/4025 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3314
Karar No : 2022/4025

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- …
2- … Bakanlığı
VEKİLLERİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
1-Kütahya İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde bulunan, davacıya ait işyerinde izinsiz olarak öğrenci barınma hizmeti verildiğinden bahisle, davacıya 35.550,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı işlem ile davacıya ait işyerinin kapatılmasına ilişkin … gün ve … sayılı işlem ile;
2- İşlemin dayanağı olan; 16/03/2018 gün ve 30362 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilen, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin 42. maddesinin 4. fıkrasında yer alan; "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Öğrenci barındırdığı iddialarının gerçeği yansıtmadığı, dava konusu işlemlere dayanak tutanakta öğrenci barındırıldığı yolunda tespitlere yer verildiği, ancak; anılan tutanağın kendisine tebliğ edilmediği, hangi müşterinin hangi kritere göre öğrenci kabul edildiğinin belli olmadığı, öğrenci barınma hizmeti tanımının Yönetmelikte tam olarak belirlenmediği, bu durumun açıklamaya muhtaç olduğu, idarenin öğrenci barındırıldığı yolundaki tespitleri neye göre yaptığının belirsiz olduğu, pansiyonda kalmak isteyen müşterilerinin öğrenci olup olmadığını kontrol etme imkanının bulunmadığı, dava konusu düzenleme ile belediye ve il özel idarelerinden ruhsat alınarak açılan otel, motel, pansiyon, apart olarak faaliyet gösteren işletmelerin dava konusu Yönetmelik kapsamına alındığı, bu durumun hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
30/11/2017 tarihinde yapılan denetim neticesinde tutulan tutanak ile davacının sahibi olduğu işletmede öğrenci barınma faaliyeti sunulduğunun tespit edildiği, 5661 sayılı Yüksek Öğretim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'un 1. maddesi'nde; gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesinin Milli Eğitim Bakanlığının iznine bağlı olduğu, Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu gibi yurt ve kurumları tespit edeceği esaslara göre denetleyeceği düzenlendiği, yine anılan Kanun'da, her ne ad altında olursa olsun, öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin ruhsatsız yürütülmesi halinde brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası uygulanacağı ve ve bu yerler valilikçe kapatılacağı kuralına yer verildiği, dava konusu Yönetmelik hükmünün de dayanağı Kanuna uygun olduğu, dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : İşyerinde izinsiz olarak öğrenci barınma hizmeti verildiğinden bahisle, davacıya 35.550,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı işlem ile davacıya ait işyerinin kapatılmasına ilişkin … gün ve … sayılı işlemin ve 16/03/2018 gün ve 30362 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilen, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin 42. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresinin iptali istenilmektedir.
Öğrenci yurtlarının açılması, işletilmesi ve denetlenmesini Milli Eğitim Bakanlığına bırakan dava konusu düzenlemenin içerdiği hükümde hukuka, hizmet gereklerine, dayanağı olan Yüksek Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna aykırılık ve iptali gerektirecek bir husus bulunmadığı gibi denetleme tutanağındaki bilgiler doğrultusunda işyerinin kapatılması ve idari para cezası verilmesinde de hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Kütahya İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:…adresinde bulunan, davacıya ait işyerinde izinsiz olarak öğrenci barınma hizmeti verildiğinden bahisle, davacıya 35.550,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı işlem ile davacıya ait işyerinin kapatılmasına ilişkin … gün ve … sayılı işlemin ve 16/03/2018 gün ve 30362 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilen, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin 42. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresinin iptali istenilmektedir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
5661 sayılı Yüksek Öğretim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'un 1. maddesi'nde; gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesinin Milli Eğitim Bakanlığının iznine bağlı olduğu, Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu gibi yurt ve kurumları tespit edeceği esaslara göre denetleyeceği düzenlendikten sonra anılan maddeye 694 sayılı KHK ile eklenen (h) bendinin Ek fıkrasında; ''Yurt ve benzeri kurumlar, ortaokul, ortaöğrenim ve yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla açılır ve bu Kanun ile 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesine göre işyeri açma ve çalışma ruhsatı alırlar. Öğrenim düzeyine göre barınma hizmeti verilecek öğrenciler ile bu hizmetin verilebileceği kurumlar ve bu hizmeti sunacak gerçek ve tüzel kişilerin nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Her ne ad altında olursa olsun, öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin ruhsatsız yürütülmesi halinde brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası uygulanır ve bu yerler valilikçe kapatılır." hükmüne yer verilmiştir.
20/02/2017 tarih ve 2017/10090 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen ve 06.05.2017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin amacının; ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumları ile yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilere öğrenim dönemlerinde barınma hizmetleri sunmak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları ve öğrenci stüdyo daireleri açılmasına, işletilmesine ve bunların denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtildikten sonra, "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde; "Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; (...) b) Barınma hizmeti: Öğrencilerin öğrenim dönemi boyunca konaklaması, beslenme ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanması ve eğitim hazırlıklarını yapmasını sağlayıcı hizmetleri, g) Kurum: Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları ve öğrenci stüdyo dairelerini, ı) Öğrenci apartları: Yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla açılmış, bağımsız girişi bulunan bir veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde tamamı kuruma ait birden fazla binadan oluşan ve bağımsız her dairesinde birden fazla odası bulunan kurumu, i) Öğrenci pansiyonu: Ortaöğretim kurumları ve yükseköğrenim öğrencileri için bağımsız bir bina veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde tamamı kuruma ait birden fazla binadan oluşan en az bir ay olmak üzere barınma hizmetlerinin sunulduğu kurumu, j) Öğrenci stüdyo daireleri: Yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla bir ana taşınmazın 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre bağımsız bölümlerinde öğrencilerin barındığı ve bazı hizmetlerin ortak sunulabildiği kurumu, k) Öğrenci yurdu: Bir binadan veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde tamamı kuruma ait birden fazla binadan oluşan, yatakhaneleri, ortak kullanım alanları bulunan ve toplu hizmetlerin sunulduğu kurumu (...) ifade eder." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasında; kurumların, kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının Bakanlık tarafından verileceği düzenlenmiş ve "Bakanlıkça ve valilikçe yapılacak işlemler" başlıklı 5. maddesinin 6. fıkrasında; "Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmeden her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmeti veren yerler ile öğrenci ibaresi kullanılarak faaliyet gösteren barınma yerleri açılamaz ve işletilemez. 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı alarak bu Yönetmelik kapsamında öğrenci barınma hizmeti veren veya öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları, öğrenci stüdyo daireleri gibi işletilen ya da tabelasında öğrenci ibaresi bulunduran yerlerin işyeri açma ve çalışma ruhsatları yetkili idare tarafından iptal edilir. Bu yerler, ruhsatı veren yetkili idarece işlem yapılmaması veya ruhsatlarının bulunmaması halinde 10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu hükümleri uyarınca valilikçe kapatılır." hükmüne; "Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali ve idari para cezaları" başlıklı 42. maddesinin 4. fıkrasında; "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin, Kanunun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen ruhsat alınmadan yürütülmesi halinde aynı fıkrada belirtilen idari para cezası verilir ve bu yerler valilikçe kapatılır." hükmüne; aynı maddenin 8. fıkrasında "İdari para cezaları, kurum açma iznini vermeye yetkili makam tarafından uygun görülmesi halinde verilir. Verilen idari para cezası gerçek kişi ise kurucuya; tüzel kişilik ise kurucu temsilcisine 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre valilikçe tebliğ edilir. Kanunda belirtilen idari para cezaları, yetkili makam tarafından cezanın verildiği günde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret üzerinden belirlenir. Verilen idari para cezaları e-Barınma modülüne işlenir ve aynı fiillerin tekrarının olup olmadığı bu modül üzerinden kontrol edilir." hükmüne; "Kurumlara ilişkin geçiş hükümleri" başlıklı Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasında; "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyette bulunan özel öğrenci yurtlarının işyeri açma ve çalışma ruhsatları, 26/8/2017 tarihine kadar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Bakanlıkça düzenlenir. Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi ile birlikte, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili idarelerce bu yurtlara verilmiş mevcut ruhsatlar iptal edilmiş sayılır." aynı maddenin 5. fıkrasında ise; "6/5/2017 tarihinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı aldığı halde öğrenci barındırma hizmeti veren öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları veya öğrenci stüdyo daireleri gibi çalıştırılan yerler 1/9/2018 tarihine kadar depreme karşı dayanıklılık ve yangına karşı güvenlik önlemlerinin alındığına dair düzenlenen raporlar ve ek-1’de yer alan özel öğrenci barınma hizmetleri kurumu açacaklar için başvuru formu ile kurum açmak üzere il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne müracaat ederler. Gerçek kişi kurucularda lisans mezunu olma şartı aranmaksızın, müracaatı uygun görülenlere kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenir. Bu kurumlar, 1/8/2019 tarihine kadar binalarını bu Yönetmelikte belirlenen şartlara uygun hale getirirler. 1/10/2018 tarihine kadar bu fıkra hükümleri doğrultusunda kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı almayan yerler, 5442 sayılı Kanun hükümleri uyarınca valilikçe kapatılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
16/03/2018 gün ve 30362 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilen, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin 42. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresi yönünden yapılan inceleme:
11/09/2020 tarih ve 31241 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin yürürlükten kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile dava konusu 06/05/2018 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin yürürlükten kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla; anılan Yönetmeliğin 42. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresi açısından hukuki denetim imkanı kalmadığından, davanın bu kısmı yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.
Davacıya ait işyerinin kapatılmasına ilişkin … gün ve … sayılı işlem ile davacıya 35.550,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı işlem yönünden yapılan inceleme:
Her ne kadar dava konusu işlemlerin dayanağı olan 06/05/2018 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmelik yürürlükten kaldırılmış olsa da; dava konusu bireysel işlemlerin dayanağı olduğu görüldüğünden hukuki denetiminin yapılması gerekmektedir.
5661 sayılı Yüksek Öğretim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'un 1. maddesi'nde; gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesinin Milli Eğitim Bakanlığının iznine bağlı olduğu, Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu gibi yurt ve kurumları tespit edeceği esaslara göre denetleyeceği düzenlendikten sonra anılan maddeye 694 sayılı KHK ile eklenen (h) bendinin Ek fıkrasında; ''Yurt ve benzeri kurumlar, ortaokul, ortaöğrenim ve yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla açılır ve bu Kanun ile 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesine göre işyeri açma ve çalışma ruhsatı alırlar. Öğrenim düzeyine göre barınma hizmeti verilecek öğrenciler ile bu hizmetin verilebileceği kurumlar ve bu hizmeti sunacak gerçek ve tüzel kişilerin nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Her ne ad altında olursa olsun, öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin ruhsatsız yürütülmesi halinde brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası uygulanır ve bu yerler valilikçe kapatılır." hükmüne yer verilmiştir.
20/02/2017 tarih ve 2017/10090 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen ve 06.05.2017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali ve idari para cezaları" başlıklı 42. maddesinin 4. fıkrasında; "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin, Kanunun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen ruhsat alınmadan yürütülmesi halinde aynı fıkrada belirtilen idari para cezası verilir ve bu yerler valilikçe kapatılır." kuralı yer almaktadır.
Görüldüğü üzere; dava konusu Yönetmeliğin iptali istenilen "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresinin 5661 sayılı Yüksek Öğretim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'un 1. maddesinde yer alan hükmün tekrarı niteliğinde olup; bu haliyle üst norm hükümlerine uygun olduğu anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlem tarihi itibarıyla, öğrencilere yönelik barınma hizmeti sunulmasına yönelik olarak öğrenci apartı öğrenci pansiyonu, öğrenci stüdyo dairesi ya da öğrenci yurdu şeklinde sunulan bütün barınma hizmetlerinin Milli Eğitim Bakanlığı'nın denetim ve gözetimi altında yapılması gerektiği açık olup; bu çerçevede anılan barınma hizmeti sunum şekilleriyle izinsiz ve ruhsatsız olarak hizmet sunumunun tespiti halinde ilgili yerlerin Valiliklerce kapatılması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; 30/11/2017 tarihinde davacıya ait "…" adlı işletmeye yapılan denetim sırasında tutulan tutanakta; bina girişinde "…" tabelasının bulunduğu, işyeri sahibinin oğlu olduğu tespit edilen ...'nin işletmede 85 kız öğrencinin kaldığını beyan ettiği, toplam kalan sayısının 85 olduğu, emniyet kimlik bildirim sistemine dahil olmadıkları, ancak konaklayan kişi listesinin elden teslim edildiği, 18/08/2016 tarihinde faaliyete başlayan iş yerinde 3 sigortalı çalışanın bulunduğu, işletmenin mutfak ve yemekhane bölümünün bulunduğu, işletmenin Gıda Güvenliği Bilgi Sistemine kayıtlı olduğu, Kütahya Belediyesinden alınan … tarih ve … sayılı Umuma Açık Pansiyon ruhsatının bulunduğu, Milli Eğitim Bakanlığı'ndan alınana iş yeri açma ve çalışma ruhsatının bulunmadığı, bu haliyle Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olmadan izinsiz ve ruhsatsız öğrenci barındırıldığından bahisle dava konusu işlemlerin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı şirkete ait işletmenin 15/06/2016 tarihinde faaliyete başladığı yolundaki beyan dikkate alındığında; … tarih ve …sayılı Umuma Açık Pansiyon ruhsatının alındığı tarihe kadar, "…" adlı işletme için gerek Kütahya İl Milli Eğitim Müdürlüğünden gerekse Kütahya Belediyesinden ruhsat alınmadığı, bu haliyle izinsiz ve ruhsatsız faaliyet gösterdiği açıktır.
Bir başka ifadeyle; 30/11/2017 tarihinde yapılan denetimden önce, işletme için 06/11/2017 tarihinde Kütahya Belediyesinden umuma açık pansiyon ruhsatı alınmış olması, işletmede 15/06/2016 tarihinden bu yana gerçekleştirilen barınma hizmetinin sunulması yolundaki faaliyetleri hukuka uygun hale getirmeyecektir.
Yönetmelik hükümleri uyarınca, barınma hizmetinin öğrenci apartı, öğrenci pansiyonu, öğrenci stüdyo dairesi ya da öğrenci yurdu şeklinde sunulmasının mümkün olduğu, her bir hizmet sunum şekline ilişkin izin ve ruhsat alımı, hizmetin sunumu, sonlandırılması, bu çerçevede hak ve yükümlülüklerin Yönetmelikte ayrı ayrı hükme bağlandığı görülmektedir.
Dolayısıyla; yukarıda ifade edilen türlerde (öğrenci apartı, öğrenci pansiyonu, öğrenci stüdyo dairesi ya da öğrenci yurdu) faaliyetin sunulması için gerekli izin ve ruhsatın alınması gerekmektedir.
Uyuşmazlığa konu olayda; davacı her ne kadar sahibi olduğu işletmenin İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden pansiyon ruhsatı aldığını ve bu kapsamda faaliyet gösterdiğini, dolayısıyla Milli Eğitim Bakanlığı'nın denetim ve gözetim yetkisi bulunduğu alanda (öğrenci barınma faaliyeti) faaliyet göstermediğini ileri sürmekte ise de; işletmenin "öğrenci apartı" şeklinde kullanıldığı, davacının barınma faaliyeti sunma izin ve ruhsatının da bulunmadığı görülmekte olup; davacı hakkında tesis edilen işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı kanaati oluşmuştur.
Öte yandan;Ceza Hukukunun evrensel prensiplerinden olan "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi"; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiil sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunuyorsa veya sonradan yürürlüğe giren düzenleme suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehine ise, sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
Kural olarak; idari işlemlerin yargısal denetimi tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. Bu anlamda idari işlem niteliğindeki yaptırımının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, ilke olarak suç ve cezadan lehe olan normun uygulanması kuralının bu yaptırımlar yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Dolayısıyla, fiilin işlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat ile daha sonra yürürlüğe giren mevzuat hükümleri farklı ise; yaptırım uygulanacak olan kişilerin lehine olan mevzuat hükmü dikkate alınmalıdır.
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte olan 06/05/2017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mülga Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Kurumlara ilişkin geçiş hükümleri" başlıklı Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasında; "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyette bulunan özel öğrenci yurtlarının işyeri açma ve çalışma ruhsatları, 26/08/2017 tarihine kadar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Bakanlıkça düzenlenir. Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi ile birlikte, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili idarelerce bu yurtlara verilmiş mevcut ruhsatlar iptal edilmiş sayılır." hükmü yer almakta olup; 22/01/2018 tarih ve 2018/11277 sayılı Karar ile anılan maddeye 5. fıkra eklenerek; 06/05/2017 tarihinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı aldığı halde öğrenci barındırma hizmeti veren öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları veya öğrenci stüdyo daireleri gibi çalıştırılan yerlerin 1/9/2018 tarihine kadar depreme karşı dayanıklılık ve yangına karşı güvenlik önlemlerinin alındığına dair düzenlenen raporlar ve ek-1’de yer alan özel öğrenci barınma hizmetleri kurumu açacaklar için başvuru formu ile kurum açmak üzere il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne müracaat edecekleri, gerçek kişi kurucularda lisans mezunu olma şartı aranmaksızın, müracaatı uygun görülenlere kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenleneceği, bu kurumların, 01/08/2019 tarihine kadar binalarını bu Yönetmelikte belirlenen şartlara uygun hale getirecekleri, 01/10/2018 tarihine kadar bu fıkra hükümleri doğrultusunda kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı almayan yerlerin, 5442 sayılı Kanun hükümleri uyarınca valilikçe kapatılacağı hüküm altına alınmıştır.
Anılan Yönetmelikte 22/01/2018 tarihinde yapılan değişiklikle, Mülga Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin yürürlük tarihi ve öncesinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı almış olup öğrencilere yönelik barınma hizmeti veren kurumlar yönünden bir düzenlemenin öngörüldüğü görülmektedir.
Dolayısıyla anılan tarih ve öncesinde; usulüne uygun alınmış bir ruhsatın bulunması halinde kurumlar lehine bir değerlendirme yapılabileceği açıktır.
"Uyuşmazlıkta, “…" adlı işletmeye ait …tarih ve … sayılı Umuma Açık Pansiyon ruhsatı dikkate alındığında; 06/05/2017 tarihi ve öncesinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden alınmış otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı bulunmadığından, davacının "lehe olan hükmün uygulanabilmesi için gerekli şartları sağlamadığı anlaşılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1 . Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliğinin 42. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin" ibaresi yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Davacıya ait işyerinin kapatılmasına ilişkin … gün ve … sayılı işlem ile davacıya 35.550,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı işlem yönünden DAVANIN REDDİNE,
3. Dava, kısmen karar verilmesine yer olmadığına, kısmen ret ile sonuçlanmış ise de; yukarıda yapılan değerlendirmeler uyarınca düzenleyici işlemin hukuka uygun olduğu görüldüğünden … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
10/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.