Esas No: 2017/177
Karar No: 2017/174
Karar Tarihi: 28/12/2017
AYM 2017/177 Esas 2017/174 Karar Sayılı Norm Denetimi İlamı
Esas Sayısı : 2017/177
Karar Sayısı : 2017/174
Karar Tarihi : 28.12.2017
R.G. Tarih – Sayı : Tebliğ edildi.
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Erzurum 1. Asliye Ceza Mahkemesi
İTİRAZIN KONUSU: 21.3.2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun, 28.3.2013 tarihli ve 6455 sayılı Kanun’un 54. maddesiyle değiştirilen 3. maddesinin 18.6.2014 tarihli ve 6545 sayılı Kanun’un 89. maddesiyle değiştirilen (10) numaralı fıkrasında yer alan “…ancak bu fıkranın uygulanması suretiyle verilecek ceza üç yıldan az olamaz.” bölümününAnayasa’nın 2., 10., 13. ve 38. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.
OLAY: Şüphelinin ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün mamullerini ticari maksatla iş yerinde bulundurma suçuyla cezalandırılması talebiyle açılan kamu davasında itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.
I. İPTALİ İSTENEN VE İLGİLİ GÖRÜLEN KANUN HÜKÜMLERİ
Kanun’un 3. maddesinin itiraz konusu kuralın yer aldığı (10) numaralı fıkrası ile ilgili görülen (18) numaralı fıkrası şöyledir:
“(10) Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturan eşyanın akaryakıt ile tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek cezalar yarısından iki katına kadar artırılır, ancak bu fıkranın uygulanması suretiyle verilecek ceza üç yıldan az olamaz.”
“(18) Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri;
a) Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden,
b) Satışa arz eden veya satan,
c) Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan,
kişi üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak, tütün mamullerinin etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunur.”
II. İLK İNCELEME
1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, Raportör Berrak YILMAZ tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu, itiraz konusu ve ilgili görülen kanun hükümleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
2. Anayasa’nın 152. ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddelerine göre bir davaya bakmakta olan mahkeme, bu davada uygulanacak bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırsa, o hükmün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidir. Ancak, bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekmektedir. Uygulanacak yasa kuralları, davanın değişik evrelerinde ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikte bulunan kurallardır.
3. Başvuru kararında, 5607 sayılı Kanun’un, 3. maddesinin (10) numaralı fıkrasının “…ancak bu fıkranın uygulanması suretiyle verilecek ceza üç yıldan az olamaz” bölümünün iptali talep edilmektedir.
4. Bakılmakta olan dava, şüphelinin 5607 sayılı Kanun’un 3. maddesinin (18) numaralı fıkrasında yer alan ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün mamullerini ticari maksatla iş yerinde bulundurma suçuyla cezalandırılması talebiyle açılmıştır. Söz konusu suçun cezası üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezasıdır.
5. Bakılmakta olan davada söz konusu tütün mamullerinin yurda kaçak yollardan sokulduğunun tespiti hâlinde (18) numaralı fıkranın son cümlesi gereğince onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunacaktır. (10) numaralı fıkrada yer alan itiraz konusu kural verilecek cezanın üç yıldan az olamayacağını düzenlemekte olup, bakılmakta olan davada (18) numaralı fıkra gereğince verilecek cezanın alt sınırı da zaten üç yıl olarak düzenlenmiştir. Dolayısıyla itiraz konusu kural, başvuruda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanacak kural değildir.
6. Öte yandan başvuru kararında Kanun’un 3. maddesinin (18) numaralı fıkrasında yer alan cezaya aynı maddenin itiraz konusu (10) numaralı fıkrasının uygulanmasının Anayasa’nın hangi maddelerine hangi nedenlerle aykırı olduğuna yönelik herhangi bir gerekçe de bulunmamaktadır.
7. Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kurala ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.
III. HÜKÜM
21.3.2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 28.3.2013 tarihli ve 6455 sayılı Kanun’un 54. maddesiyle değiştirilen 3. maddesinin, 18.6.2014 tarihli ve 6545 sayılı Kanun’un 89. maddesiyle değiştirilen (10) numaralı fıkrasında yer alan “…ancak bu fıkranın uygulanması suretiyle verilecek ceza üç yıldan az olamaz.” bölümünün, itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, 28.12.2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan Zühtü ARSLAN |
Başkanvekili Burhan ÜSTÜN |
Başkanvekili Engin YILDIRIM |
Üye Serdar ÖZGÜLDÜR |
Üye Serruh KALELİ |
Üye Osman Alifeyyaz PAKSÜT |
Üye Recep KÖMÜRCÜ |
Üye Nuri NECİPOĞLU |
Üye Hicabi DURSUN |
Üye Celal Mümtaz AKINCI |
Üye Muammer TOPAL |
Üye M. Emin KUZ |
Üye Hasan Tahsin GÖKCAN |
Üye Kadir ÖZKAYA |
Üye Rıdvan GÜLEÇ |
Üye Recai AKYEL |
Üye Yusuf Şevki HAKYEMEZ |